Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 22, sáng 13-3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã xem xét, cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật GDĐH.
Tại đây, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, Luật GDĐH ban hành năm 2012 đã đáp ứng kịp thời việc thể chế hóa quan điểm, đường lối của Đảng trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, sau gần 5 năm triển khai thực hiện, Luật GDĐH đã dần bộc lộ một số hạn chế, bất cập trước yêu cầu mới của thực tiễn tổ chức và hoạt động GDĐH trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Những hạn chế cơ bản của Luật GDĐH 2012 đã trở thành những điểm nghẽn, nút thắt cản trở đổi mới căn bản, toàn diện GDĐH.
Đáp ứng yêu cầu của thực tiễn đòi hỏi cần sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật GDĐH nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của pháp luật hiện hành trong thời gian qua khi tình hình kinh tế - xã hội của đất nước và thế giới đã có nhiều thay đổi khác biệt so với thời điểm ban hành Luật GDĐH năm 2012.
Trên cơ sở tổng kết thực tiễn thi hành Luật GDĐH năm 2012, dự thảo luật đề xuất mở rộng phạm vi và nâng cao hiệu quả tự chủ ĐH, giải quyết những đòi hỏi cấp bách trong đổi mới căn bản, toàn diện GDĐH, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, tạo cơ sở pháp lý vững chắc để thúc đẩy hệ thống GDĐH phát triển...
Báo cáo thẩm tra sơ bộ dự án luật của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng cho rằng Luật GDĐH 2012 là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng hành lang pháp lý tiến bộ và hiện đại cho GDĐH nước ta. Tuy vậy, sau 5 năm thực hiện luật đã bộc lộ một số hạn chế cần thiết phải sửa đổi, bổ sung. Yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền GD nước nhà theo tinh thần Hiến pháp 2013 và Nghị quyết 29/NQ-TW Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI (NQ 29) càng trở nên cấp thiết khi mà cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang đặt ra những đòi hỏi mới, phức tạp và biến động về cơ cấu, trình độ, chất lượng nhân lực ở các nước trên thế giới. Vì vậy, đa số ý kiến Thường trực ủy ban tán thành sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật GDĐH.
Thảo luận về dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, tổng kết, đánh giá tác động sâu sắc hơn những vấn đề sửa đổi; hướng mạnh phát triển GDĐH theo hướng đa ngành, đa mục tiêu và GDĐH phải là nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, trong nghiên cứu khoa học, vấn đề không phải là số lượng đề tài, mà vấn đề chất lượng đề tài, là tính ứng dụng của đề tài nghiên cứu, là thương hiệu, uy tín và vị thế của trường trong hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật cần quan tâm xem xét, giải thích rõ các khái niệm, từ ngữ trong luật, nhất là những khái niệm tên gọi của các cơ sở GD ở cấp đào tạo ĐH.
Chủ tịch Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình cho rằng, trong đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng cho nhu cầu phát triển cần tập trung phát triển, coi trọng cả 3 loại trường ĐH là ĐH nghiên cứu, ĐH ứng dụng và ĐH thực hành.
Một số ý kiến nêu quan điểm, việc sửa đổi, bổ sung luật phải tạo hành lang pháp lý cho GDĐH phát triển, hướng đến mục tiêu quan trọng là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng có sức khỏe, trí tuệ; có đạo đức, kỷ luật; có năng lực thực tiễn, năng động, sáng tạo; góp phần phát triển văn hóa, tri thức khoa học; tăng cường sức cạnh tranh và phát triển bền vững kinh tế - xã hội của quốc gia; đáp ứng nhu cầu của người học, của Nhà nước và các bên liên quan trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế.
Nhóm PV