UBND TP.HCM vừa giao Sở GD-ĐT TP hoàn thành dự án “Quy hoạch phát triển GD-ĐT TP.HCM đến năm 2030”. Trong đó, có yêu cầu Sở GD-ĐT giao quyền tự chủ cho các trường trong tuyển dụng và sử dụng giáo viên (GV). Điều này sẽ giúp cơ sở GD chủ động hơn trong sử dụng ngân sách, nhân lực nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, nếu không quy định cụ thể dễ dẫn đến tình trạng lạm quyền của hiệu trưởng...
|
Lâu nay Sở GD-ĐT, Phòng GD-ĐT thực hiện việc tuyển GV rồi phân công về các trường. (Ảnh: Sở GD-ĐT TP.HCM tổ chức tuyển GV cho các trường THPT). Ảnh: H.Triều |
Giao quyền chủ động
Nếu được tự chủ trong tuyển dụng thì các trường sẽ không phải “ngồi chờ” GV từ Sở GD-ĐT hoặc phòng GD-ĐT phân bổ về. Trái lại sẽ căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường để chủ động tuyển dụng từ số lượng cần tuyển, người cần tuyển đến thời gian tuyển.
Cô Phạm Thúy Hà - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi (Q.4) - cho rằng, lợi thế trước mắt trong tự chủ là các trường sẽ biết sơ bộ kỹ năng giảng dạy, ưu khuyết điểm của GV cần tuyển, thông qua bài kiểm tra, tiết dạy thử. Tuy nhiên, lợi thế lớn nhất phải kể đến là sự chủ động sắp xếp thời gian tuyển dụng, tuyển số lượng bao nhiêu, người cần tuyển phải là người như thế nào.
“Hiện nay việc tuyển dụng diễn ra rất muộn, ảnh hưởng đến hoạt động dạy học của nhà trường. Thông thường giữa tháng 8, HS đã đến trường nhưng phải đến đầu năm học (đầu tháng 9) Phòng GD-ĐT mới phân bổ GV về trường. Những trường thiếu GV phải cử GV của lớp khác, bộ môn khác sang “gánh giùm” tại những lớp thiếu GV. Và chủ yếu cũng chỉ là quản lớp chứ không thể giảng dạy được hết. Mặt khác, rất khó để đảm bảo Phòng GD-ĐT sẽ phân bổ đủ số lượng GV về cho trường. Bởi trên thực tế có không ít trường hợp GV trúng tuyển nhưng không đi dạy hoặc bỏ sang trường khác...”, cô Hà cho biết thêm.
Ngay trong năm học này, một trường tiểu học tại Q.4 có nhu cầu tuyển 3 GV. Số lượng đăng ký ban đầu là 6 người, sau đó chỉ có 4 ứng viên tham gia thi tuyển và 3 GV đậu. Nhưng sau đó 1 GV trúng tuyển đã bỏ, vì vậy để đủ 3 GV buộc phải lấy GV bị rớt thay thế. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dạy học của nhà trường...
Thầy Cao Đức Khoa - Hiệu trưởng Trường THCS Võ Trường Toản (Q.1) - cũng thừa nhận: “Có nhiều môn học hiện nay như tin học rất ít người ứng tuyển. Cụ thể như Trường THCS Võ Trường Toản luôn thiếu GV các môn này, đặc biệt là GV tin học vì Phòng GD-ĐT quận không tuyển được. Nhưng nếu được tự chủ, tự chịu trách nhiệm thì nhà trường sẽ linh động sắp xếp thời gian đăng tuyển cho đủ số lượng. Và trên hết có thể lựa chọn đội ngũ phù hợp...”.
Tránh lạm quyền
Khi được trao quyền tự chủ, đồng nghĩa với việc hiệu trưởng là người nắm toàn quyền ra quyết định. Điều này khiến nhiều người lo ngại sẽ xảy ra tình trạng lạm quyền của hiệu trưởng như ưu tiên các mối quan hệ quen biết hoặc chạy chọt.
Vậy làm sao để hiệu trưởng không lạm quyền?
Theo bà Võ Ngọc Thu, nguyên Trưởng phòng GD-ĐT Q.5, về cơ bản, dù là phòng GD-ĐT hay nhà trường đứng ra tuyển thì vẫn phải tiến hành theo quy trình. Đó là GV phải làm bài kiểm tra và dạy thử. Năng lực của GV chỉ thực sự được đánh giá chính xác sau khi trải qua thời gian thử việc. Vấn đề là để đảm bảo khách quan, tuyển dụng đúng mục tiêu chung của ngành thì ngoài hội đồng tuyển dụng của nhà trường vẫn cần có sự giám sát của lãnh đạo phòng GD-ĐT hoặc các đơn vị liên quan khác. Bên cạnh đó cần có những quy định cụ thể về trách nhiệm đối với hiệu trưởng trong việc tuyển dụng, sử dụng nhân sự để khi xảy ra sai sót, hiệu trưởng phải là người đứng ra chịu trách nhiệm.
“Với quy định hiện nay, giáo sinh được tự do đăng ký ứng tuyển vào trường mong muốn thì chắc chắn trường học tại các huyện như Củ Chi, Hóc Môn, Cần Giờ... sẽ ít GV đăng ký vì chẳng ai muốn về các nơi xa trung tâm TP. Như năm học này, một trường tại Q.Bình Tân chỉ tuyển 15 GV nhưng có đến 74 người đăng ký, trong khi một số trường xa hơn thì rất ít. Nói ra vấn đề này để lãnh đạo các đơn vị liên quan phải xem xét lại quy định dành cho ứng viên trong việc đăng ký nguyện vọng nhằm tránh xảy ra tình trạng nơi thừa, nơi thiếu”, ông Ngô Văn Tuyên - Trưởng phòng GD-ĐT Q.Bình Tân - cho biết. |
“Khi tuyển GV, người hiệu trưởng phải vì lợi ích HS để tổ chức tuyển dụng công bằng, tuyển đúng người có năng lực; không nên vì lợi ích riêng rồi làm sai”, bà Thu nói.
Liên quan đến vấn đề này, ông Ngô Văn Tuyên - Trưởng phòng GD-ĐT Q.Bình Tân - cũng cho biết, yêu cầu trước tiên khi nhà trường lập hội đồng tuyển dụng là phải có ít nhất 2 thạc sĩ chuyên môn tham gia. Có những môn không có thạc sĩ thì nhà trường cần phải mời 1 thạc sĩ là cán bộ chuyên môn tham gia để đảm nhận khâu đánh năng lực, kỹ năng sư phạm của ứng viên.
“Mỗi quận, huyện nên có một hội đồng tuyển dụng chung, tham gia vào quá trình đánh giá tuyển dụng tại các trường. Trước hết đảm bảo chất lượng đầu vào của GV vì hội đồng mỗi trường sẽ có sự đánh giá, yêu cầu khác khau. Và kế đến là tránh tiêu cực, đảm bảo công tâm, hướng đến mục tiêu sử dụng hiệu quả nhân lực, nâng cao chất lượng đào tạo.
Nguyễn Trinh