Mỡ động vật hay dầu thực vật nếu được sử dụng không đúng cách đều ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.
Nguồn năng lượng chính
PGS-TS Phan Thị Sửu (Giám đốc Trung tâm kỹ thuật an toàn vệ sinh thực phẩm, Hội Khoa học kỹ thuật an toàn thực phẩm Việt Nam) cho biết, chất béo là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, nhờ có chất béo mà các vitamin tan trong dầu (A, D, E, K) hấp thu vào cơ thể được tốt hơn. Chất béo rất cần thiết cho cơ thể con người, đặc biệt ở trẻ em. Nhưng lượng chất béo dư thừa lại làm ảnh hưởng đến cơ chế chuyển hóa trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh béo phì, tim mạch.
Sử dụng dầu mỡ chiên xào phải đúng cách để bảo vệ sức khỏe - Ảnh: T.Tùng
Dầu thực vật có chứa a-xít béo không no có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol, phòng xơ vữa động mạch cao hơn mỡ động vật. Đồng thời, dầu thực vật cũng chứa các loại a-xít béo không no cần thiết cho cơ thể nhiều hơn mỡ động vật (trong dầu đậu nành chứa tới 52,5% a-xít béo không no cần thiết cho cơ thể, trong khi mỡ lợn chỉ chứa 8,3%). Ngoài ra, một số dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu ngô, vừng đều chứa khá nhiều vitamin E và K có lợi cho sức khỏe. Dầu ngô, dầu vừng dùng để trộn xà-lách rất tốt và không bị gia nhiệt nên giữ được các vitamin.
Trong khi đó, mỡ động vật, ngoài việc chứa nhiều vitamin A, D còn chứa khá nhiều a-xít béo bão hòa (a-xít béo no) mà ít lượng a-xít béo cần thiết. Tuy nhiên cần biết thêm, không phải dầu thực vật nào cũng có ưu điểm. Ví dụ, dầu dừa, dầu lạc, dầu cọ chứa nhiều a-xít béo no là chủ yếu. Trong khi đó, dầu gan cá (mỡ động vật) lại chứa nhiều a-xít béo không no cần thiết cho cơ thể.
Chế biến an toàn
“Khi dầu thực vật dùng để chiên, rán thức ăn ở nhiệt độ cao trên 180 độ C sẽ bị ô-xy hóa và biến chất. Vì vậy, nếu dùng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần sẽ không tốt cho sức khỏe” - PGS-TS Phan Thị Sửu khuyến cáo. Cần lựa chọn và sử dụng đúng bơ thực vật, vì để có được bơ thực vật, dầu thực vật phải được hydro hóa. Quá trình này sẽ tạo ra một số a-xít béo xấu. Khi vào cơ thể nó sẽ làm tăng cholesterol xấu, gây nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch và nguyên nhân gây béo phì, không có lợi cho sức khỏe.
Trong bữa ăn hằng ngày nên dùng kết hợp dầu thực vật, mỡ động vật, cá, bơ thực vật, rau quả. Không nên dùng bơ thực vật thường xuyên và quá nhiều. Nên ưu tiên sử dụng dầu lỏng chứa nhiều a-xít béo không no như: ô liu, dầu mè (vừng), dầu ngô, hướng dương, đậu nành. Không nên ăn các loại thịt nướng, chiên rán, thức ăn nhanh chứa nhiều chất béo. Nên ăn nhiều cá, đặc biệt là cá biển, vì cá biển ngoài thành phần béo, đạm còn chứa nhiều chất khoáng vi lượng nên rất tốt cho cơ thể.
Theo Thanh Nien