Thứ năm, 21/1/2021, 10h08

Tổng thống Biden nhậm chức, nước Mỹ chính thức sang trang

Ông Joe Biden chính thức trở thành tổng thống Mỹ thứ 46 sau buổi lễ nhậm chức đặc biệt được thắt chặt an ninh chưa từng có.
Ông Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ   /// ảnh: Reuters
Ông Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ. ẢNH: REUTERS
“Tôi trịnh trọng tuyên thệ rằng tôi sẽ điều hành văn phòng tổng thống một cách trung thành và làm hết khả năng của mình để giữ gìn, duy trì và bảo vệ hiến pháp Mỹ”, ông Joe Biden tuyên thệ trước sự chứng kiến của quan khách vào giữa trưa 20.1 (khuya qua theo giờ VN).
Nhà Trắng đổi chủ
Chuyển giao va li hạt nhân
Lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ, va li hạt nhân (chứa mã số dùng để kích hoạt hệ thống tấn công hạt nhân) không được chuyển giao trong lễ nhậm chức, theo Đài NBC News. Rời khỏi Nhà Trắng, ông Trump bay đến Florida, và một trợ lý quân sự mang theo chiếc va li tháp tùng nhằm đảm bảo rằng ông vẫn có thể sử dụng quyền tấn công hạt nhân cho đến 23 giờ 59 phút 59 giây đêm 20.1 (giờ VN). Tuy nhiên, đây không phải là chiếc va li hạt nhân duy nhất. Chiếc va li thứ hai, được một trợ lý quân sự khác mang theo, đã được giao cho ông Biden sau khi tuyên thệ, và chiếc va li hạt nhân theo chân ông Trump đến Florida lập tức bị vô hiệu hóa. Viên trợ lý chịu trách nhiệm mang chiếc va li này quay về Washington D.C.
Chương trình nhậm chức chính thức khởi động vào 23 giờ 15 (giờ VN) ở Cánh Tây của Điện Capitol với một loạt nghi thức. Bà Kamala Harris tuyên thệ nhậm chức phó tổng thống trước Thẩm phán tối cao Pháp viện Sonia Sotomayor. Sau đó, ông Biden tuyên thệ nhậm chức trước Chánh án Tòa tối cao John Roberts, trở thành tổng thống thứ 46 của Mỹ. Theo Tu chính án số 20, nhiệm kỳ của ông Donald Trump chính thức chấm dứt vào thời khắc này và ông Biden tiếp quản quyền lãnh đạo nước Mỹ trong 4 năm tới.
Sự kiện diễn ra trong sự thắt chặt an ninh khắp thủ đô Washington D.C, với 25.000 vệ binh quốc gia và nhiều lực lượng khác. Nước Mỹ đã sang trang mới với vị tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử. “Đây là ngày của nước Mỹ, của nền dân chủ Mỹ. Ngày của lịch sử và hy vọng, của sự đổi mới và kiên định. Đây là ngày nước Mỹ trỗi dậy trước thách thức..., ngày mà nguyện vọng của người dân Mỹ đã được đáp lại”, ông Biden phát biểu sau khi tuyên thệ nhậm chức.
Nhiệm vụ khó khăn của ông Biden là hàn gắn nước Mỹ vốn đang bị chia rẽ sau hàng loạt biến cố, đồng thời vực dậy một nền kinh tế và xã hội đang hứng chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19.
Những quyết định đầu tiên
Sáng nay (giờ VN), ông Biden tiến vào Phòng Bầu dục của Nhà Trắng. Ngay ngày đầu vào nhiệm sở, tân Tổng thống Mỹ Biden lập tức ký ban hành một loạt sắc lệnh, các bản ghi nhớ và chỉ đạo, đảo ngược nhiều chính sách trước đó của người tiền nhiệm Trump liên quan đến di trú, môi trường, dịch Covid-19 và vấn đề kinh tế, theo Reuters. Cụ thể, các văn phòng chính phủ và tòa nhà liên bang đều là khu vực buộc phải đeo khẩu trang, thực hiện giãn cách xã hội, một văn phòng mới thuộc Nhà Trắng được thiết lập với nhiệm vụ điều phối nỗ lực ứng phó dịch Covid-19.
