Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, “Tuyển sinh là việc lựa chọn người học vào học một ngành, nghề nào đó do cơ sở có thẩm quyền đào tạo khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện tuyển sinh theo quy định của nhà trường. Tuyển sinh đại học, cao đẳng là một kỳ thi tuyển được tổ chức hằng năm”. Vậy khi học sinh học hết chương trình lớp 9 bước vào lớp 10 đồng nghĩa với việc chuyển từ cấp trung học cơ sở (THCS) lên trung học phổ thông (THPT), theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì học sinh phải trải qua kỳ thi tuyển sinh lớp 10 THPT - một kỳ thi quan trọng trong hệ thống giáo dục Việt Nam và dành cho học sinh lớp 9. Mục đích của kỳ thi nhằm tuyển học sinh vào các trường THPT công lập và các trường THPT chuyên.
Theo quy định công tác tuyển sinh lớp 10 năm học 2021-2022 của Thành phố Hồ Chí Minh cần đảm bảo nghiêm túc, an toàn, công bằng, chính xác, đánh giá đúng trình độ người học, phản ánh đúng chất lượng dạy và học; đảm bảo phân bổ đầy đủ chỉ tiêu tuyển sinh theo kế hoạch; thực hiện tốt công tác hướng nghiệp và phân luồng học sinh sau THCS; khuyến khích học sinh thi tuyển vào lớp 10 chọn nguyện vọng phù hợp với khả năng của bản thân, gần nơi cư trú để thuận lợi cho việc đi lại và giảm áp lực giao thông theo chủ trương của thành phố.
Để giúp cho học sinh và phụ huynh nắm được những kiến thức, quy định cơ bản khi tham gia thi tuyển vào lớp 10 các trường THPT và THPT chuyên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, bài viết này nhằm chia sẻ cách thức tuyển sinh năm 2021-2022, để học sinh có thể lựa chọn môi trường học tập phù hợp với ước mong và năng lực của bản thân, xác định đúng ngành nghề phù hợp trong tương lai.
- Điều kiện: Học sinh tốt nghiệp THCS tại Thành phố Hồ Chí Minh
- Hình thức tuyển sinh: Tuyển thẳng và thi tuyển
- Học sinh không được thay đổi nguyện vọng sau thời gian cho phép điều chỉnh nguyện vọng và sau khi có kết quả trúng tuyển.
1. Tuyển thẳng
Đối tượng được tuyển thẳng là học sinh khuyết tật (có giấy chứng nhận theo quy định) hoặc học sinh đạt giải cấp quốc gia, quốc tế về văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, Cuộc thi khoa học, kỹ thuật quốc gia dành cho THCS và THPT hoặc học sinh đạt giải quốc gia do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hoặc đồng tổ chức; giải quốc tế do Bộ Giáo dục và Đào tạo hoặc Sở Giáo dục và Đào tạo cử dự thi.
2. Thi tuyển
Thứ nhất, thi tuyển vào các trường THPT công lập. Học sinh được đăng ký thi vào các trường THPT công lập phải dự thi viết đủ 3 môn: Ngữ văn, Toán và Ngoại ngữ.
Cách tính điểm: Tổng điểm của ba môn Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ (không có bài thi nào bị điểm 0 (không) và điểm ưu tiên (không quá 3 điểm).
Cách xét tuyển: Theo thứ tự nguyện vọng 1, 2, 3 thí sinh đã đăng ký để xét tuyển vào các trường THPT công lập (trừ THPT chuyên Lê Hồng Phong, Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa và Trường Phổ thông năng khiếu Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh).
Căn cứ vào chỉ tiêu tuyển sinh của từng trường, căn cứ vào số lượng đăng ký các nguyện vọng và điểm xét tuyển, Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ xét duyệt và công bố điểm chuẩn của từng trường theo nguyên tắc điểm chuẩn nguyện vọng 2 cao hơn điểm chuẩn nguyện vọng 1 và điểm chuẩn nguyện vọng 3 cao hơn điểm chuẩn nguyện vọng 2 không quá 1 điểm.
Việc trúng tuyển của học sinh sẽ căn cứ vào 3 nguyện vọng mà học sinh đã đăng ký theo thứ tự ưu tiên từ nguyện vọng 1 đến nguyện vọng 2 và nguyện vọng 3. Điểm xét tuyển của học sinh bằng hoặc cao hơn điểm chuẩn của trường mà học sinh đăng ký nguyện vọng 1 thì sẽ đậu vào trường đó. Nếu không đậu theo nguyện vọng 1, học sinh tiếp tục so sánh điểm xét tuyển với điểm chuẩn của nguyện vọng 2 rồi đến nguyện vọng 3.
Thứ hai, thi tuyển vào lớp 10 THPT của các trường, lớp chuyên dành cho học sinh xếp loại hạnh kiểm, và điểm môn chuyên học lực cả năm học của các lớp 6, 7, 8 từ khá trở lên và tốt nghiệp THCS loại giỏi. Học sinh phải thi viết đủ bốn môn Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ và môn chuyên.
- Cách tính điểm:
Đối với lớp chuyên là tổng điểm gồm: điểm Ngữ văn + điểm Toán + điểm Ngoại ngữ + (điểm môn chuyên x 2).
Đối với lớp không chuyên là tổng điểm gồm: điểm Ngữ văn + điểm Toán + điểm Ngoại ngữ.
- Nguyên tắc xét tuyển: Chỉ xét tuyển đối với thí sinh tham gia thi tuyển, đã thi đủ các bài thi quy định, không vi phạm quy định trong kỳ thi tuyển sinh và các bài thi đều đạt điểm lớn hơn 2.
- Cách xét tuyển:
+ Xét tuyển vào lớp chuyên: Căn cứ quy định điểm xét tuyển vào lớp chuyên, xét từ cao xuống thấp để tuyển đủ chỉ tiêu được giao cho từng môn chuyên.
+ Xét tuyển vào lớp không chuyên: Căn cứ vào quy định xét tuyển vào lớp không chuyên, xét từ cao xuống thấp để tuyển đủ chỉ tiêu các lớp không chuyên.
Lưu ý:
Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong được nhận học sinh tốt nghiệp THCS ở các tỉnh khác dự thi nếu có đủ điều kiện theo quy định của kỳ thi.
- Học sinh đăng ký 4 nguyện vọng ưu tiên:
+ Nguyện vọng ưu tiên 1, 2 vào lớp chuyên.
+ Nguyện vọng ưu tiên 3, 4 vào lớp không chuyên tại 2 trường THPT chuyên Lê Hồng Phong và Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa.
- Nếu không trúng tuyển vào các trường, lớp chuyên, học sinh tốt nghiệp THCS tại Thành phố Hồ Chí Minh vẫn được tham gia dự tuyển vào lớp 10 THPT khác theo 3 nguyện vọng đã đăng ký thi tuyển.
Thứ ba, thi vào lớp 10 chương trình Dạy và học các môn Toán, Khoa học và Tiếng Anh tích hợp chương trình Anh và Việt Nam dành cho học sinh phải đầy đủ các điều kiện của 1 trong 2 nhóm sau:
* Nhóm 1: Học sinh có tham gia học Chương trình tích hợp cấp THCS và có tham gia dự tuyển sinh vào lớp 10 THPT tại Thành phố Hồ Chí Minh. Đối với Chương trình tích hợp học sinh đăng ký 2 nguyện vọng (nguyện vọng 1 và nguyện vọng 2).
- Điểm xét tuyển = điểm Ngữ văn + điểm Ngoại ngữ + điểm Toán + Điểm trung bình của Chương trình Tiếng Anh tích hợp (theo thang điểm 10).
- Điều kiện: Chỉ xét tuyển đối với thí sinh được tham gia thi tuyển, đã thi đủ các bài thi quy định, không vi phạm Quy chế trong kỳ thi tuyển sinh và không có bài thi nào bị điểm 0 (không).
- Cách xét tuyển: Căn cứ vào điểm thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT và điểm trung bình của Chương trình Tiếng Anh tích hợp, những học sinh này sẽ được ưu tiên bố trí vào những trường có dạy Chương trình Tiếng Anh tích hợp.
