Nhớ lại chuyện cũ để nhận rõ những đổi thay | Ông Nguyễn Việt Bắc |
Khoảng 20 năm trước, hệ thống sư phạm TP.HCM đã từng trải qua giai đoạn khủng hoảng cả về số lượng và chất lượng đào tạo giáo viên. Trong khi tình trạng thiếu giáo viên khá trầm trọng, những tín hiệu từ tuyển sinh sư phạm cũng chẳng tốt đẹp gì. Còn nhớ có những mùa tuyển sinh đào tạo giáo viên tiểu học trình độ THSP đã phải lấy điểm trúng tuyển 6,5/20 cho thí sinh khu vực nội thành và 3,5/20 cho thí sinh ngoại thành, chỉ có chưa tới 20% số bài thi đạt tổng điểm 10/20. Chính trong cơn khủng hoảng đó, “Chương trình quốc gia xây dựng đội ngũ giáo viên và các trường sư phạm 1995 - 2000” của Bộ GD-ĐT đã được triển khai với đầu tư rất lớn, là giải pháp đổi mới quyết liệt hướng tới hệ thống trường sư phạm xây dựng mới và được nâng cấp hoàn thiện, đào tạo đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu số lượng và loại hình, có phẩm chất và lương tâm nghề nghiệp cao, trình độ khoa học và nghiệp vụ sư phạm vững vàng. Sinh viên sư phạm được miễn học phí cũng là một giải pháp thiết thực thu hút thí sinh vào trường sư phạm, giải pháp này có nhiều ý nghĩa và đã từng phát huy tác dụng. Nhớ lại chuyện cũ để nhận rõ những đổi thay, những khác biệt của câu chuyện tuyển sinh sư phạm những năm gần đây. Ta đều biết mùa tuyển sinh 2015 vừa qua, trúng tuyển vào ngành sư phạm thật sự là mong ước của không ít thí sinh, sự hãnh diện tương xứng với hi vọng vào vị thế “người thầy tương lai” trong xã hội, đến mức câu chuyện 20 năm trước vừa nêu trên đúng là “cổ tích”, khó tưởng tượng! Trong xu thế hội nhập ngày càng sâu rộng vào sự phát triển giáo dục khu vực và quốc tế, gần đây đã có ý kiến được nêu ra: Có nên tiếp tục miễn phí đào tạo cho sinh viên sư phạm? * Hiện nay, có không ít trường đại học đa ngành có đào tạo sư phạm, ngay cả các trường sư phạm cũng đã mở thêm một số ngành ngoài sư phạm. Việc thu phí đào tạo sư phạm không chỉ giảm gánh nặng ngân sách, mà còn tạo sự đồng bộ cho quản lý kinh phí toàn trường, thật sự chấm dứt sự bao cấp trong đào tạo, góp phần tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm không chỉ cho hệ thống đại học, mà còn cho chính người học. Phí đào tạo sư phạm được tính đúng, tính đủ như mọi hệ đào tạo đa ngành khác. * Trong khuôn khổ chính sách xã hội, vẫn duy trì miễn phí đào tạo cho những đối tượng phù hợp, kết hợp với nguồn học bổng huy động tài trợ xã hội hóa cho các đối tượng này, công khai, minh bạch. Người học không thuộc đối tượng hưởng chính sách xã hội cũng cần có chế độ khen thưởng, học bổng từng phần, từng năm theo kết quả học tập, kinh phí cũng trích từ ngân sách tự chủ của trường và nguồn xã hội hóa. * Suy cho cùng, nghề thầy giáo cũng là một nghề như mọi nghề khác. Cùng với vị thế trân trọng thuộc bản sắc giá trị văn hóa dân tộc, người thầy giáo sẽ thật sự tạo dựng vị thế từ chính quá trình hành nghề dài lâu sau này. NGUYỄN VIỆT BẮC (nguyên hiệu trưởng Trường trung học Sư phạm TP.HCM, phó hiệu trưởng Trường ĐH Sài Gòn) HOÀNG HƯƠNG ghi |