Với đặc điểm dạy học gắn với thực tiễn, “học đi đôi với hành”, giáo dục STEM giúp học sinh đổi phương thức học tập và tìm tòi khám phá tri thức, từ đó hình thành phẩm chất năng lực thực sự phù hợp với thời đại mới. Tuy nhiên, quá trình đưa STEM vào trường học ở TP.Đà Nẵng vẫn còn gặp một số khó khăn, đặc biệt là cơ sở vật chất tại các trường chưa đáp ứng được yêu cầu và mục tiêu…
Học sinh Đà Nẵng trải nghiệm STEM trong môi trường ĐH tại VNUK
Ngày 24-11, Sở GD-ĐT đã phối hợp với Viện Nghiên cứu và Đào tạo Việt Anh - VNUK (ĐH Đà Nẵng) tổ chức hội thảo “Hướng tiếp cận và một số giải pháp triển khai giáo dục STEM cho các trường THPT tại Đà Nẵng”.
Đổi mới phương thức học tập tích cực
Sau hơn 2 năm từ khi tiếp nhận công văn của Bộ, Sở GD-ĐT TP.Đà Nẵng đã có định hướng chiến lược cũng như kế hoạch để triển khai giảng dạy STEM ở bậc học trung học. Ông Mai Tấn Linh - Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Đà Nẵng cho biết, với đặc điểm dạy học gắn với thực tiễn, “học đi đôi với hành”, giáo dục STEM giúp học sinh đổi phương thức học tập và tìm tòi khám phá tri thức, từ đó hình thành phẩm chất năng lực thực sự phù hợp với thời đại mới. Chương trình GDPT mới có mục đích cốt lõi cũng là hình thành phẩm chất năng lực thông qua việc học sinh đổi mới cách học, cách nghĩ. Do đó, Bộ GD-ĐT đã khẳng định giáo dục STEM là một phương pháp giáo dục hiện đại cần được tiếp tục đẩy mạnh trong các nhà trường.
Từ năm 2016 đến nay, sở bắt đầu triển khai giáo dục STEM thông qua các hoạt động như: Tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ quản lý, giáo viên về giáo dục STEM trong giáo dục trung học; Tổ chức dạy học các môn học thuộc lĩnh vực giáo dục STEM (toán học, vật lý, hóa học, sinh học, tin học, công nghệ) theo tinh thần dạy học liên môn; xây dựng và dạy học các chủ đề giáo dục STEM; Triển khai chương trình STEM Robotics (Khoa học thực hành robot) dưới hình thức câu lạc bộ, tham gia các cuộc thi Robotics. Đồng thời tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học và tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp TP và cấp quốc gia. Trong thực hiện nhiệm vụ giáo dục hằng năm, các trường trung học mỗi học kỳ thực hiện ít nhất 2 chủ đề, sinh hoạt chuyên môn thông qua nghiên cứu bài học, trong đó có các chủ đề bài học STEM.
Theo đại diện VNUK, đơn vị luôn có nhiều kế hoạch, định hướng hỗ trợ phát triển tư duy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và giáo dục STEM cho học sinh, sinh viên trên địa bàn. Những năm qua, VNUK có nhiều chương trình liên kết với các trường phổ thông để hỗ trợ đẩy mạnh STEM vào trường học.
Còn hạn chế khi triển khai giáo dục STEM
Theo ông Mai Tấn Linh, việc triển khai có hiệu quả và nhân rộng giáo dục STEM đang gặp không ít khó khăn. Trong đó phải kể đến một số khó khăn như cơ sở vật chất (phòng học, thiết bị dạy học…) tại các trường phổ thông chưa đáp ứng yêu cầu và mục tiêu xây dựng chủ đề giáo dục STEM cũng như các điều kiện thuận lợi để cho học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm. Số lượng học sinh trong mỗi lớp học đông giáo viên khó bao quát và đánh giá toàn diện các em trong lớp dựa theo các biểu hiện năng lực. Với những hình thức kiểm tra đánh giá hiện nay, mặc dù đã cố gắng thay đổi theo hướng tiếp cận năng lực, nhưng nhiều giáo viên vẫn rất đặt nặng về lý thuyết còn khó khăn trong việc tổ chức dạy học, đánh giá theo giáo dục STEM. Bên cạnh đó, thời gian học tập của mỗi tiết học ngắn so với lượng kiến thức cần chuyển tải nên thời gian để tổ chức các hoạt động trải nghiệm còn hạn chế (các hoạt động giáo dục STEM chủ yếu thực hiện vào các buổi ngoại khóa, câu lạc bộ STEM…).
Ông Mai Tấn Linh cho biết, sở cũng đã có kế hoạch để đẩy mạnh việc đưa STEM vào trường học một cách hiệu quả hơn trong thời gian tới. Trong đó, sẽ tổ chức tập huấn cho cán bộ quản lý, giáo viên về xây dựng và thực hiện dạy học các chủ đề giáo dục STEM ở trường trung học trong chương trình hiện hành và tiến tới thực hiện Chương trình GDPT 2018; nâng cao nghiệp vụ sư phạm và kỹ năng cho đội ngũ giáo viên về áp dụng phương pháp giáo dục STEM trong công tác giảng dạy của trường nhằm nâng cao năng lực học tập và thực hành của học sinh giảng dạy giáo dục STEM tại các trường phổ thông. Phát triển cơ sở vật chất phục vụ giáo dục STEM: trong giáo dục STEM, có nhiều mảng nội dung cần phải có sự đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học hiện đại, như: Robotics, khoa học máy tính… Tổ chức các cuộc thi về giáo dục STEM dành cho giáo viên và học sinh ở các cấp học trên địa bàn TP nhằm đổi mới phương thức dạy học, phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo và rèn luyện phương pháp tự học; tăng cường kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức, kỹ năng vào giải quyết các vấn đề thực tiễn…
Vĩnh Yên