* Nhóm 2: Học sinh không có tham gia học Chương trình Tiếng Anh tích hợp cấp THCS tại Thành phố Hồ Chí Minh phải tốt nghiệp THCS loại từ khá trở lên; có tham gia dự tuyển sinh lớp 10 THPT tại Thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài 3 môn quy định Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ, học sinh phải đăng ký và dự thi môn Tiếng Anh tích hợp. Học sinh đăng ký 2 nguyện vọng Chương trình Tiếng Anh Tích hợp (nguyện vọng 1 và nguyện vọng 2).
- Điểm xét tuyển = điểm Ngữ văn + điểm Ngoại ngữ + điểm Toán + Điểm thi môn Tiếng Anh tích hợp (theo thang điểm 10).
Các xét tuyển: Chỉ xét tuyển đối với thí sinh được tham gia thi tuyển, đã thi đủ các bài thi quy định, không vi phạm quy chế trong kỳ thi tuyển sinh và không có bài thi nào bị điểm 0 (không).
3. Tuyển sinh vào các lớp tăng cường ngoại ngữ
3.1. Tuyển sinh vào lớp 10 tăng cường Tiếng Anh
Thí sinh muốn thi tuyển vào lớp 10 tăng cường Tiếng Anh phải tốt nghiệp THCS loại khá, giỏi đã trúng tuyển vào lớp 10 của trường với điểm số từng kỹ năng của toàn năm lớp 9 tăng cường Tiếng Anh đạt từ 6,0 điểm trở lên hoặc có chứng chỉ ngoại ngữ bậc 3 hoặc chứng chỉ đạt trình độ B1 trở lên theo khung CEFR hoặc chứng chỉ Cambridge PET đạt từ 140/170 (hoặc 140/210) trở lên hoặc FCE đạt từ 140/190 (hoặc 140/210 điểm) trở lên hoặc chứng chỉ TOEFL Junior đạt từ 785/900 điểm trở lên cấp độ 1 (Level 1) từ 56 điểm trở lên của PTE Genneral hoặc chứng chỉ PTE Level 2 hoặc là học sinh học Chương trình Tiếng Anh tích hợp cấp THCS có điểm trung bình môn Tiếng Anh tích hợp lớp 9 từ 6.0 trở lên hoặc các chứng chỉ Tiếng Anh tương đương.
3.2. Tuyển sinh vào lớp 10 tăng cường Tiếng Trung
Việc tuyển sinh vào các lớp 10 tăng cường Tiếng Trung được thực hiện trong số học sinh đã trúng tuyển vào lớp 10 của trường với điểm số từng kỹ năng của toàn năm lớp 9 tăng cường Tiếng Trung đạt từ 6 điểm trở lên hoặc có chứng chỉ B Tiếng Trung trở lên gồm có các trường THPT Hùng Vương, Trường THPT Trần Khai Nguyên, Trường THPT Trần Quang Khải và Trường THPT Nam Kỳ Khởi Nghĩa.
3.3. Tuyển sinh vào lớp 10 Tiếng Nhật (Ngoại ngữ 1)
- Học sinh muốn học Tiếng Nhật (Ngoại ngữ 1) tại các trường THPT Lê Quý Đôn, Trường THPT Trưng Vương và Trường THPT Marie Curie phải thỏa các điều kiện sau:
+ Đã học THCS tiếng Nhật (Ngoại ngữ 1) tại Trường THCS Lê Quý Đôn, Quận 3 hoặc Trường THCS Võ Trường Toản, Quận 1.
+ Đăng ký nguyện vọng lớp 10 vào các trường trên (Ngoại ngữ 1) và môn thi Ngoại ngữ của tuyển sinh lớp 10 là môn Tiếng Nhật.
+ Trúng tuyển lớp 10 vào trường có dạy Tiếng Nhật (Ngoại ngữ 1) đồng thời có điểm thi tuyển sinh môn Tiếng Nhật từ 5,0 trở lên.
- Các trường hợp thí sinh không trúng tuyển vẫn được xét tuyển lớp 10 theo nguyện vọng đã đăng ký.
