Một ca sinh hiếm muộn tại Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ |
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) còn gọi tắt là hội chứng đa nang. Theo BS Dương Khuê Tú (Khoa Hiếm muộn - Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ) hội chứng buồng trứng đa nang là rối loạn liên quan đến mất cân bằng hormone và insulin, từ đó gây nên các triệu chứng như không có kinh, chu kỳ kinh không đều, khi siêu âm thấy buồng trứng có nhiều nang…
Khi biết mình bị căn bệnh này, không ít chị em hốt hoảng lo lắng vì sợ mình không còn khả năng sinh nở. Nhưng thực tế thì không phải trường hợp nào cũng như vậy.
Sức khỏe sinh sản bất thường
BS Khuê Tú cho biết, nguyên nhân của căn bệnh này là do buồng trứng không thể sản xuất các hormone theo đúng tỷ lệ bình thường làm cho trứng rụng thưa hoặc không rụng trứng. Điều đó thể hiện qua tình trạng kinh nguyệt thưa, không đều đặn như vài tháng hoặc một năm mới có kinh một lần. Theo GS.BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng (nguyên Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ) bình thường một phụ nữ đến tuổi trưởng thành cứ 28 ngày là có kinh, điều đó đồng nghĩa với việc buồng trứng có phóng noãn. Nếu thời gian trong 6 tháng mới phóng noãn thì sẽ có nguy cơ về sức khỏe sinh sản. Nhiều nghiên cứu cho thấy gần 50% có chu kỳ kinh nguyệt quá dài, thậm chí 20% chị em có hội chứng buồng trứng đa nang có nghĩa là không xuất hiện chu kỳ kinh nguyệt. Bên cạnh đó, PCOS còn có nhiều dấu hiệu bất thường khác mà chị em cần phải chú ý như kinh ra quá nhiều hoặc quá ít, đôi khi lại chảy máu bất thường giữa chu kỳ kinh nguyệt.
Điều mà không phải ai cũng biết là một phụ nữ dù bình thường và khỏe mạnh đều có một lượng nhỏ hormone sinh dục nam. Cho nên nếu bị hội chứng đa nang do lượng hormone này quá nhiều khiến một vài chị em có ria mép, da nhờn, mụn trứng cá, tóc có gàu, rụng tóc, hói đầu… Khi có dấu hiệu trên cùng với kinh nguyệt không đều chị em nên nghĩ tới hội chứng buồng trứng đa nang. Theo BS Khuê Tú, khi siêu âm sẽ thấy rõ triệu chứng buồng trứng có nhiều nang nhưng kích thước nhỏ và không thể phát triển được. Nếu không phát triển bình thường và không rụng được thì được coi như trứng bị lép và không thể thụ tinh thành công với tinh trùng. Điều này dẫn đến vô sinh.
Không chỉ ảnh hưởng đến chuyện sinh đẻ, PCOS còn gây ra các căn bệnh về huyết áp tim mạch như cao huyết áp, nhồi máu cơ tim. Không dừng lại ở đó, căn bệnh này còn gây nguy cơ bệnh tiểu đường, loãng xương cho chị em phụ nữ. Vì thế, theo lời khuyên của các BS, khi có những triệu chứng về kinh nguyệt và ngoại hình bất thường thì nên đến bệnh viện để thăm khám và siêu âm nhằm tìm ra nguyên nhân chính xác.
Không quá ám ảnh về bệnh tật
Hội chứng đa nang là căn bệnh mà chị em phụ nữ không ai mong muốn và thường lo lắng nhất là khi đã xây dựng gia đình. Tuy nhiên theo lời khuyên của BS, chúng ta không quá lo sợ về tinh thần mà ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất vì đây không phải là căn bệnh nguy hiểm. Nhất là khi phương tiện kỹ thuật y khoa ngày càng hiện đại thì những trục trặc về hệ sinh sản sẽ được điều chỉnh nên khả năng sinh sản sẽ được phục hồi sớm. BS Tú cho biết, buồng trứng nằm hai bên tử cung nhưng không phải khi nào hai bên cũng đều bị hội chứng đa nang. Nếu chỉ đa nang buồng trứng một bên thì vẫn sinh đẻ bình thường vì vẫn còn khả năng phóng noãn, trứng vẫn phát triển như thường.
BS Phượng khuyên, để hạn chế tình trạng béo phì dễ gây hội chứng đa nang, chị em cần có chế độ ăn uống hợp lý như hạn chế chất béo bằng cách giảm ăn thực phẩm có nhiều dầu mỡ như các món chiên rán xào. Ngoài việc tăng cường rau xanh, cần ăn nhiều bữa trong ngày không ăn quá no quá nhiều đồ ăn. Một số môn thể dục rất có lợi cho sức khỏe phòng chống PCOS như đi bộ mỗi ngày ít nhất 30 phút, tốt nhất là tham gia bơi lội. Chị em béo phì phải tìm cách giảm cân để có một chỉ số khối cơ thể lý tưởng không gây cản trở trong chuyện sinh nở sau này. Một số người do tập thể dục quá nhiều, dùng thuốc tránh thai, áp lực công việc cũng làm cho “đèn đỏ” bất thường vì thế cần kịp thời điều chỉnh hợp lý hơn trong lối sống.
Bài, ảnh: Phan Ngọc Quang
Căn bệnh tốn nhiều thời gian “Phụ nữ chưa lập gia đình cũng đừng chủ quan, để mặc cho thưa kinh hay tắt kinh mà tìm mọi cách khắc phục tình trạng kinh trồi sụt không đều, lâu ngày không có kinh vì không chỉ gây ra hiếm muộn mà đây còn là tiểm ẩn cho căn bệnh ung thư nội mạc tử cung nếu cứ kéo dài quá lâu. Tránh nản lòng, bỏ cuộc vì đây là căn bệnh tốn nhiều thời gian có khi vài năm mới có kết quả chứ không thể ngày một ngày hai. Nếu điều trị không hết thì phải kiên trì uống thêm các loại thuốc khác theo chỉ định của BS kết hợp song song với chống da nhờn, nhiều mụn trên mặt. Cần có lối sống thoải mái, vô tư đừng quá lo nghĩ nhiều” - BS. Ngọc Phượng nhắc nhở. |