Thứ tư, 19/5/2010, 16h05

Sống khỏe nhờ… sâu gạo

Ngày nay, thú chơi cá kiểng, chim kiểng ở các thành phố lớn đang phát triển mạnh. Cùng với các phong trào ấy, có một nghề đang phát triển âm thầm, nhưng đem lại lợi nhuận khá bất ngờ là nghề nuôi côn trùng hay còn gọi là nghề nuôi sâu gạo, dùng để làm thức ăn cho chim, cá kiểng.
Hiện nay, ở TP.HCM có rất nhiều người nuôi sâu gạo. Anh Phương (chủ tiệm bán sâu gạo ở Q.3) cho biết: “Sâu gạo có tên tiếng Anh là superworm, là loại thức ăn bổ dưỡng và khoái khẩu của nhiều loại chim ăn sâu và một số loài cá cảnh (đặc biệt là cá rồng). Thành phần dinh dưỡng của sâu gạo khá cao (55% chất béo, 43% chất đạm, 0.1 mg/Kcal chất calcium). Sâu gạo sạch, không mang mầm bệnh nên giá khá đắt".
Theo hướng dẫn của anh Phương, chúng tôi tìm đến nhà vợ chồng chị Huỳnh Thị Xê ở P.14, Q.8,  đúng lúc chị đang làm thức ăn cho sâu. Vừa làm, vừa trò chuyện, chị cho biết: “Tôi nuôi sâu gạo đã gần hai năm. Trước đây, tôi  bán cá cảnh nên biết thức ăn cho chim mua rất khó. Tình cờ gặp một người bạn đang sống bằng nghề nuôi sâu gạo, tôi học hỏi kinh nghiệm và mua giống về nuôi thử. Lúc đầu chỉ nuôi vài khay, thấy nhu cầu người mua  nhiều nên vợ chồng tôi quyết định chuyển sang nuôi sâu gạo luôn”.
Nuôi loại côn trùng này dễ mà khó, phải kiên trì mới thành công. Nếu không có kỹ thuật nuôi, sâu sẽ dễ chết. Theo chị Xê, con giống được gọi là quy, nhỏ bằng hạt đậu đen, màu đen có thể mua ở các cơ sở sản xuất giống hoặc tự tìm bới ở các nhà máy xay xát lúa gạo. Một lon sữa bò quy có giá từ 80 - 100 nghìn/đồng, đẻ giống được bảy - chín đợt. Mỗi đợt sáu - bảy lon sâu gạo. Trong quá trình nuôi, quy sẽ đẻ ra trứng, nở ra nhộng và sau cùng là thành sâu gạo.
Chị Xê đang sàng sâu để bán
Thức ăn của sâu gạo rất dễ tìm, chủ yếu là cám lúa gạo, hoặc tận dụng vỏ thơm (dứa, khóm), dưa hấu đã chín, bã mía, mì vụn, ruột cá, đầu cá rửa sạch, cho vào nồi nấu chín rồi cho chúng ăn. Người nuôi có thể tận dụng chuồng nuôi heo, gà cũ, đóng khay nhiều tầng (chiều dài của khay 1m, chiều ngang 0,5m), cho sẵn thức ăn gồm cám gạo, vỏ thơm, đầu cá. Sau đó thả con quy vào, giữ nhiệt độ thoáng mát. Mỗi ngày cho quy ăn hai lần. Sau 12 ngày quy sẽ đẻ trứng. Sau tám ngày trứng sẽ nở ra nhộng, có thể bán được.
Người nuôi cần chú ý, quanh chuồng cần làm hệ thống rãnh nước để ngăn chuột và kiến. Nuôi sâu gạo không gây ô nhiễm môi trường, chuồng trại không có mùi. Từ khi thả giống tới thu hoạch khoảng 20 ngày. Khi chuẩn bị mang sâu đi bán, dùng sàng mắt nhỏ sàng lược bỏ hết cám, vỏ thơm, đầu cá, lấy sâu cho vào túi vải thưa giao cho các mối.
Một ngày chị Xê bán được 50-60 lon, cao điểm 100 lon/ngày với giá 11.000đ/lon, trừ chi phí lãi ít nhất 500.000đ/ngày. Ngoài ra, chất thải của giống côn trùng này làm phân bón cho cây kiểng rất tốt. Chị Xê cho biết: “Khách hàng lấy sâu của tôi chủ yếu là các cửa hàng cá cảnh và những người nuôi chim. Họ đến đặt sâu luôn, mình nuôi ít nên không có mà bán. Nghề này đòi hỏi cần cù, siêng năng. Vì không chịu được cực nên nhiều người bạn của tôi đã bỏ nghề”.
Ngoài chị Xê, ở TP.HCM hiện có một số hộ đã khá lên nhờ nuôi sâu gạo, điển hình như gia đình ông Đoàn Văn Sâm, ngụ tại khu phố 2, Thạnh Mỹ Lợi, Q.2; gia đình anh Bùi Duy Quan, khu phố 1, P.An Lạc, Q.Bình Tân.
Anh Lê Ngọc Hiếu (Q.Tân Bình), nuôi sâu gạo hơn một năm nay cho biết: “Một ngày tôi bán được 100-200 lon sâu. Trừ chi phí, lãi 1 triệu đồng/ngày. Thu nhập khá nhưng cũng vất vả. Nuôi sâu gạo giai đoạn nào cũng khó, nhưng theo tôi  khó nhất là làm sao để kích thích sâu đẻ nhiều. Quy giống nếu được chọn cẩn thận và vệ sinh khay lồng đúng mức thì năng suất sẽ cao. Những hộ có vườn, gò rộng nếu bao bọc kỹ, cho ăn đầy đủ, quy sẽ đẻ nhiều, sâu non lớn nhanh, thu nhập rất khá. Hỏi kinh nghiệm, anh Hiếu cười trừ: “Mỗi người có bí quyết riêng nhưng có một điểm mà người nuôi sâu cần phải biết: quy giống chỉ đẻ khoảng bảy đến chín đợt là phải thay giống mới và nhiệt độ cũng là một trong những yếu tố quyết định đến việc sinh sản, tốt nhất từ 300 đến 350C”.
Việc đầu tư vào giống côn trùng này đã giúp nhiều hộ gia đình vươn lên khá giả cho thấy đã có một nghề mới với thu nhập khá cao và ổn định.
Quỳnh Mai / Phụ Nữ