3.4. Tuyển sinh vào lớp 10 Tiếng Pháp
3.4.1. Tuyển sinh vào lớp 10 Chương trình Tiếng Pháp song ngữ
- Sau khi được công nhận tốt nghiệp THCS, học sinh các lớp THCS trong khuôn khổ Chương trình Tiếng Pháp song ngữ phải qua kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 và kỳ thi tốt nghiệp THCS trong khuôn khổ Chương trình Tiếng Pháp song ngữ theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Sau khi có kết quả kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT và thi tốt nghiệp THCS trong khuôn khổ Chương trình Tiếng Pháp song ngữ, những học sinh này sẽ được ưu tiên bố trí vào 1 trong 3 trường theo thứ tự điểm tuyển, đó là Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai, Trường THPT Marie Curie.
- Cách tính điểm tuyển như sau:
Điểm tuyển = (Điểm trung bình tuyển sinh lớp 10) x 2 + Điểm trung bình cộng của các bài thi môn tiếng Pháp và bài thi môn Toán bằng Tiếng Pháp trong kỳ thi tốt nghiệp THCS trong khuôn khổ Chương trình Tiếng Pháp song ngữ (trong đó điểm trung bình tuyển sinh lớp 10 có tính đến chế độ ưu tiên và điểm trung bình cộng của các bài thi môn Tiếng Pháp và bài thi môn Toán bằng Tiếng Pháp trong kỳ thi tốt nghiệp THCS trong khuôn khổ Chương trình Tiếng Pháp song ngữ từ 5,0 trở lên).
- Nếu không trúng tuyển vào lớp 10 Chương trình Tiếng Pháp song ngữ, học sinh vẫn được tham gia dự tuyển vào lớp 10 THPT khác theo ba nguyện vọng đã đăng ký thi tuyển.
3.4.2. Tuyển sinh vào lớp 10 tăng cường Tiếng Pháp
- Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai và Trường THPT Marie Curie tuyển sinh lớp 10 tăng cường Tiếng Pháp.
- Việc tuyển sinh vào các lớp 10 tăng cường Tiếng Pháp được thực hiện trong số học sinh đã trúng tuyển vào lớp 10 của trường và theo đúng quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Việc tuyển sinh vào các lớp 10 Tiếng Pháp (Ngoại ngữ 1) đã học xong Chương trình Tiếng Pháp song ngữ cấp THCS và có điểm thi tuyển sinh môn Tiếng Pháp từ 5,0 điểm trở lên.
3.4.3. Tuyển sinh vào lớp 10 Tiếng Pháp (Ngoại ngữ 2)
Việc tuyển sinh vào các lớp 10 Tiếng Pháp (Ngoại ngữ 2) được thực hiện trong số học sinh đã trúng tuyển vào lớp 10 của Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa và Trường THPT Phan Đăng Lưu.
3.5. Tuyển sinh vào lớp 10 Tiếng Hàn (Ngoại ngữ 2)
Việc tuyển sinh vào các lớp 10 Tiếng Hàn (Ngoại ngữ 2) được thực hiện trong số học sinh đã trúng tuyển vào lớp 10 của Trường THPT Thủ Đức.
3.6. Tuyển sinh vào lớp 10 Tiếng Đức
3.6.1. Tuyển sinh vào lớp 10 Tiếng Đức (Ngoại ngữ 1)
- Căn cứ thực tế, Sở Giáo dục và Đào tạo công bố công khai hằng năm các trường THPT có dạy chương trình Tiếng Đức (Ngoại ngữ 1).
- Học sinh muốn học Tiếng Đức (Ngoại ngữ 1) phải thỏa các điều kiện sau:
+ Đăng ký nguyện vọng lớp 10 vào trường có dạy Tiếng Đức (Ngoại ngữ 1) và môn thi Ngoại ngữ của tuyển sinh lớp 10 là môn Tiếng Đức.
+ Trúng tuyển lớp 10 vào trường có dạy Tiếng Đức (Ngoại ngữ 1), đồng thời có điểm thi tuyển sinh môn Tiếng Đức từ 5,0 trở lên.
