Gần đây, trào lưu ca sĩ kiêm nhạc sĩ đang phát triển và có thể coi như là một tín hiệu khả quan cho tương lai nhạc Việt. Nhưng…
 |
| Ca sĩ Vũ Cát Tường được khán giả trẻ yêu mến với những ca khúc do chính chị sáng tác và trình bày. Ảnh: P.H |
Làn gió mới
Giữa những ồn ào của thị trường nhạc trẻ hiện nay, những nghệ sĩ 9X tài năng vẫn đang dần tạo nên bức tranh đầy màu sắc cho nhạc Việt. Khái niệm “singer-songwriter” (ca sĩ kiêm sáng tác) đã xuất hiện từ khá lâu trong đời sống âm nhạc thế giới và Việt Nam, chỉ những nghệ sĩ có khả năng sáng tác và thể hiện chính các ca khúc của mình. Từ thập niên 1960-1970, nền âm nhạc thế giới đã xôn xao với những tên tuổi lẫy lừng.
Ở Việt Nam, trào lưu này cũng xuất hiện khá sớm, từ những năm 1960 của thế kỷ trước, tuy nhiên chưa nhiều những gương mặt theo đuổi con đường này. Thời gian gần đây, sự phát triển đến chóng mặt của các chương trình tìm kiếm tài năng, truyền hình thực tế... đã tạo cơ hội cho nhiều người trẻ. Những ca sĩ kiêm sáng tác nhạc trẻ hiện nay tạo được dấu ấn với lợi thế là tuổi đời trẻ, sức viết sung mãn, có đam mê muốn sống và gắn bó với con đường âm nhạc. Hàng loạt gương mặt ca sĩ kiêm nhạc sĩ trẻ như: Lê Cát Trọng Lý, Phan Mạnh Quỳnh, Phạm Toàn Thắng, Vũ Cát Tường, Đinh Mạnh Ninh, Tiên Tiên, Tiên Cookie, Soobin Hoàng Sơn... đã để lại dấu ấn trong lòng người yêu nhạc trẻ hiện nay. Họ đang tích cực chung tay đem lại diện mạo mới cho nhạc Việt. Chính những hoạt động sôi nổi của họ đã khiến cho đời sống âm nhạc trẻ sinh động và nhiều sức sống hơn.
Sự phát triển của mạng xã hội và công nghệ đã giúp nhiều ca sĩ kiêm sáng tác có lợi thế hơn khi giới thiệu sản phẩm của mình đến công chúng. Nhiều ca khúc có ngôn từ, nội dung gần gũi lớp trẻ và nhanh chóng được đón nhận. Vài năm trước, Lê Cát Trọng Lý nổi lên như một “hiện tượng” trong nhạc trẻ bởi những ca khúc nhẹ nhàng, trong sáng nhưng cũng đầy ưu tư, chất chứa tâm trạng, hoài bão của tuổi trẻ. Dẫu không ít lần dính những scandal nhưng tên tuổi M-TP Sơn Tùng chưa ngừng độ “nóng” trên thị trường nhạc Việt. Hàng loạt ca khúc do M-TP Sơn Tùng sáng tác như: “Cơn mưa ngang qua”, “Em của ngày hôm qua”, “Nắng ấm xa dần”... được truyền tải rộng rãi trong cộng đồng yêu nhạc trẻ. Trong khi đó, Tiên Tiên lại “hút hồn” người nghe với các ca khúc dễ thương, ngọt ngào, tươi trẻ và tràn đầy năng lượng do chính cô sáng tác, biểu diễn.
Cần “Gạn đục khơi trong”
| Trong thị trường nhạc trẻ Việt Nam hiện nay, nhiều ca sĩ kiêm nhạc sĩ có phần dễ dãi với ca từ. Đôi khi, chính họ đang làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt. Âm nhạc cần sự thoải mái, phóng khoáng nhưng chỉ nên dừng lại ở một giới hạn nhất định. Những bài hát theo kiểu tây - ta lẫn lộn cả về âm nhạc, ca từ và nhiều nghi án “đạo nhạc” do một bộ phận ca sĩ kiêm nhạc sĩ góp phần không nhỏ làm mất đi hình ảnh về những người trẻ làm nghệ thuật trong mắt công chúng. |
Khả năng tự sáng tác giúp các nghệ sĩ trẻ đến gần với công chúng hơn bởi hơn ai hết, họ có cơ hội thể hiện mình qua chất giọng, có thể chuyển tải thông điệp của ca khúc theo một cách rất riêng. Tuy nhiên, thị trường nhạc trẻ vẫn còn khá nhiều những ca khúc được người trẻ sáng tác một cách hời hợt, có “tuổi thọ” ngắn ngủi. Họ viết nhiều về đề tài tình yêu nhưng thiếu chiều sâu. Không ít trường hợp chưa được đào tạo bài bản về nhạc lý cũng vội vàng thể hiện mình với những ca khúc gây ra “thảm họa” cho nhạc Việt. Bài hát “Phiếu bé ngoan 1” và kinh khủng hơn nữa là “Phiếu bé ngoan 2” của Yanbi và Mr.T bị Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xử phạt vì có nội dung dung tục, phản cảm là thí dụ điển hình cho sự xuất hiện của những ca khúc nhảm. Họ sáng tác bằng bản năng, bằng sự thiếu hiểu biết, thiếu văn hóa của mình.
Dù được giới chuyên môn đánh giá cao nhưng xét ở phương diện chiều sâu thì những ca sĩ kiêm sáng tác 9X vẫn khá non nớt, thiếu về số lượng và chất lượng. Trong thị trường nhạc trẻ Việt Nam hiện nay, nhiều ca sĩ kiêm nhạc sĩ có phần dễ dãi với ca từ. Đôi khi, chính họ đang làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt. Âm nhạc cần sự thoải mái, phóng khoáng nhưng chỉ nên dừng lại ở một giới hạn nhất định. Những bài hát theo kiểu tây - ta lẫn lộn cả về âm nhạc, ca từ và nhiều nghi án “đạo nhạc” do một bộ phận ca sĩ kiêm nhạc sĩ góp phần không nhỏ làm mất đi hình ảnh về những người trẻ làm nghệ thuật trong mắt công chúng.
Có thể thấy, hạn chế lớn nhất của những ca sĩ kiêm sáng tác là sự non nớt và thiếu kinh nghiệm. Do đó, khi có sự định hướng từ những người đi trước thì họ dễ hình thành phong cách sáng tác, biểu diễn ổn định hơn cho chính mình. Vũ Cát Tường, Tiên Tiên... vẫn duy trì được phong độ bởi họ được hướng dẫn và có nhiều thời gian làm việc cùng các nhạc sĩ chuyên nghiệp. Họ có thể tiến xa hơn trên con đường nghệ thuật bằng sự nỗ lực, cầu tiến của bản thân cùng với sự hỗ trợ, dìu dắt của các bậc “tiền bối” trong làng nhạc Việt.
Yên Hà