Sản phẩm du lịch cộng đồng Thiềng Liềng phát triển trên cơ sở khai thác năng lực của cộng đồng dân cư kết hợp với tài nguyên du lịch tự nhiên và văn hóa của địa phương. Mô hình này không chỉ tạo thêm sản phẩm du lịch đặc sắc mà còn giúp người dân có thêm sinh kế, thu nhập.
Du khách trải nghiệm du lịch Thiềng Liềng
Thêm sinh kế từ việc làm du lịch
Đảo Thiềng Liềng là một ấp đảo nằm cách trung tâm TP.HCM khoảng 70km về hướng Đông Nam. Đảo nằm sâu bên trong xã Thạnh An, huyện Cần Giờ. Vì chưa có nhiều tác động của con người nên đảo Thiềng Liềng vẫn còn giữ cho mình sự mộc mạc, hoang sơ mà không phải miền biển nào cũng có. Phương tiện đi lại ở nơi đây chủ yếu bằng đường thủy, ngành nghề chủ yếu của người dân là sản xuất muối, còn lại buôn bán nhỏ, đánh bắt nuôi trồng thủy sản, bắt cua, ốc... Vì thế cuộc sống của người dân Thiềng Liềng còn nhiều khó khăn.
Ở Thiềng Liềng có núi Giồng Chùa (ngọn núi đá duy nhất của TP). Gọi là núi nhưng nơi này chỉ là giồng đá cao khoảng hơn 10 mét và được xem là địa điểm thú vị để check in giữa rừng ngập mặn Thiềng Liềng. Ở đây còn có cánh đồng muối trắng xóa... Nghề làm muối ở Thiềng Liềng bắt nguồn từ những người có quê ở Long An, Tiền Giang đi khai hoang, mở đất. Cách đây hơn 40 năm, trên đường tìm chốn “neo đậu”, họ phát hiện một dải đất hoang vu và lưu lại sinh sống rồi đặt tên ấp là Thiềng Liềng. Thiềng Liềng là một trong những vùng hiếm hoi còn lưu giữ cách làm muối truyền thống của vùng như dùng lăn, guồng tát nước bằng gỗ và quay tay. Mùa làm muối ở đây thường bắt đầu từ mùa gió chướng (khoảng tháng 10 âm lịch) kéo dài tới tháng 4 năm sau. Tức là trong 1 năm, người dân Thiềng Liềng chỉ có thể làm muối trong 6 tháng mùa khô, còn lại nghỉ 6 tháng mùa mưa.
Trải nghiệm du lịch Thiềng Liềng du khách sẽ được thưởng thức những món ăn, thức uống do người dân phục vụ
Ông Nguyễn Ngọc Xuân (Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ) cho biết, ấp Thiềng Liềng hiện có khoảng 211 hộ dân với hơn 10.000 người, sinh sống chủ yếu bằng nghề làm muối và đánh bắt thủy hải sản, nuôi hàu ở cửa sông. Cả đảo Thiềng Liềng chỉ có một đường độc đạo hình oval dài 4km uốn quanh ruộng muối, sông rạch và rừng ngập mặn. Hiện nay, người dân trên ấp còn khá xa lạ với việc khai thác những tiềm năng, lợi thế sẵn có để phát triển du lịch cộng đồng. Vì vậy, nhằm khơi dậy tiềm năng của ấp, địa phương cùng với Sở Du lịch TP.HCM đã thực hiện nhiều chuyến khảo sát để triển khai kế hoạch “Phát triển điểm đến ấp Thiềng Liềng, xã Thạnh An, huyện Cần Giờ thành sản phẩm du lịch gắn với cộng đồng, giá trị tự nhiên và văn hóa đặc trưng Cần Giờ”.
Mang đặc trưng của rừng ngập mặn
Sản phẩm du lịch cộng đồng Thiềng Liềng chia làm hai giai đoạn. Trong giai đoạn đầu, điểm đến du lịch cộng đồng Thiềng Liềng có 16 dịch vụ phục vụ du khách. Những sản phẩm du lịch này mang đặc trưng hệ sinh thái rừng ngập mặn và văn hóa của người dân vùng biển. Có thể kể đến như: Ẩm thực và thức uống vùng biển, không gian nghề muối, không gian hoài niệm, homestay, đờn ca tài tử, ngâm chân thư giãn... Tất cả sản phẩm du lịch do chính các hộ dân và cư dân đang sinh sống tại ấp đảo Thiềng Liềng thực hiện. Giai đoạn tiếp theo, Sở Du lịch TP.HCM sẽ tiếp tục thực hiện trong năm 2023.
Theo bà Nguyễn Thị Ánh Hoa (Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM), các điểm đến này được hình thành dựa trên các yếu tố bản sắc văn hóa, điều kiện tự nhiên và đặc điểm của từng hộ gia đình nhằm tăng thu nhập, giải quyết việc làm và nâng cao dân trí của cộng đồng.
Vùng đất Thiềng Liềng còn hoang sơ mang lại cảm giác bình yên cho du khách
“Người dân tham gia làm du lịch cộng đồng từ trước đến nay chủ yếu làm nghề muối. Vì thế, tất cả ẩm thực, thức uống trong tour đều do chính người dân bản địa tự tay làm, nấu, chế biến với cách làm thủ công, nguyên liệu có sẵn trong vườn. Trong đó có các món như sương sâm, bánh lọt, nước nha đam, hay các ẩm thực vùng biển như cá kèo bông đỏ, hàu...”, bà Hoa cho biết.
| “Du lịch cộng đồng là sinh kế cộng thêm bên cạnh các sinh kế chính của cư dân. Do vậy du lịch cộng đồng không chỉ tạo ra sản phẩm du lịch bền vững mà còn góp phần giữ gìn, tôn vinh bản sắc văn hóa và xây dựng sự đoàn kết gắn bó của cộng đồng”, Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM khẳng định. |
Để đến được ấp Thiềng Liềng, du khách phải đi phà Bình Khánh (thuộc huyện Nhà Bè) để đến thị trấn Cần Thạnh. Tại bến tàu Cần Thạnh, du khách mua vé qua đảo Thiềng Liềng. Đảo có diện tích khá nhỏ nên du khách có thể gửi xe ở bến tàu Cần Thạnh để thuận tiện cho quá trình tham quan trên đảo.
Phần lớn cảnh quan ở đảo Thiềng Liềng đều là sông nước, kênh rạch chằng chịt được bao phủ bởi những rừng cây xanh mát. Nhiều khách du lịch tới đảo đơn giản chỉ muốn khám phá, trải nghiệm và cảm nhận cuộc sống hằng ngày của người dân miền biển. Có thể nói đảo Thiềng Liềng khá bình yên, đến đây du khách sẽ thoát khỏi những xô bồ của cuộc sống, tận hưởng kỳ nghỉ nhẹ nhàng.
Hồ Trinh