Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định xử lý hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt đã bổ sung các quy định vừa lái xe vừa sử dụng điện thoại, không thắt dây an toàn khi đi ô tô sẽ bị xử phạt. Nghị định này thay thế cho Nghị định 171 và 107, có hiệu lực từ ngày 1-8-2016, tuy nhiên hai quy định bổ sung trên dự kiến sẽ lần lượt được thực hiện vào đầu năm 2017 và 2018.
 |
| Vừa lái xe ô tô vừa sử dụng điện thoại sẽ bị phạt từ 600.000-800.000 đồng |
Phạt đến 800.000 đồng nếu nghe điện thoại khi lái ô tô
Tại Hội thảo “Một số quy định của pháp luật về đảm bảo trật tự an toàn giao thông (ATGT) trong Luật Giao thông đường bộ” do Bộ GTVT và Tổ chức Y tế thế giới tổ chức tại TP.HCM vào ngày 16-8 vừa qua, các quy định sửa đổi, bổ sung của Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định xử lý hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt đã được các đơn vị quản lý ATGT phía Nam thảo luận, góp ý nhằm hoàn thiện trong tiến trình chuẩn bị áp dụng vào thực tiễn. Trong đó, hai vấn đề mới là vừa lái xe vừa sử dụng điện thoại bằng tay, không thắt dây an toàn khi đi ô tô sẽ bị xử phạt rất được lưu ý.
| Ông Nguyễn Văn Thạch, Vụ trưởng Vụ ATGT khuyến cáo, nhằm chuẩn bị cho quy định đi vào thực tiễn, các phương tiện xe ô tô, kể cả xe khách nên phục hồi dây an toàn tại các vị trí theo như thiết kế ban đầu của xe. Theo đó, cơ quan đăng kiểm cũng cần phải chú trọng vấn đề này. Trong trường hợp nếu xe không có dây an toàn thì không thực hiện đăng kiểm. Chỉ thực hiện đăng kiểm đối với những xe có dây an toàn theo quy định chung. |
Trung tá Lê Huy Trí (Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu ATGT, Học viện Cảnh sát nhân dân) cho biết, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã có quy định: “Người điều khiển xe mô tô 2 bánh, xe mô tô 3 bánh, xe gắn máy không được sử dụng điện thoại di động, thiết bị âm thanh, trừ thiết bị trợ thính” (điểm c khoản 3 điều 30). Tuy nhiên luật lại chưa có quy định cấm người đang điều khiển xe ô tô chạy trên đường sử dụng điện thoại di động, mặc dù thực tế đã xảy ra không ít vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng do người điều khiển cả xe ô tô lẫn xe máy sử dụng điện thoại, thiếu tập trung quan sát gây tai nạn thiệt hại về người và tài sản.
Ông Quốc Hùng, chuyên viên Ban ATGT TP.HCM xác nhận tình trạng sử dụng điện thoại khi điều khiển xe ô tô cũng đang diễn ra phổ biến tại TP.HCM. Theo số liệu thống kê từ tháng 11-2014 đến tháng 5-2016 cho thấy, lực lượng chức năng đã xử lý 131.835 trường hợp người điều khiển xe ô tô vi phạm, trong đó có 14.985 trường hợp được ghi là các lỗi khác, trong đó có cả lỗi sử dụng điện thoại và không thắt dây an toàn khi điều khiển phương tiện.
Trung tá Trí lưu ý, theo các kết quả nghiên cứu đã chỉ ra, khoảng 80% các vụ tai nạn xảy ra do tài xế mất tập trung (khoảng 3 giây) và do bấm số điện thoại (khoảng 5 giây) khiến cho chiếc xe không giữ được khoảng cách an toàn, dễ dàng bị chệch hướng xảy ra va chạm với các phương tiện khác.
Nhằm góp phần chấn chỉnh tình trạng trên, Nghị định số 46/2016/NĐ-CP ngày 26-5-2016 của Chính phủ về quy định xử lý hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt đã bổ sung quy định cấm “dùng tay sử dụng điện thoại di động khi đang điều khiển xe ô tô chạy trên đường” (điểm 1 khoản 3 điều 5) và có hình thức xử phạt hành vi này, để phù hợp với Công ước quốc tế 1968 về giao thông đường bộ mà Việt Nam vừa mới gia nhập. Dự kiến sẽ được áp dụng từ ngày 1-1-2017.
