Thứ năm, 21/9/2017, 21h44

Bình đẳng giới và giáo dục trẻ em gái ở Việt Nam

Thật không sai khi nói rằng một trong những yếu tố quyết định hạnh phúc gia đình là có sự bình đẳng giới.

Một trong những yếu tố quyết định hạnh phúc gia đình là có sự bình đẳng giới. Ảnh: IT

Hoài Mơ (12 tuổi - Bình Thạnh, TP.HCM) bất bình tâm sự: “Cháu không thể hiểu nỗi lúc nào cha mẹ cũng bảo cháu phải chăm chỉ siêng năng lo việc cơm nước, giặt giũ, dọn dẹp nhà cửa. Trong khi đó, anh trai cháu đã 14 tuổi rồi mà chẳng phải động chân động tay vào việc gì. Lắm lúc cháu lau nhà mệt bở hơi tai mà ba cháu còn nhắc nhở: “Con gái phải làm tốt những việc nhỏ nhặt trong nhà. Để anh con sau này làm những việc to tát ngoài xã hội, con đừng có mà tị nạnh lung tung. Mấy cái việc nữ công gia chánh cỏn con như thế, hai mẹ con chia sẻ với nhau, đừng có nhiều chuyện”. Cô thấy thế có bức xúc không, trong khi mẹ cháu tối ngày tất bật với công ty, thế mà về đến nhà, chỉ có cháu san sẻ việc nội trợ, còn ba và anh hai không một chút quan tâm. Vậy mà mẹ còn chịu đựng và khuyên cháu: “Phụ nữ thì phải biết hi sinh để gia đình được êm ấm con ạ! Cháu được tuyên truyền và giáo dục về bình đẳng giới, nhưng chỉ thấy toàn là lý thuyết, chứ ở gia đình cháu còn lâu mới đưa vào cuộc sống”. Không ít trẻ em quan tâm về vấn đề bình đẳng giới đã tỏ rõ thái độ bất mãn đối với việc bất bình đẳng giới ngay trong chính gia đình mình.

Cần có những hiểu biết cơ bản về giới và bình đẳng giới

- Giới: Là phạm trù chỉ quan niệm, vai trò và mối quan hệ xã hội giữa nam giới và phụ nữ. Xã hội tạo ra và gán cho trẻ em gái và trẻ em trai, cho phụ nữ và nam giới các đặc điểm giới khác nhau. Bởi vậy, các đặc điểm giới rất đa dạng và có thể thay đổi được.

- Giới tính: Là sự khác biệt về mặt sinh học giữa nam giới và phụ nữ. Giới tính là những đặc điểm đồng nhất mà khi chúng ta sinh ra đã có và không thể thay đổi được.

- Bình đẳng giới: Là sự thừa nhận và coi trọng như nhau các đặc điểm giống và khác nhau giữa phụ nữ và nam giới

Nguyên nhân của sự bất bình đẳng giới

Trước hết, yếu tố quyết định bất bình đẳng giới chính là từ trong suy nghĩ, quan niệm nhất là của người phụ nữ. Do sống trong môi trường xã hội “thấm đẫm” tư tưởng “trọng nam khinh nữ” nên dù xã hội đã có thay đổi khá nhiều thì không ít chị em vẫn thủ phận chấp nhân hy sinh cho gia đình hạnh phúc.

Thứ hai, bất bình đẳng giới xảy ra khi trong gia đình không có sự sẻ chia về công việc và trách nhiệm gia đình giữa các thành viên nam và nữ.

Cùng nhau thay đổi để xây dựng bình đẳng giới

Thật không sai khi nói rằng một trong những yếu tố quyết định hạnh phúc gia đình là có sự bình đẳng giới.

Thay đổi đầu tiên và thiết thực nhất là trong cách suy nghĩ và hành động của mỗi người và cần có cái nhìn đúng đắn về bình đẳng giới; thay đổi từ trong cách cha mẹ giáo dục con cái, dần xóa bỏ định kiến nam nữ. Từ mỗi cá nhân, đến gia đình để hướng đến một xã hội bình đẳng, chính tại các tổ chức, năng lực của người phụ nữ cần được nhìn nhận khách quan. Một người thì không thể thay đổi một cách nhìn, nhưng một gia đình rồi một xã hội đều hướng đến bình đẳng giới, thì vấn đề bình đẳng giới chắc chắn sẽ được cải thiện và phát triển.

