Trước vấn nạn ô nhiễm không khí từ các phương tiện giao thông đường bộ, em Nguyễn Bích Gia An và Đoàn Viết Minh (lớp 11A14, Trường THPT Mạc Đĩnh Chi, Q.6) đã nghiên cứu và chế tạo thành công thiết bị lọc bụi và khí thải cho các phương tiện giao thông này.
Thầy Lương Tuấn Anh cùng Nguyễn Bích Gia An và Đoàn Viết Minh trong cuộc thi nghiên cứu khoa học cấp trường
Đây là đề tài vừa đoạt giải ba trong cuộc thi nghiên cứu khoa học cấp TP. Qua thiết bị này, An và Minh hy vọng sẽ góp phần làm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường, giúp môi trường trở nên xanh sạch đẹp để xứng đáng là đô thị thông minh, hiện đại.
Sáng tạo vì môi trường
Nhóm nghiên cứu cho biết, theo thống kê từ Sở Giao thông Vận tải, hiện TP.HCM có gần 7,6 triệu mô tô, như vậy trung bình 1,5 người có 1 mô tô. Theo số liệu từ các cơ quan kiểm soát và nghiên cứu môi trường TP cho thấy, mô tô lưu thông thải ra khoảng 94% hydro carbon, 87% carbon, 57% oxit nitơ trong tổng lượng phát thải của các loại xe cơ giới. Việc các phương tiện giao thông xả ra khí thải không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống, bầu không khí mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của con người, nguy hại hơn là sinh ra những căn bệnh nguy hiểm về đường hô hấp, thậm chí dẫn đến chết người. “Theo ước tính, trong thời gian tới, lượng xe mô tô sẽ tiếp tục tăng và vấn đề ô nhiễm môi trường sẽ ngày càng nghiêm trọng và gây ra những hậu quả vô cùng nặng nề. Chúng em biết có rất nhiều khói bụi thải ra môi trường mỗi ngày, nó cũng xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau nhưng với khả năng của chúng em chỉ có thể góp sức khắc phục tình trạng ô nhiễm không khí từ phương tiện giao thông đường bộ. Vì vậy em đã lên ý tưởng và nghiên cứu ra thiết bị lọc bụi và khí thải cho các phương tiện giao thông đường bộ” - An cho biết.
Với tinh thần đam mê nghiên cứu cùng với quyết tâm đóng góp công sức để làm giảm ô nhiễm môi trường, sau 2 tháng miệt mài, An và Minh đã hoàn thành xong thiết bị lọc bụi và khí thải cho các phương tiện giao thông đường bộ.
Với thiết bị này, khi xe hoạt động, lượng khí thải sẽ đi vào thiết bị. Nhờ áp suất của bô và cả cấu tạo của thiết bị hình thành nên một lực giúp khí thải bám vào thiết bị và bị thu lại. Khi đó, khí thải ra ngoài bô xe chỉ còn N2, O2, CO2(dư)… không đáng kể.
Giảm ô nhiễm không khí
Theo An, qua quá trình thử nghiệm trên 2 loại xe: Lead và Air Blade. Kết quả chỉ số AQI (chỉ số chất lượng không khí) hầu như không đổi hoặc giảm sau khi có thiết bị, nồng độ CO2 trong không khí đều giảm, mùi khói thải ra từ xe bớt nồng nặc hơn. Cụ thể với dòng xe Lead, khi không có thiết bị lọc bụi và khí thải, AQI:7; CO2: 13ppm. Khi có thiết bị AQI: -24; CO2: 5ppm. Với xe Air Blade khi không có thiết bị, AQI: 10; CO2: 17. Khi có thiết bị thì AQI: 0; CO2: 152ppm. “Hiện thiết bị này đã hoạt động hiệu quả nhưng khi sử dụng, thiết bị cần được rửa sạch thường xuyên để phát huy tính năng hoạt động của nó” - An lưu ý.
Điểm ưu việt của thiết bị là được lắp vào bô xe, thiết kế nhỏ, gọn, nhẹ, dễ lắp đặt. Với tính năng này, khi lắp bộ lọc bụi và khí thải vào xe đều hoạt động ở bất cứ địa hình nào, kể cả những địa hình hiểm trở nếu lắp đặt đúng quy trình. Vùng núi: Thiết bị lọc lắp song song nằm ngang với bô xe do địa hình rộng nhưng gồ ghề. Vùng nông thôn: Thiết bị lọc nằm song song phía dưới bô xe do địa hình rộng nhưng bằng phẳng, không ngập lụt. Vùng thành thị: Thiết bị lọc nằm hướng chếch lên trên do thành thị dễ ngập lụt. Không chỉ vậy, bộ lọc còn phù hợp với từng thiết kế của xe. Chẳng hạn với xe tay ga: Người sử dụng có thể đưa bô xuống phía dưới chỗ để chân, nối dài thiết bị hướng ra sau xe.
Nói về định hướng phát triển trong thời gian tới, An cho biết mình sẽ chú trọng đến thiết kế của thiết bị để thiết bị có thể hoạt động khi ngập nước. Bên cạnh đó em cũng sẽ tìm kiếm, thay thế màng lọc hiện tại bằng một chất liệu lọc hay màng lọc khác có hiệu suất giờ tốt hơn với giá thành rẻ hơn để phù hợp với từng túi tiền của người tham gia giao thông.
Bài, ảnh: Hồ Trinh
Nói về thiết bị lọc bụi và khí thải cho các phương tiện giao thông đường bộ của An và Minh, thầy Lương Tuấn Anh (giáo viên hướng dẫn) cho biết, mặc dù thiết bị hoạt động có hiệu quả, hiệu quả lọc không khí đáng kể nhưng với trình độ của học sinh thì thiết bị vẫn còn một số hạn chế như: phải vệ sinh màng lọc thường xuyên, thay dung dịch lọc khí, đặc biệt thiết bị này khó sử dụng khi đường ngập nước. Tuy nhiên, nếu thiết bị được nâng cấp, cải tiến thì sẽ rất có hiệu quả, góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường.