Thứ sáu, 6/8/2010, 17h08

Nuôi con bằng sữa mẹ: Lợi cả con lẫn mẹ

Nuôi con bằng SM, tốt cho cả con lẫn mẹ. Ảnh: H.Triều

Sữa mẹ (SM) là thức ăn thích hợp nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Việc nuôi con bằng SM hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục bú mẹ trong 2 năm đầu tiên có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ về sau.
Trong SM có chứa những acid béo cần thiết cho sự phát triển của não, mắt và sự vững bền của các mạch máu. Men lipase trong SM giúp cho việc tiêu hóa chất béo được hoàn thiện hơn. Trong SM còn có protein kháng khuẩn, do đó bú SM giúp trẻ có kháng thể chống lại sự nhiễm khuẩn trong những tháng đầu đời khi mà cơ thể trẻ chưa tự tạo ra kháng thể.
Lợi ích cho trẻ
SM chứa các vitamin quan trọng nhiều hơn sữa bò, đặc biệt là vitamin A và vitamin C. Nếu bà mẹ được cung cấp đủ vitamin A trong thức ăn thì lượng vitamin A chứa trong SM có thể cung cấp đủ cho trẻ đến năm thứ hai của cuộc đời. Vitamin A có thể giúp trẻ chống lại các bệnh nhiễm khuẩn và bệnh khô mắt.
Sắt đóng vai trò quan trọng để phòng chống thiếu máu, trẻ được bú mẹ hoàn toàn thì nhận đủ sắt và được bảo vệ chống lại bệnh thiếu máu do thiếu sắt đến 6 tháng tuổi.
Các thành phần trong SM thay đổi theo tuổi của trẻ và trong suốt một cữ bú. Sữa non có từ các ngày đầu sau sinh, lượng ít, đặc và sáng màu. Sữa non tuy ít nhưng rất quan trọng, cung cấp cho trẻ nhiều kháng thể, protein kháng khuẩn giúp trẻ chống lại các bệnh nhiễm trùng như tiêu chảy, hô hấp. Sữa non dễ tiêu hóa giúp trẻ phòng chống các bệnh dị ứng, có tác dụng xổ nhẹ giúp tống phân su ra ngoài. Có thể nói, sữa non là tất cả những gì trẻ cần trong những giờ đầu sau khi sinh. Vì vậy, nên cho trẻ bú trong vòng 1 giờ đầu sau khi sinh.
Sau vài ngày, sữa non chuyển thành sữa chuyển tiếp, lượng sữa nhiều hơn. Sữa đầu có màu hơi xanh được sản xuất vào đầu cữ bú với một lượng lớn. Nó cung cấp nhiều protein, lactose và các chất dinh dưỡng khác. Sữa cuối có màu trắng hơn được sản xuất vào cuối cữ bú, chứa nhiều chất béo, cung cấp nhiều năng lượng và hàm lượng chất béo. Theo đó, hãy cho trẻ bú hết một bên vú rồi hãy chuyển sang bên vú khác.
Lợi ích cho mẹ
Nuôi con bằng SM giúp mẹ và trẻ hình thành mối quan hệ gần gũi yêu thương, trẻ khóc ít hơn và có thể phát triển tốt hơn. Sự tiếp xúc sớm của trẻ với bà mẹ sẽ mang đến cho bà mẹ những giây phút hạnh phúc, đồng thời tình cảm mẹ con gắn bó sẽ tác động rất tốt đến việc giáo dục trẻ sau này.
Khi đứa trẻ nút vú, rung động cảm giác đi từ núm vú đến não, tác động lên thùy trước tuyến yên ở não giúp bài tiết prolactin đi vào máu đến vú, làm cho các tế bào bài tiết sữa sản xuất sữa. Chính vì thế nó giúp cho vú tạo sữa cho bữa ăn tiếp theo. Prolactin làm cho bà mẹ cảm thấy thư giãn, đôi khi buồn ngủ. Vì vậy bà mẹ có thể nghỉ ngơi tốt ngay cả khi cho con bú vào ban đêm.
Sau sinh, tử cung co chắc lại thành một khối cầu an toàn để thực hiện cầm máu, việc cho bú sớm nửa giờ đầu sau sinh sẽ giúp tử cung co lại tốt hơn và giảm việc chảy máu sau sinh.
Ngoài những lợi ích trên, việc cho con bú bằng SM còn tiết kiệm được một khoản tiền không nhỏ mỗi tháng. Bởi, bất kỳ một loại sữa nhân tạo nào dù rẻ nhất được dùng cho trẻ cũng làm tốn một khoản tiền không nhỏ trong ngân sách gia đình. Cụ thể, trong tháng đầu đời, nếu thay SM bằng sữa nhân tạo, đứa trẻ cần ít nhất 2,5kg sữa, tháng thứ hai là 3,25kg, từ tháng thứ 3 trở đi cần khoảng 4kg. Tổng lượng sữa trẻ cần trong 6 tháng đầu đời là 54,4 hộp, tương đương 20kg. Mặt khác, sữa nhân tạo dù có đắt tiền thì chất lượng đạm, chất béo trong sữa cũng không bao giờ so sánh được với SM. Và cũng không có bất kỳ loại sữa nhân tạo nào có chứa các chất kháng khuẩn như SM.
BS. Lữ Thị Trúc Mai
(Bệnh viện Phụ sản Hùng Vương)

Nhiều nghiên cứu cho thấy, người mẹ cho con bú ít có nguy cơ ung thư vú, ung thư buồng trứng hơn so với bà mẹ không cho con bú. Mẹ cho con bú sớm sẽ lấy lại vóc dáng như mong muốn do sự tiêu hóa tích cực nguồn năng lượng.