Chiến công của Trung úy (nay đã vinh thăng đại úy) Thái Ngô Hiếu trong việc gắng sức cứu 4 thanh niên từ 19-23 tuổi, bị đuối nước tại bãi tắm Phước Tỉnh, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vừa qua chỉ nằm trong hai chữ: kỹ năng. Là sĩ quan công an, anh Hiếu đã nắm vững, thành thục kỹ năng cấp cứu người bị nạn, ngừng tim - ngừng thở, và anh đã lập chiến công xuất sắc nhờ thực hành. Ông cha ta nói: “Nuôi quân 3 năm, dùng trong 1 giờ”, rèn luyện bao nhiêu năm, thi triển trong mấy phút, đem lại thành công. Trong hàng nghìn người có mặt tại bãi tắm Phước Tỉnh hôm 10-4, chắc chắn có nhiều người đã được huấn luyện về các kỹ năng sơ cấp cứu người gặp tai nạn đuối nước, nhưng do không nắm chắc, không thành thục về kỹ năng nên họ không dám thực hành sơ cứu, bởi vì nếu có sai sót sẽ không thể khắc phục. Đối với những người bị nạn, một phần nguyên nhân do không nắm vững các kỹ năng sống, nên không biết thực hiện các biện pháp bảo vệ an toàn khi tắm biển, dẫn tới bị sóng cuốn trôi. Nhiều cái chết oan uổng chỉ vì không nắm vững 2 chữ “kỹ năng”.
Hành động của anh Thái Ngô Hiếu khẳng định yếu tố kỹ năng có vai trò quyết định trong xã hội hiện đại. Từ thực tế nói trên, càng đặt ra yêu cầu cấp thiết về giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, sinh viên và cho giới trẻ nói chung. Hiện nay, chương trình giáo dục vẫn bị phản ánh là quá nặng về lý thuyết, xa rời thực tế, học sinh ít được vận động thể chất, ít được trải nghiệm thực tế và rất yếu về kỹ năng sống. Chương trình đào tạo bậc đại học cũng chưa thực sự bám sát thực tiễn, vẫn có tình trạng sinh viên tốt nghiệp nhưng không đáp ứng yêu cầu của thị trường việc làm; kỹ năng thực hành, năng lực thực tế yếu, doanh nghiệp, cơ sở phải đào tạo lại mất thời gian và tốn kém. Phương pháp đào tạo chưa phát huy được tính độc lập, sáng tạo của người học. Cần đổi mới mạnh mẽ về chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục, hướng tới không những đáp ứng mà còn phải đạt trình độ cao hơn so với yêu cầu của thị trường lao động, theo phương châm “học thật, thi thật, nhân tài thật” mà Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nêu. Ông cha nói: “Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh”, ai có nghề chuyên môn, kỹ năng chuyên môn xuất chúng thì sẽ thành công. Con người không thể toàn diện, cái gì cũng dàn trải, đều đều thì không thể có đỉnh cao. Hãy giảm tải chương trình học càng sớm, càng nhiều càng tốt. Hãy giáo dục trẻ kỹ năng sống, kỹ năng tự học và sáng tạo, kỹ năng thích ứng trong xã hội đầy biến động. Còn đến giờ mà vẫn nhồi nhét cả đống bài tập, rồi dạy trẻ kiểu học thuộc, đọc chép, đối phó, tổ chức các hoạt động hình thức, chạy theo thành tích thì chẳng khác gì hủy hoại tương lai của các em.
Trần Quang Đại (Nghệ An)