Từng được ví là mảnh đất có hơn 3.000 ngày làm “trái tim kháng chiến” của cả nước trong những tháng năm kháng chiến chống Pháp, cứu nước và từng được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia từ năm 1999 nhưng di tích chiến khu Ba Lòng (huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị) đang xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ bị lãng quên…
 |
| Di tích chiến khu xưa Ba Lòng đang bị xuống cấp và quên lãng |
Người dân vùng chiến khu xưa Ba Lòng luôn tự hào về mảnh đất quê hương, nơi từng là “trái tim kháng chiến” của cả nước ròng rã suốt hơn 10 năm chống Pháp. Rồi suốt nhiều năm trong kháng chiến chống Mỹ, Ba Lòng được chọn là trung tâm lãnh đạo phong trào cách mạng của Quảng Trị, nơi diễn ra bốn kỳ Đại hội Đảng bộ của tỉnh, hàng chục đơn vị bộ đội chủ lực và địa phương trưởng thành cũng chính từ nơi ấy đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của Đảng và Bác Hồ giao phó. Trở lại Ba Lòng hôm nay, giữa làng mạc trù phú, rất khó để nhận ra một di tích xứng tầm quốc gia. Khu nhà bia tưởng niệm bị tróc trượt hết sơn và gạch, dãy tường rào bao quanh rong rêu, nhiều đoạn hỏng hóc. Cánh cổng hoen gỉ. Hai bên tường rào cỏ dại bắt đầu len lấn… Toàn cảnh là một khu hoang tàn và hoen ố theo thời gian mưa nắng chốn núi rừng.
Đưa tay chỉ một vòng quanh khu di tích đổ nát, ông Hồ Tiến Đạt, ở xã Ba Lòng ngậm ngùi: Nhìn khung cảnh hoang phế này ít ai biết đến nơi đây từng đóng vai trò quan trọng như thế nào trong hai cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc. Cũng mấy ai biết ở vùng chiến khu xưa này từng là nơi các nhà lãnh đạo lớn như Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Chí Thanh, Lê Đức Thọ… đã đến để chỉ đạo phát triển phong trào cách mạng. Còn ông Hà Ngọc Linh (80 tuổi) ở xã Ba Lòng thì cho rằng, di tích này cần sớm được quan tâm đầu tư, cần trưng bày thêm nhiều hiện vật để giáo dục cho lớp trẻ biết về lòng yêu nước, truyền thống cách mạng.
Tìm hiểu được biết, sau 8 năm kể từ ngày di tích này được công nhận là di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia (từ 1999 đến 2007), ngành chức năng liên quan mới bắt đầu đầu tư xây dựng lại khu di tích để lưu niệm, tưởng nhớ, tri ân công lao của các thế hệ đi trước đã cống hiến vì Tổ quốc, đồng thời làm điểm đến để học tập và phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng qua các thời kỳ. Thế nhưng qua gần 10 năm, khu di tích này đã xuống cấp, hư hỏng, gần như bị rơi vào quên lãng. Ông Phan Minh Lộc, Phó Chủ tịch UBND xã Ba Lòng, cho biết, di tích lịch sử quốc gia chiến khu Ba Lòng được quy hoạch có nhiều hạng mục, tạo thành chỉnh thể thống nhất. Đây là nơi thể hiện sự tri ân lớp người đi trước và giáo dục lịch sử truyền thống cho thế hệ sau. Tuy nhiên, do thiếu kinh phí nên sau khi xây dựng xong nhà bia tưởng niệm, láng nền, làm hàng rào, công trình tạm ngưng. Từ năm 2008, di tích lịch sử chiến khu Ba Lòng được giao cho UBND xã Ba Lòng quản lý. Tuy nhiên vì không được đầu tư xây dựng, trùng tu kèm thêm thời tiết vùng này khắc nghiệt nên đến nay di tích bị xuống cấp.
Về vấn đề này, ông Lê Đắc Quỳ, Chủ tịch UBND huyện Đakrông cho biết do nguồn vốn đầu tư hạn hẹp nên di tích Ba Lòng chưa được đầu tư xây dựng xứng với tầm vóc lịch sử. Hiện công trình đã bị xuống cấp và ngày càng xuống cấp nghiêm trọng. Mặt khác việc kết nối giữa các di tích điểm đến giáo dục truyền thống cách mạng và hướng đến khai thác du lịch giữa di tích chiến khu Ba Lòng và các điểm di tích lịch sử cách mạng khác chưa được chú trọng. “Chúng tôi rất mong ngành chức năng và cấp trên quan tâm tạo điều kiện về nguồn vốn để tôn tạo, nâng cấp khu di tích này cho xứng tầm lịch sử!”, ông Quỳ nói.
Bài, ảnh: Vĩnh Yên