Cách ứng xử của cha mẹ chi phối đến quan điểm của con cái

Cha mẹ, đặc biệt là người cha hiểu đúng sẽ làm gương cho con về bình đẳng giới trong nhà, giáo dục con bằng hành động của bản thân, bằng những bài học trong sách vở, tạo điều kiện cho các thành viên trong gia đình nâng cao nhận thức, hiểu biết và tham gia các hoạt động về bình đẳng giới.

Đặc biệt, sự chia sẻ việc nhà, chăm sóc các thành viên gia đình, tạo cơ hội và điều kiện cho nam, nữ phát triển toàn diện đồng thời bù đắp cho phụ nữ những khoảng trống do việc mang thai, sinh con và gánh vác phần lớn việc nhà. Bình đẳng giới không chỉ là bình đẳng giữa nam và nữ mà là bình đẳng giữa các giới tính, không kỳ thị những người đồng tính, song tính, chuyển giới.

Bình đẳng giới trong việc giáo dục con gái

- Cha mẹ hãy khéo léo, kỹ lưỡng trong việc dạy con gái phải giữ gìn thân thể, danh dự, trinh tiết. Trang bị cho con gái những kỹ năng cơ bản để tránh bị xâm hại tình dục.

- Chuẩn bị cho con gái một tâm lý vững vàng, độc lập, tự chủ trong cuộc sống về vật chất lẫn tinh thần. Bởi sự lệ thuộc vào người khác chính là cái cớ làm nảy sinh tình trạng bất bình đẳng giới.

- Hãy tạo điều kiện cho con được học hành đến nơi đến chốn, có một công việc ổn định trong tương lai để con gái có thể khẳng định vị thế của mình trong xã hội. Bên cạnh đó, con gái trong nhà phải cố gắng học hỏi về nữ công gia chánh để tự phục vụ bản thân và chia sẻ với bạn đời sau này.

NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI

1. Phụ nữ và nam giới đều bình đẳng tham gia và quyết định mọi công việc trong gia đình và xã hội.

2. Nam giới và phụ nữ cùng chia sẻ công việc trong gia đình và nuôi dạy con cái.

3. Phụ nữ không cam chịu bất bình đẳng giới và phân biệt đối xử trong gia đình và xã hội.

4. Không khoan nhượng với hành vi ngược đãi phụ nữ và trẻ em gái.

5. Gia trưởng là nguyên nhân chính dẫn đến bạo hành trong gia đình.

6. Phụ nữ và trẻ em gái có quyền và cơ hội học tập, nâng cao hiểu biết như nam giới và trẻ em trai.

7. Cha mẹ khuyến khích và tạo điều kiện cho trẻ em gái đến trường và tiếp tục theo học lên cao.

8. Hôn nhân không tự nguyện và tảo hôn là một nguyên nhân dẫn đến tan vỡ hạnh phúc gia đình.

9. “Nói không” với tình dục trước 18 tuổi.

- Tránh sự bất bình đẳng trong giáo dục, hướng dẫn về cách ứng xử giới tính để con gái luôn tự tin khi hòa nhập vào xã hội.

- Gạt bỏ tâm lý tự ti, tư tưởng chịu đựng, thủ phận vì mình là con gái, không cam chịu bất bình đẳng giới và phân biệt đối xử trong gia đình và xã hội.

- Sống là phải biết chịu trách nhiệm về thái độ và hành động ứng xử của mình trước mọi người. Biết không khoan nhượng và báo lên cơ quan chức năng nếu chứng kiến cảnh hành vi ngược đãi phụ nữ và trẻ em gái.

Hãy giáo dục trẻ bằng cách đối xử bình đẳng giới ngay ngày hôm nay sẽ là một phần ý nghĩa của cuộc đấu tranh xóa bỏ bất bình đẳng giới ở nước ta.

Hoàng Vân
(Giảng viên tâm lý)