Thưởng ngoạn ấm trà đầu xuân

Những ngày lễ tết, bộ ấm trà luôn hiện diện trên bàn khách của mỗi gia đình Việt. Là một nghệ sĩ thư pháp yêu thích các thú chơi văn hóa, thói quen uống trà đã ngấm vào máu của nhà thư pháp gia Nguyễn Hiếu Tín. Cho đến nay, bộ sưu tập hàng trăm ấm trà khác nhau được anh lặng lẽ mang về trưng bày trong không gian trà thất của mình.

Nguyễn Hiếu Tín bên bộ sưu tập trên 300 ấm trà của mình

Trà là một loại hình nghệ thuật ẩm thủy độc đáo, chiếm vị trí đáng kể và chứa nhiều giá trị nhân bản trong nền văn hóa phương Đông. Đối với người xưa, trong đời sống thường nhật, ngoài lương thực, vải vóc, trà là một trong 7 vật dụng thiết yếu: củi, nước, dầu, muối, tương, dấm, trà. Trong đời sống tinh thần, trà lại là một trong 7 loại hình nghệ thuật tao nhã không thể thiếu, đó là cầm, kỳ, thi, họa, thư, tửu, trà.

Có nhiều lý do khác nhau để ai đó trở thành nhà sưu tập, một phút giây hứng khởi hoặc là một cơ duyên bỗng chốc chuyển sang niềm đam mê. Cũng đôi khi việc sưu tập là sự lý giải cho nỗi khắc khoải cho sự tiếc nuối và niềm hy vọng về sự trường tồn của một nền văn hóa đã có từ xa xưa. Là một nghệ sĩ thư pháp, yêu thích các thú chơi văn hóa, thói quen uống trà đã ngấm vào máu của Nguyễn Hiếu Tín hàng chục năm qua. Từ việc quen uống trà, yêu thích trà, rồi dần dần Nguyễn Hiếu Tín tìm hiểu nhiều hơn về loại hình ẩm thủy đậm chất văn hóa này. Cứ thế cho đến nay, bộ sưu tập hàng trăm ấm trà khác nhau được Hiếu Tín lặng lẽ mang về trưng bày trong không gian trà thất của mình.

Điểm ấn tượng đầu tiên đối với bộ sưu tập của Nguyễn Hiếu Tín đó là sự độc đáo của từng chiếc ấm trong số trên 300 ấm trà này. Mỗi chiếc ấm đều có hình dạng, hoa văn khác nhau, không cái nào trùng cái nào. Nói như Hiếu Tín, khi chiêm ngưỡng trên 300 ấm trà cùng một lúc, cũng giống như bạn đang chiêm ngưỡng ngần ấy sắc màu khác nhau của một bức tranh hội họa bằng gốm.

Những bộ ấm trà độc đáo của Nguyễn Hiếu Tín sưu tập

Điểm đáng chú ý trong bộ sưu tập ấm trà của Hiếu Tín đó là anh có rất nhiều ấm trà lạ mắt với đủ các kiểu dáng, hình dạng mà theo nhiều người sành nghề đó là “của độc không dễ tìm”. Nguyễn Hiếu Tín chia sẻ: “Trong những chiếc ấm mình sưu tập, tôi tâm đắc nhất một cái ấm trà mang tới tính triết học của phương Đông, đó là “ấm trà Âm Dương” gồm 2 chiếc ấm ghép vào nhau tạo thành vòng tròn thái cực, theo đúng quy luật của âm dương, “trong âm có dương và trong dương có âm”. Đây không chỉ công phu về kỹ thuật làm ấm mà trên hết, nó chứa đựng cả một nền minh triết của phương Đông, giúp chúng ta khi uống có điều kiện suy niệm thêm về văn hóa phương Đông huyền bí này”.

Trong văn hóa trà, nếu như trà lễ là tinh hoa của nghệ thuật thưởng trà thì trà cụ trong đó đặc biệt là ấm trà chính là công cụ để chuyển tải và truyền bá văn hóa trà. Từ sự yêu thích văn hóa trà cùng thú sưu tập ấm trà, Nguyễn Hiếu Tín đã có cơ hội tiếp xúc rất nhiều với bạn hữu là những người có chung sở thích cùng yêu trà. Câu chuyện bắt đầu từ việc khoe cho nhau những chiếc ấm lạ, ấm độc hay việc mời nhau uống những chén trà ngon từ chính những chiếc ấm sưu tập được. Và cứ thế, câu chuyện tiếp diễn từ chuyện ấm nào trà nấy đến chuyện tìm sưu tập các danh trà về pha cho từng ấm, chuyện từ vẻ đẹp mỹ thuật về những chiếc ấm, nguồn gốc những loại ấm trà, tất cả đều được đem ra trao đổi, tranh luận. Câu chuyện của họ chính là sự lan tỏa của những nét đẹp, nét văn hóa của nghệ thuật ẩm thủy độc đáo ấm trà.

Không giàu giá trị bởi dấu ấn thời gian trên từng hiện vật cũng không giàu giá trị bởi sự tinh xảo và độc đáo của từng ấm trà, gần 300 ấm trà của Nguyễn Hiếu Tín mang một chút giá trị vật chất khiêm tốn nhưng đã được đưa về đặt trong không gian thuộc về chúng. Nơi mà những hiện vật này được yêu quý, nâng niu, trân trọng, được tôn vinh. Nó cũng là sự chứng minh đầy thuyết phục cho tình yêu của người tự nhận mình không phải là người sành trà nhưng biết thưởng trà và đam mê nghiên cứu về văn hóa trà. Biết đam mê và sống với niềm đam mê của mình, tự công phu sưu tập, Nguyễn Hiếu Tín cùng những người bạn của mình đang lặng lẽ đem văn hóa trà lan tỏa trong cộng đồng.

Bài, ảnh: Trần Huấn