Nhà ở xã hội với giáo viên: Giấc mơ vẫn còn xa

Nhu cầu NOXH là rất lớn, theo nghiên cứu của Bộ Xây dựng, chỉ tính riêng TP.HCM đã cần khoảng 130 ngàn căn và Hà Nội cần khoảng 110 ngàn căn ở thời điểm hiện nay. Trước nhu cầu cấp thiết của người dân, nhất là CB, CNV và công nhân, người thu nhập thấp đang khó khăn về nhà ở, phải đi thuê mướn, ở ghép… Nhà nước đã có nhiều chính sách ưu đãi với mục tiêu hỗ trợ người lao động hưởng lương ngân sách, người thu nhập thấp tạo lập nhà ở với lãi suất thấp. Đầu tháng 6-2013, gói tín dụng 30 ngàn tỷ đồng được đưa ra với tỷ lệ phân bổ: Dành tối đa 30% để cho vay đối với doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án NOXH và doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại được chuyển đổi công năng sang NOXH. 70% còn lại dành cho người dân vay mua NOXH và nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2, lãi suất 6%/tháng và được vay tối đa trong 10 năm. Cũng theo báo cáo của Sở Xây dựng, TP hiện có 1.139 dự án nhà ở, trong đó có 209 dự án hoàn thành, 794 dự án đang triển khai, 136 dự án chưa triển khai hoặc tạm ngưng. Trong năm 2013, TP đã cho phép chuyển đổi 5 dự án sang NOXH với quy mô 6.733 căn hộ, TP cũng vừa quyết định mua lại 1.050 căn hộ tại dự án đầu tư xây dựng khu chung cư tái định cư, công viên cây xanh, TTTD-TT (phường 12, Bình Thạnh) để tái định cư cho dự án xây mới Trường CB TP và các dự án trọng điểm khác trên địa bàn Bình Thạnh. Đặc biệt, hiện TP có khoảng 20 ngàn căn hộ tồn đọng, chưa có người mua. Không phải người dân không có nhu cầu mà do vay tiền của gói 30 ngàn tỷ rất nhiêu khê!

Đơn cử như nhu cầu mua, thuê NOXH ngành GD-ĐT TP, theo báo cáo tổng kết của các quận, huyện mới đây, toàn ngành có khoảng 20 ngàn nhu cầu nhưng số vay được chỉ đếm trên đầu ngón tay. Ông Lê Nguyên Vịnh - Trưởng phòng GD-ĐT Q.11 - cho biết: “Toàn quận có gần 30% GV sống dưới mức trung bình theo tiêu chuẩn của TP, trong đó số GV chưa có nhà ở chiếm trên 20%. Từ tháng 6-2013 đến nay, Q.11 chưa có GV nào mua được NOXH”. Ông Trần Minh Ngôn - Trưởng phòng GD-ĐT Q.4 - cũng cho biết: “Trên địa bàn quận có tới 19% GV chưa có nhà ở, 23% trong số này thuộc diện khó khăn”. Nhắc đến nhu cầu nhà ở cho đội ngũ thầy cô giáo, ông Lê Trung - Chủ tịch Công đoàn ngành GD-ĐT huyện Bình Chánh - cũng đau đáu: “Ngành giáo dục huyện có tổng số 2.900 CB, GV, CNV. Số thầy cô có “thâm niên” phải đi thuê mướn nhà là 141 người và số có nhu cầu mua nhà là 371 người”. Còn ông Đặng Đình Quý - Phó hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thái Bình (Q.Tân Bình) - băn khoăn: “Nhà trường có 111 CB, CNV, trong số này có 20 thầy cô có nhu cầu cấp thiết mua NOXH, vừa qua trường nhận được thư ngỏ của Công ty Địa ốc Hoàng Quân giới thiệu hai khu NOXH của họ ở Q.12 và Q.8. Sau khi đi khảo sát đa số thầy cô phải “bỏ cuộc” vì khoảng cách từ khu NOXH này đến trường quá xa”. Cùng nhận định, thầy Nguyễn Phạm Đại - Hiệu trưởng THPT Tân Bình (Q.Tân Phú) - cho biết: “Nhu cầu NOXH của CB, CNV nhà trường rất lớn, trong số này GV trẻ mới lập gia đình hoặc có con nhỏ chiếm số đông. Có nhiều công ty đến giới thiệu NOXH của họ như Lê Thành, Thủ Đức hoặc căn hộ tại khu 17,3ha phường An Phú - An Khánh (Q.2, phục vụ tái định cư khu đô thị mới Thủ Thiêm - 1.844 căn)… quá xa để thầy cô có thể mua ở mà vẫn đảm bảo được công việc tại trường”.

Việc giải ngân gói 30 ngàn tỷ đến hết năm 2013 mới được gần 1 ngàn tỷ là quá chậm và con số “quá nhỏ”, người có nhu cầu vay thì khó tiếp cận, vì vậy, Bộ Xây dựng đã ban hành thông tư 18/2013/TT-BXD, trong đó mở rộng thêm đối tượng được vay vốn từ gói 30 ngàn tỷ đồng. Theo đó, bổ sung thêm đối tượng là cá nhân, hộ gia đình chưa có nhà ở nhưng có đất ở, đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và diện tích đất ở đó nhỏ hơn diện tích đất được cấp phép xây dựng theo quy định của UBND cấp tỉnh. Ngoài ra, các đối tượng tạm trú nhưng có đóng bảo hiểm xã hội từ 1 năm trở lên (có thể không liên tục) và có giấy xác nhận của cơ quan bảo hiểm cũng được vay tiền từ gói hỗ trợ 30 ngàn tỷ đồng. Sau 5 năm, người mua, thuê mua NOXH được bán, thế chấp hoặc cho thuê khi đã trả hết tiền và được cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, người bán lại phải nộp cho Nhà nước 50% giá trị tiền sử dụng đất được phân bổ cho căn hộ (hoặc 100% đối với nhà liền kề), tính theo giá mà UBND cấp tỉnh ban hành tại thời điểm bán. Còn trong thời hạn 5 năm, người mua hoặc thuê mua nhà đã trả hết tiền và có nhu cầu bán lại thì chỉ được bán lại cho Nhà nước, chủ đầu tư dự án hoặc bán lại cho đối tượng được mua, thuê mua NOXH theo mức giá NOXH cùng loại thời điểm đó. Mới đây, TP.HCM cũng kiến nghị với Trung ương, cho phép kéo dài thời gian giải ngân gói hỗ trợ 30 ngàn tỷ đồng lên 60 tháng thay vì 36 tháng (tính từ ngày 1-6-2013) như quy định hiện nay. Ổn định lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở 3%/năm đối với khách hàng mua, thuê, thuê mua NOXH và thuê, mua nhà ở thương mại có giá bán dưới 15 triệu đồng/m2, thời gian cho vay 15 năm (lãi suất hiện tại là 5%). Bên cạnh đó, TP đề nghị giảm thuế VAT đối với người mua nhà lần đầu; thành lập quỹ tiết kiệm nhà ở để tạo nguồn tài chính cho các cá nhân trong nước vay để thuê, thuê mua, mua nhà ở...

Bài, ảnh: Lê Quang Huy