Tổng thống Trump từ biệt Nhà Trắng
Tổng thống Biden nhậm chức, nước Mỹ chính thức sang trang
Tổng thống Trump vẫy tay chào từ biệt trước khi lên trực thăng rời Nhà Trắng. ẢNH: AFP
Tối qua 20.1 (giờ VN), ông Donald Trump chính thức rời Nhà Trắng sau nhiệm kỳ 4 năm làm tổng thống. Trong bài phát biểu chia tay trước khi mãn nhiệm, ông điểm lại thành tựu và nhấn mạnh niềm vinh dự được phụng sự đất nước trên cương vị tổng thống trong 4 năm qua. Ông không nhắc tên người kế nhiệm Biden mà chỉ cầu chúc cho “chính quyền mới” thành công. Ông Trump cũng tuyên bố sẽ tiếp tục đấu tranh vì người dân Mỹ và cam kết “sẽ trở lại dưới một hình thức nào đó”. Ông Trump phá vỡ truyền thống 152 năm qua của các đời tổng thống Mỹ với quyết định không dự lễ nhậm chức của ông Biden.
Buổi lễ chia tay được tổ chức theo nghi thức quân đội với 21 phát đại bác tại căn cứ Andrews (bang Maryland). Sau đó, ông Trump cùng phu nhân Melania lên chuyên cơ Không lực Một tới Florida. Ông Trump sẽ nghỉ ngơi tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago cùng một số cựu trợ lý. Trong khi đó, tờ The Wall Street Journal dẫn các nguồn thạo tin cho hay Tổng thống Trump đang thảo luận về việc thành lập một đảng chính trị mới mang tên Ái quốc.
Trong những giờ trước khi mãn nhiệm, ông Trump ân xá và giảm án cho 143 người, trong đó có cựu Chiến lược gia trưởng Nhà Trắng Steve Bannon. Bên cạnh đó, ông Trump còn ký một loạt lệnh hành pháp và giải mật hồ sơ liên quan cuộc điều tra của FBI về nghi án Nga can thiệp bầu cử năm 2016.
Về cuộc luận tội, ABC News loan tin Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi có thể gửi điều khoản luận tội lên Thượng viện vào cuối tuần này. Một phát ngôn viên của lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer cho biết đã “đạt tiến triển” với lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell về việc tiến hành phiên xét xử luận tội công bằng.
Bảo Vinh
Tân tổng thống cũng khởi động quy trình để Mỹ quay lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, ban hành sắc lệnh rút lại giấy phép lắp đặt hệ thống đường ống dẫn dầu Keystone XL để bảo vệ môi trường. Nhà lãnh đạo cũng đề xuất gói ứng cứu kinh tế trị giá 1.900 tỉ USD (43,84 triệu tỉ đồng), kêu gọi tiếp tục phát tiền mặt 1.400 USD cho mỗi người dân Mỹ. Về vấn đề di trú, ông Biden hủy bỏ dự án xây dựng bức tường biên giới với Mexico và chấm dứt lệnh cấm nhập cảnh đối với một số quốc gia có đạo Hồi chiếm đa số. Ông cũng đệ trình lên quốc hội dự luật điều chỉnh các chính sách di trú, mang đến cơ hội trở thành công dân Mỹ cho hàng triệu dân nhập cư bất hợp pháp.
Một ngày trước lễ nhậm chức, các ủy ban Thượng viện cũng tổ chức phiên điều trần đối với 5 đề cử của ông Biden cho các vị trí bộ trưởng quốc phòng, ngoại trưởng, bộ trưởng an ninh nội địa, giám đốc tình báo quốc gia, bộ trưởng tài chính. Dự kiến các đề cử này sẽ được thông qua một khi thượng viện quay lại làm việc đầy đủ và quyền kiểm soát thượng viện chuyển sang đảng Dân chủ, cho phép các nghị trình của Tổng thống Biden được triển khai.
Theo Thụy Miên/TNO