Căng thẳng lễ nhậm chức tổng thống Mỹ

Đúng hai tuần trước, đám đông giận dữ đã xông vào Điện Capitol trong lúc lưỡng viện quốc hội tranh luận việc xác nhận phiếu đại cử tri và mang về chiến thắng cho Tổng thống tân cử Joe Biden.

Đề phòng nguy cơ bạo loạn một lần nữa xảy ra trong ngày 20.1, lực lượng gồm 25.000  vệ binh quốc gia Mỹ đến thủ đô Washington D.C từ cuối tuần trước. Con số này gấp 5 lần binh lực của Mỹ đang hiện diện tại Iraq và Afghanistan, theo báo The Hill. Lực lượng cảnh sát tư pháp cũng triển khai 4.000 thành viên từ khắp nước Mỹ đến Washington D.C để hỗ trợ cảnh sát thủ đô, bên cạnh đặc vụ của các cơ quan tình báo Mỹ.

Theo thông tin tình báo do FBI cung cấp cho lực lượng hành pháp hồi đầu tuần, những người theo thuyết âm mưu QAnon (tôn sùng và ủng hộ Tổng thống Donald Trump) và các tay súng hành động đơn độc đã bàn với nhau giả trang thành binh sĩ vệ binh quốc gia vào ngày diễn ra lễ nhậm chức. Trong số này có những người tham gia vào vụ bạo loạn tại Điện Capitol ngày 6.1, theo báo The Washington Post. FBI cũng theo dõi những người tải xuống và chia sẻ bản đồ các vị trí chính xác của Washington D.C, và phát hiện họ thảo luận làm sao sử dụng bản đồ để xâm nhập vòng vây an ninh.

Hãng tin AP ngày 17.1 cũng đưa tin FBI tất bật rà soát nhân thân của toàn bộ số vệ binh quốc gia có mặt tại Washington D.C, nhằm loại bỏ nguy cơ lực lượng này bị trà trộn hoặc có thành viên “thân” Tổng thống Trump. Dù báo cáo không đề cập đến các âm mưu cụ thể để phá hoại ngày nhậm chức, người phát ngôn lực lượng mật vụ cho hay cơ quan này nghiêm túc cân nhắc mọi mối đe dọa có thể nhằm đảm bảo lễ nhậm chức được diễn ra một cách hoàn hảo. Mật vụ là phía điều phối nỗ lực khổng lồ nhằm bảo vệ lễ nhậm chức ngày 20.1. Áp lực ngày càng lớn hơn sau khi quyền Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ Chad Wolf bất ngờ từ chức 10 ngày trước thời điểm diễn ra sự kiện chuyển giao quyền lực tại Nhà Trắng.

Theo Đài NPR, giới hữu trách đã đóng cửa khu đài tưởng niệm và công viên National Mall, trong khi khu vực xung quanh Đồi Capitol (nơi đóng của Điện Capitol) bị phong tỏa. Rào chắn và hàng rào kẽm gai cao hơn 2 m xuất hiện tại nhiều nơi ở trung tâm thủ đô, trụ sở quốc hội và trụ sở tòa án tối cao, ngăn chặn những người không phận sự ra vào. Thị trưởng Muriel Bowser cũng quyết định kéo dài thời gian áp đặt tình trạng khẩn cấp đến sau ngày 21.1, cho phép bà lập tức ban hành lệnh giới nghiêm ngay khi xảy ra bạo động.

Bà Bowser cũng đề nghị Bộ An ninh nội địa triển khai các biện pháp an ninh bổ sung, chẳng hạn hủy cấp phép tụ tập tại nơi công cộng từ ngày 11 - 24.1 vì nguy cơ tấn công khủng bố nội địa đang gia tăng. Một số tổ chức đã đăng ký tổ chức mít tinh phản đối lễ nhậm chức của Tổng thống tân cử Biden, và theo phía an ninh, đây là những nhóm ủng hộ ông Trump.

Một tuần trước lễ nhậm chức, ứng dụng đặt phòng qua mạng Airbnb tuyên bố hủy mọi dịch vụ cho thuê phòng tại Washington D.C, theo báo The Hill. Lý do được Airbnb đưa ra là hãng này phát hiện “nhiều cá nhân đặt phòng có liên quan những nhóm ủng hộ sự thù hằn sắc tộc, hoặc có liên can trong vụ bạo loạn ở trụ sở quốc hội Mỹ vừa qua”. Đồng thời, ngày càng nhiều hãng máy bay từ chối chở hành khách đến thủ đô và không cho phép mang súng lên máy bay.

Trong khi đó, Bộ trưởng lục quân Ryan McCarthy cho hay nhiều thành viên tham gia công tác an ninh sẽ được sử dụng vũ khí, và phối hợp với lực lượng hành pháp để tiến hành bắt giữ các nghi phạm bất kỳ. Mục tiêu trên hết là phải đảm bảo việc chuyển giao quyền lực diễn ra suôn sẻ. “Đây là vấn đề an ninh quốc gia”, báo The Guardian dẫn lời bộ trưởng Mỹ.

Lễ nhậm chức của Tổng thống tân cử Joe Biden được tổ chức với nhiều thay đổi so với truyền thống vì đại dịch Covid-19 và nguy cơ biểu tình vũ trang sau vụ bạo loạn tại Điện Capitol.

Ủy ban về nghi lễ nhậm chức của quốc hội thường phát hành 200.000 vé cho các sự kiện tại Điện Capitol, nhưng năm nay sẽ không cung cấp vé cho công chúng, theo Đài NPR. Đề phòng Covid-19, ông Biden cũng đã kêu gọi những người ủng hộ ở nhà theo dõi các sự kiện được phát trực tiếp trên mạng và truyền hình.

Ngôi sao nhạc pop Lady Gaga sẽ hát quốc ca trong lễ tuyên thệ nhậm chức tại Điện Capitol và sau đó ca sĩ Jennifer Lopez, ngôi sao nhạc đồng quê Garth Brooks cùng một số ban nhạc, ca sĩ khác sẽ biểu diễn. Bên cạnh đó, cuộc diễu hành truyền thống từ Điện Capitol đến Nhà Trắng bị hủy, thay vào đó là “cuộc diễu hành trực tuyến”. Các buổi tiệc khiêu vũ theo truyền thống đã được thay thế bằng chương trình truyền hình đặc biệt dài 90 phút với nhiều tiết mục ca nhạc và phần phát biểu của ông Biden.

Trong khi đó, đệ nhất phu nhân Melania Trump phá vỡ truyền thống suốt 70 năm qua khi từ chối đưa người kế nhiệm Jill Biden đi thăm Nhà Trắng và chỉ công bố video chào tạm biệt người dân. Truyền thông Mỹ đưa tin bà Melania vẫn chưa liên hệ với bà Jill kể từ cuộc bầu cử ngày 3.11.2020.

Riêng Tổng thống Trump vẫn chưa chúc mừng ông Biden hay mời người kế nhiệm đến thăm và uống trà tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng theo truyền thống. Ông Trump cũng không tham dự lễ nhậm chức. Theo AP, ông Trump lên kế hoạch từ biệt “hoành tráng kiểu quân đội” với các chiến đấu cơ bay lượn trên bầu trời và nghi thức 21 phát đại bác. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Mỹ đã bác bỏ kế hoạch này. Ông Trump dự kiến sẽ rời Nhà Trắng trước khi lễ nhậm chức bắt đầu để đến khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở bang Florida.

Theo Thụy Miên - Phúc Duy/TNO