Thứ sáu, 14/5/2010, 17h05

Mùa thi nên ăn uống hợp lý

Bác sĩ Phạm Khắc Trí đã tốt nghiệp chuyên ngành nội nhi Trường Đại học Y khoa Boston (Mỹ). Anh hiện đang làm việc tại Bệnh viện FV - TP.HCM đồng thời cộng tác cho rất nhiều tờ báo, tạp chí, đài phát thanh, truyền hình… chuyên mục tư vấn sức khỏe sinh sản cho tuổi vị thành niên, dinh dưỡng (DD) cho trẻ em và học sinh. Giáo Dục TP.HCM đã có cuộc trò chuyện với anh xung quanh vấn đề DD cho học sinh nhân mùa thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học 2010.

PV: Là người có thâm niên trong lĩnh vực tư vấn về DD, theo anh việc đưa kiến thức DD vào học đường thật sự cần thiết không?
Kiến thức DD cần được phổ biến thành kiến thức phổ thông. Các kiến thức về DD, về bữa ăn hợp lý càng phải được tuyên truyền rộng trong phạm vi học đường. Tuy nhiên, nó phải phù hợp với khả năng nhận thức, trình độ của học sinh. Đất nước đang trên đà phát triển, riêng vấn đề suy DD ở lứa tuổi học sinh hiện nay khá cao (lứa tuổi THPT chiếm 60%).
Anh có thể cho biết một số nguyên nhân về vấn đề này?
Có nhiều nguyên nhân, thứ nhất là do phụ huynh không quan tâm, các em học sinh lại không ăn đầy đủ bữa ăn sáng, hoặc ăn qua loa để dành tiền chơi games. Thầy cô các trường cần có những buổi nói chuyện về DD hoặc vấn đề về máu, thiếu sắt để các bậc phụ huynh quan tâm nhiều hơn. Bên cạnh đó, một số chương trình DD học đường truyền đạt không thuyết phục, chung chung dẫn đến không hiệu quả. Theo tôi, cách giảng dạy phải thực tế, chẳng hạn khi giảng dạy về rau, phải cho biết một học sinh cần ăn bao nhiêu hay liệt kê danh sách thức ăn mà các em yêu thích và chỉ cho các em biết nên ăn loại nào. Tôi nghĩ, nếu có sự đồng bộ, liên tục giữa các trung tâm DD và ngành giáo dục thì hiệu quả của việc đưa kiến thức DD vào học đường sẽ ngày càng một tốt hơn.
Về chế độ ăn uống hợp lý cho học sinh trong mùa thi tốt nghiệp và tuyển sinh, anh có lời khuyên nào?
 Thật ra, không có công thức, chế độ DD nào dành riêng cho các sĩ tử trong mùa thi cả. Học thì cứ học, việc ăn uống hàng ngày chẳng có gì thay đổi đáng kể. Tới giờ ăn cơm thì cùng với cha mẹ, anh chị em ăn, mọi người có món gì ta ăn món đó, chớ ỷ thế sắp thi thì phải được phục vụ bằng những món đặc biệt hơn để ta có sức khỏe làm bài thi cho tốt. Nhìn chung, việc bồi dưỡng sức khỏe đối với các sĩ tử chẳng có gì là đặc biệt hơn ngày thường. Đang học cảm thấy hơi mệt thì có thể tạm thời rời sách bút tìm chỗ nghỉ ngơi, đồng thời nhờ mẹ hoặc chị nấu cho một tô cháo nóng (cháo thịt, cật heo, bỏ vào một chút hành cho thơm, thêm chút gừng ăn cho dễ tiêu…). Sau đó uống một ly sữa tươi (uống lạnh hoặc nóng tùy thích). Nếu tâm trí còn căng thẳng thì nên tạm nghỉ, đi dạo quanh nhà hoặc tìm một loại sách có nội dung hài hước, vui lành mạnh mà đọc. Nếu muốn thư giãn tâm trí bằng hình ảnh thì có thể mở ti vi xem phim hài, tránh những phim có nội dung kích động làm tâm thần bị chi phối, ảnh hưởng. Học khoảng 1-2 tiếng thèm một tô phở thì tạm ngưng một chút đi ra tiệm ăn một tô phở, ăn thêm một quả trứng gà cho khỏe rồi trở về tiếp tục việc học. Học đến 23 giờ là đủ, không nên học suốt ngày đêm. Đến thời khắc nào đó, não đã mệt, không nên cố gắng nữa, chẳng có lợi ích thêm gì. Nên tạm gác sách vở lại đi ngủ cho tinh thần cũng được nghỉ ngơi. Có một số phụ huynh quan niệm, cần cho con uống một số loại thuốc bổ trong suốt những ngày học thi hầu bổ sung nguồn DD cho cơ thể được khỏe thêm. Nhưng thật ra, con em mình có đau ốm gì đâu mà phải uống thuốc (dù là thuốc bổ đi nữa) chỉ cần dùng đầy đủ các chất DD trong mỗi bữa cơm là đã đủ chất bổ cho cơ thể trong thời gian ôn thi. Ngoài ra, một nhu cầu hết sức cần thiết là tạo cho các em một không gian thật yên tĩnh để tư duy không bị chi phối.
Nhiều phụ huynh quan tâm đến chất DD óc heo nên cho con ăn trong mùa thi, ý kiến của anh ra sao?
Óc heo có nhiều chất DD, đặc biệt là nhiều hàm lượng colectoron, nhưng nếu một ngày mà ăn 2-3 bộ óc heo như chưng với hột gà, nấu canh… thì sau mùa thi các em sẽ có dấu hiệu “phù” của bệnh. Việc ăn óc heo phải được sử dụng một cách khoa học, không nên quá lạm dụng nó. Mùa thi thì đầu óc phải làm việc nhiều, tiêu hao năng lượng đáng kể, đồng thời làm cho tâm trạng lo âu, căng thẳng. Với lại đây là mùa nóng bức, cơ thể phải cố gắng thích nghi nên càng mệt mỏi. Qua quá trình chọn lọc, với sự liên hệ Đông Tây y học về chế độ DD cho não vào mùa hè cho thấy: đậu xanh là nguyên liệu để chế biến các loại món ăn và thuốc với khả năng giúp tăng cường sức khỏe tương đối toàn diện.
Xin cảm ơn anh.
Nguyên - Nghĩa (thực hiện)