BV ĐH Y Dược TP.HCM đã tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân N.M.T (Bình Phước). Mặc dù đã 14 tuổi nhưng T. chỉ nặng 33kg, cao 135cm (so với chuẩn chiều cao trung bình thì T. thiếu đến 28cm). Mỗi năm T. chỉ tăng 1-2cm, thậm chí có năm không tăng.
Bệnh nhân chậm tăng trưởng đang được bác sĩ khám, tư vấn. Ảnh: BVCC
Sau khi được chẩn đoán hình ảnh, dinh dưỡng, tiết chế… kết hợp đánh giá các nguyên nhân có thể gây chậm tăng trưởng chiều cao, T. được các bác sĩ xác định bị thiếu hụt hormone tăng trưởng trầm trọng do suy tuyến yên toàn bộ. Gần nửa năm điều trị, được tiêm hormone tăng trưởng và bổ sung các hormone tuyến yên, chiều cao của T. tăng 18cm, đạt 153cm.
BS.CKI Hoàng Khánh Chi - Khoa Nội tiết BV ĐH Y Dược TP.HCM - cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ như thể trạng kém, suy dinh dưỡng, các bệnh lý dị tật bẩm sinh, rối loạn di truyền hoặc nhiễm sắc thể (thiếu GH, loạn sản xương), suy thận mạn, suy giáp, thiếu hormone tăng trưởng, suy tuyến yên… Bên cạnh đó, bệnh có thể do bẩm sinh hoặc do chấn thương đầu nặng, u não, nhiễm trùng dạng viêm màng não và viêm não. Cũng có nhiều trường hợp không xác định được nguyên nhân.
Và trong các nguyên nhân gây chậm tăng trưởng ở trẻ, tỉ lệ thiếu hormone tăng trưởng ước tính chỉ chiếm khoảng 1/4.000 - 1/10.000 trẻ, nhưng lại là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến chậm tăng trưởng. “Để điều trị và cải thiện chiều cao hiệu quả, trẻ cần được phát hiện thiếu hormone tăng trưởng ngay khi tuổi còn nhỏ. Việc tầm soát, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời ở “giai đoạn vàng từ 14-16 tuổi” sẽ giúp cải thiện quá trình thúc đẩy tăng chiều cao cho trẻ”, BS Chi khuyên.
TS.BS Trần Quang Nam - Trưởng khoa Nội tiết BV ĐH Y Dược TP.HCM - cũng cho biết, tốc độ tăng trưởng sẽ dừng khi tuổi xương được 14-15 tuổi ở bé trai và 15-16 tuổi ở bé gái, lúc này các sụn xương sẽ đóng lại, việc điều trị hormone tăng trưởng sẽ không còn tác dụng. Do đó, việc tầm soát, chẩn đoán và điều trị đúng thời điểm là rất quan trọng. Ở giai đoạn đầu, trẻ sẽ được điều trị bằng hormone tăng trưởng. Khi đến độ tuổi thiếu niên, trẻ sẽ được đánh giá lại tình trạng rối loạn hormone tăng trưởng. Nếu rối loạn hormone tăng trưởng vẫn tiếp diễn, cần điều trị lâu dài cho trẻ tại chuyên khoa nội tiết người lớn.
“Nếu bỏ qua “giai đoạn vàng” phát triển, việc điều trị sẽ không còn tác dụng, trẻ sẽ thấp hơn nhiều so với chiều cao lẽ ra có thể sẽ đạt được khi trưởng thành. Điều này có thể ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống cũng như tâm lý sau này của trẻ. Vì vậy, các bậc phụ huynh nên liên tục theo dõi tốc độ tăng trưởng của con theo biểu đồ tăng trưởng. Nếu thấy chiều cao của con thấp hơn trung bình, nên đưa trẻ đến khám chuyên khoa để được tầm soát các nguyên nhân chậm tăng trưởng chiều cao, đặc biệt là bổ sung hormone tăng trưởng trong trường hợp có chỉ định để phát triển chiều cao cho trẻ càng sớm càng tốt”, BS Nam khuyến cáo.
N.Trinh