Thứ năm, 23/4/2015, 22h04

Chớ xem thường bệnh động mạch vành

Bệnh nhân khám tim ở Viện Tim TP.HCM
Theo BS. Lương Lễ Hoàng (Trung tâm Ôxy cao áp TP.HCM) thì những cơn đau rõ nhất là ở ngực trái, sau xương ức lan sang vai và mặt cánh tay trái khi bệnh nhân làm một việc gì đó quá sức, nhiều khả năng đó là triệu chứng của bệnh động mạch vành. Vì thế, bệnh nhân không được xem thường và phải tìm cách ứng phó với căn bệnh này.
Mệt và đau ngực do thiếu máu cơ tim
Những cơn đau đó còn kéo theo sự mệt mỏi, tức ngực làm cho người bệnh có cảm giác hụt hơi do tim đập nhanh. Ngoài cơn đau thắt ổn định, còn có cơn đau thắt không ổn định mà biểu hiện rõ nhất là tần suất xuất hiện cơn đau càng ngày càng lớn, thời gian đau cũng kéo dài hơn. Đặc biệt đôi khi dù đã nghỉ mệt nhưng cơn đau vẫn chưa dứt mà cứ dai dẳng rất khó chịu. Đó là những triệu chứng dễ thấy của bệnh động mạch vành khi lưu lượng máu nuôi cơ tim bị giảm do động mạch vành hẹp lại. Hẹp hay tắc nghẽn động mạch vành cũng là tình trạng xơ vữa động mạch. Bệnh tim thiếu máu cục bộ, thiếu máu cơ tim là tên gọi khác của bệnh động mạch vành.
Thực tế cho thấy, có người sáng sớm ngủ dậy đã bị chóng mặt hoa mắt nhưng cũng có bệnh nhân sau khi đi làm về hay lên cầu thang bộ mới bị tức ngực khó thở. Đó là những cảnh báo dễ biết về căn bệnh động mạch vành luôn đe dọa tính mạng của con người. Đáng tiếc là đã không ít người chủ quan về sức khỏe của mình mà bị đột tử do bệnh động mạch vành.
Theo BS. Hoàng, khi có những triệu chứng trên, người bệnh cần phải đến bệnh viện để được BS chuyên khoa tim mạch khám và sau đó xét nghiệm máu, đo điện tâm đồ hay siêu âm tim nếu thấy cần thiết. Nhưng dù kiểm tra bằng những cách nào thì cũng phải trả lời cho được các câu hỏi là có phải bệnh nhân bị bệnh động mạch vành hay không và nếu bị thì đang ở mức độ nào? Có như vậy thầy thuốc mới chỉ định cách điều trị thích hợp. 
BS. Bùi Minh Thành - Trưởng khoa Phẫu thuật tim (Bệnh viện Nhân dân Gia Định) lưu ý những bệnh nhân có triệu chứng đau thắt ngực, nhưng chưa hẳn là do bệnh động mạch vành gây nên. Chính vì thế, nếu loại trừ được căn bệnh động mạch vành BS có thể khám và xét nghiệm tiếp để tìm ra “thủ phạm giấu mặt” tương tự khác. 
Ngăn chặn kịp thời yếu tố nguy cơ
“Bệnh nhân có yếu tố nguy cơ như đã mắc bệnh tiểu đường, rối loạn chuyển hóa mỡ máu, cao huyết áp. Ngoài ra, những người hút thuốc lá, lười vận động béo phì cũng dễ bị bệnh động mạch vành. Yếu tố nguy cơ cũng gặp ở những bệnh nhân lớn tuổi và trong gia đình đã có người mắc bệnh trước đó” - BS. Thành cho biết.
Đối với BS, khi gặp các trường hợp trên thì phải phụ thuộc vào trạng thái cụ thể của từng người bệnh để quyết định hướng điều trị can thiệp cấp cứu hay điều trị có kế hoạch. Dù bằng phương pháp nào BS cũng phải tái lập lại việc lưu thông cho được động mạch vành. Ngoài nong, đặt stent động mạch vành qua da còn có cách điều trị phẫu thuật cầu nối động mạch vành. Do nong, đặt stent qua da đơn giản và ít đau đớn, tốn kém hơn nên đa số bệnh nhân chọn phương pháp này ngay lần đầu nếu có đủ điều kiện để thực hiện. Cũng theo lời khuyên của BS, song song đó bệnh nhân phải tiếp tục uống thuốc lâu dài để duy trì kết quả nong, đặt vì hạn chế được nhồi máu cơ tim do hạn chế tái hẹp động mạch vành. Bệnh nhân lưu ý sau khi đặt stent qua da là giữ chặt vết nong qua da để cầm máu, nằm bất động nhiều giờ đồng hồ để máu không chảy ra vết chọc. Thế nhưng, bệnh nhân nên nhớ nong, đặt qua da không đồng nghĩa với bệnh đã khỏi mà cần phải tiếp tục theo dõi để hạn chế việc thuyên tắc động mạch vành trở lại hoặc có tổn thương mới phát sinh sau khi đặt. Có người sau khi nong, đặt do chủ quan mà bệnh động mạch vành lại quay trở lại. Lúc đó điều trị chắc chắn sẽ khó khăn hơn. Sau khi mổ cần “nói không với hút thuốc lá, bia rượu và các chất kích thích gây nghiện khác”.
Bài, ảnh: Quang Phan
“Mỗi người nên có chế độ ăn uống hợp lý hạn chế dầu mỡ và lục phủ ngũ tạng như cháo lòng, phá lấu, lòng nướng… Đây là những món ăn khoái khẩu nhưng dễ làm tắc nghẽn động mạch vành.  Cần điều trị dứt các căn bệnh tiểu đường, cao huyết áp hay rối loạn chuyển hóa mỡ máu để phòng xa hậu họa của nó là bệnh động mạch vành. Ngoài ra, tập thể dục thường xuyên, năng vận động, tinh thần thoải mái ít căng thẳng cũng là một liều thuốc tốt để hạn chế căn bệnh này” - BS. Lương Lễ Hoàng khuyến khích.