Không thắt dây an toàn phạt 200.000 đồng/người
Theo Luật Giao thông đường bộ 2008 ở khoản 2, điều 9 quy định: “Xe ô tô có trang bị dây an toàn thì người lái xe và người ngồi ở hàng ghế phía trước trong xe ô tô phải thắt dây an toàn”, còn các vị trí khác không bắt buộc, kể cả vị trí có trang bị dây an toàn. Tuy nhiên, ông Quốc Hùng thừa nhận quy định này chưa được thực hiện tốt trên địa bàn TP.HCM. Hành vi này cũng rất ít được cơ quan chức năng ghi nhận hoặc xử phạt. Ông Hùng lưu ý về một thực tế là hầu như 100% các tài xế ô tô từ 16 chỗ trở xuống luôn thắt dây an toàn, đặc biệt là đối với lái xe cá nhân (biển số trắng). Trong khi đó các lái xe của cơ quan Nhà nước (biển số xanh và đỏ) thì tỉ lệ này ít hơn nhiều (chỉ đạt khoảng 70-80%).
| Theo nghiên cứu của các nhà khoa học tại Trường ĐH Carnegie Mellon - Mỹ, khi vừa lái xe vừa sử dụng điện thoại di động có thể khiến cho người lái xe bị mất tập trung. Khi đó hoạt động của khu vực não kiểm soát các hoạt động khác bị giảm đi tới 37% so với bình thường. Điều này dễ dẫn tới việc lái xe gây ra những TNGT đáng tiếc khi sử dụng điện thoại lúc lái xe. |
Được biết, tình trạng này cũng xảy ra phổ biến đối với những người ngồi ghế ngang tài xế. Lý do không thắt dây an toàn vì sợ nhăn quần áo, lo trang phục mất chỉnh tề khi bước xuống xe… Một tham dự viên tại hội nghị thừa nhận rằng ông thấy “việc thắt dây an toàn là không cần thiết, không chỉ sợ nhăn quần áo, chỉ vì cái bụng quá bự khiến tôi thấy khó thở. Vả lại ngồi xe biển số xanh tôi nghĩ cũng chẳng bị ai phạt”. Tuy nhiên, sau khi nghe phân tích về tác hại của việc không thắt dây an toàn khi lưu thông đã khiến ông rất sợ hãi.
Cảnh báo về tình trạng này, Trung tá Trí cho biết, khi xe đang lao về phía trước, người lái xe chỉ có thể giữ cho mình không bị chấn thương trong điều kiện xe đang chạy với tốc độ 5km/h. Tuy nhiên, khi xe lưu thông với tốc độ 70km/h, thì người ngồi trong xe có lực quán tính đạt tốc độ gần bằng tốc độ của xe. Do đó nếu xe bị dừng đột ngột, người ngồi trong xe không thắt dây an toàn sẽ bị đẩy về phía trước với tốc độ gần 70km/h. Trong trường hợp nếu người đó có trọng lượng 70kg, thì khi bị đâm chính diện sẽ phải chịu một lực đập mạnh khoảng 3 tấn lên người và sẽ dẫn đến tử vong.
Ở một vài nước trên thế giới đã ngăn chặn được tình trạng thương vong trên một cách đáng kể do đã thực hiện tốt quy định thắt dây an toàn cho tất cả người lái xe và những người được chở trên xe. Chẳng hạn như ở Thụy Sĩ, kể từ khi quy định trên được thực hiện thì số thương vong nghiêm trọng trong các vụ tai nạn giảm xuống 3 lần. Ở Nhật Bản cũng vậy, các chuyên gia đã công bố rằng 75 trong 100 trường hợp, dây an toàn sẽ cứu người lái xe khỏi tử vong khi bị va đập mạnh, còn trong các vụ tai nạn bị lật đổ xe thì tỷ lệ người được cứu sống là 91 trên 100 trường hợp.
Do đó, nhằm bảo vệ tính mạng cho người tham gia giao thông, Nghị định 46 đã bổ sung quy định xử phạt đối với hành vi “không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy đối với người điều khiển, người được chở trên xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô” tại điểm k khoản 1 điều 5 (thời điểm áp dụng từ ngày 1-1-2018).
Bài, ảnh: Vũ Phương