3.6.2. Tuyển sinh vào lớp 10 Tiếng Đức (Ngoại ngữ 2)
Việc tuyển sinh vào các lớp 10 Tiếng Đức (Ngoại ngữ 2) được thực hiện trong số học sinh đã trúng tuyển vào lớp 10 của Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai, Trường THPT Nguyễn Khuyến và Trường THPT Nguyễn Thượng Hiền.
4. Tuyển sinh lớp 10 chuyên năng khiếu thể dục thể thao vào Trường THPT chuyên Năng khiếu thể dục thể thao Nguyễn Thị Định và Trường Năng khiếu thể dục thể thao Bình Chánh
- Gồm các bộ môn: bóng đá, bóng chuyền, điền kinh, võ thuật, cầu lông, bơi lội và đá cầu.
- Nộp hồ sơ xét tuyển tại trường dự kiến từ ngày 1 tháng 6 đến ngày 30 tháng 6 năm 2021 (theo hướng dẫn của trường).
- Được nhận học sinh tốt nghiệp THCS của các tỉnh khác nếu có đủ điều kiện theo quy định.
- Ưu tiên xét tuyển đối với học sinh chuyên năng khiếu thể dục thể thao đã tốt nghiệp THCS tại Trường THPT chuyên Năng khiếu thể dục thể thao Nguyễn Thị Định.
- Điều kiện xét tuyển:
+ Tốt nghiệp THCS và có đủ điều kiện tuyển sinh vào lớp 10.
+ Đạt giải thể dục thể thao cấp quận, cấp thành phố, Hội khỏe Phù Đổng.
+ Xếp loại hạnh kiểm lớp 9 từ khá trở lên; xếp loại học lực lớp 9 từ trung bình trở lên.
+ Được Hội đồng tuyển sinh năng khiếu thể dục thể thao của nhà trường kiểm tra tố chất thể lực, năng khiếu và được Sở Giáo dục và Đào tạo phê duyệt.
- Nếu không trúng tuyển vào lớp 10 chuyên năng khiếu thể dục thể thao, học sinh vẫn được tham gia dự tuyển vào lớp 10 THPT khác theo ba nguyện vọng đã đăng ký thi tuyển.
5. Tuyển sinh vào lớp 10 Trường THPT Quốc tế Việt Úc
- Điều kiện tuyển sinh: Học sinh tốt nghiệp THCS đạt loại khá, giỏi và có đủ trình độ tiếng Anh để theo học.
- Nộp hồ sơ xét tuyển tại trường từ tháng 5 đến tháng 9 năm 2021 (theo hướng dẫn của trường).
6. Tuyển sinh vào trung cấp, trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên
- Học sinh đã tốt nghiệp THCS có thể đăng ký xét tuyển vào học tại các trường cao đẳng, trung cấp, trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên trên địa bàn Thành phố có tuyển học sinh tốt nghiệp THCS.
- Căn cứ xét tuyển:
+ Điểm tốt nghiệp THCS;
+ Điểm tổng kết các môn học 4 năm THCS;
+ Điểm tổng kết các môn học năm cuối cấp THCS.
- Nộp hồ sơ xét tuyển trực tiếp tại trường theo các đợt tuyển sinh trong năm do trường quy định.
7. Tuyển sinh các trường ngoài công lập
Ngoài ra, học sinh có thể đăng ký trực tiếp vào các trường ngoài công lập phù hợp với hoàn cảnh gia đình, năng lực bản thân.
Thời gian xét tuyển: từ ngày 1 tháng 7 đến 25 tháng 8 năm 2021.
Với hy vọng thiết thực, qua những chia sẻ hữu ích trong bài viết nhằm mang đến nguồn thông tin tuyển sinh cũng như các chính sách, nguyện vọng, cách thức tuyển sinh vào các trường THPT công lập, trường chuyên, trường THPT ngoài công lập, trung tâm giáo dục thường xuyên và các trường trung cấp, trường nghề đến học sinh và phụ huynh đang học lớp 9, giúp học sinh trong việc hướng học, hướng nghề, hướng trường trong tương lai.
TS. Lê Hồng Sơn - TS. Nguyễn Đặng An Long
(Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh)