Trong lúc nhạc Việt vẫn chưa có một bảng xếp hạng âm nhạc trên mạng đáng tin cậy thì sự xuất hiện của Top Trending (Thịnh hành) trên YouTube Việt Nam phản ánh thị hiếu âm nhạc của khán giả thông qua vị trí thứ hạng và lượt xem khiến công chúng chú ý.
Sỡ dĩ Top Trending ban đầu được giới chuyên môn và khán giả quan tâm là vì phía YouTube Việt Nam công bố tiêu chí để các MV vào top này là: “Thu hút nhiều thành phần khán giả; Không mang nội dung câu view; Bắt kịp xu hướng thịnh hành trên YouTube và thế giới; Mới lạ, mang ý nghĩa đặc biệt”; đồng thời đại diện YouTube đã khẳng định chắc nịch: “Không có chuyện thứ hạng của Top Trending được trả tiền để mua. Một video có lượt xem cao nhất trong ngày chưa chắc đã ở Top 1 Trending, hay video có tỷ lệ view cao hơn chưa chắc đã xếp trên thứ hạng của các video khác, kể cả khi video đó hội tụ đủ mọi yếu tố cần. Chúng tôi sẽ tổng hợp mọi tiêu chí để chọn ra danh sách Top Trending chính xác nhất theo từng giai đoạn, thường là update 15 phút/lần”.
Chính sự mới mẻ của một bảng xếp hạng từ thị trường số đang được đông đảo người dân sử dụng như YouTube đã tạo nên cuộc chạy đua gay cấn giữa các ca sĩ để tạo nên đủ loại, đủ dạng MV với mục tiêu vào top.
Thế nhưng, chỉ sau một thời gian ngắn, nhìn lại kết quả các vị trí cao của Top Trending YouTube Việt Nam, thấy rõ “vàng thau lẫn lộn” giữa chất lượng các sản phẩm. Hiện tại, trong suốt một tuần qua, bảng xếp hạng Trending YouTube Việt Nam dẫn đầu ở vị trí số 1 là bản nhạc chế Chị đại chuyển trường, vị trí thứ 2 là MV của một ca sĩ vô danh với tên bài hát rất tối nghĩa Cố giang tình, hình ảnh MV có câu chuyện như cải lương thập niên 1990, làm theo kiểu bắt chước cách của hai ca sĩ mới Jack và K-ICM trước đây; xếp lần lượt theo sau là: MV Cánh hoa tàn của Trấn Thành hát tặng Mai Phương (cắt ghép hình ảnh cũ); MV quảng cáo game, mobile có hình ảnh tạp nham với tựa bài hátSơn Tinh Thủy Tinh 2020 do ca sĩ Viruss, Gao Bạc, Trần Thanh Tâm trình bày; rồi nhạc chế Cậu bé quàng khăn đỏ, nhạc chế Xứ sở Tiên sa 2: Lớp học phép thuật... ở những vị trí cao sau đó. MV Là một thằng con trai của ca sĩ Jack xếp thứ 11. Hiếm hoi lắm mới có một MV có chất lượng, nhưng xếp tận số 14 là Sau này hãy gặp lại nhau khi hoa nở của ca sĩ Nguyên Hà.
Những MV, clip có chất lượng không cao nhưng lại vào Top Trending trên YouTube. Ảnh: Chụp màn hình
Không quá lời khi nói hiện giờ phần nhiều MV, clip vào Top 20 Trending YouTube Việt Nam chỉ là những sản phẩm được gắn “mác” giải trí, chất lượng không cao. Các MV có bóng dáng của nhãn hàng thương hiệu hay có tài trợ đều nhanh chóng đạt vị trí cao cũng khiến nhiều người bắt đầu ngờ vực về tính minh bạch của bảng xếp hạng này.
Âm nhạc và tài năng phải đi được đường dài
Top Trending trên YouTube trước đây đã từng được mọi người ủng hộ, giới âm nhạc quan tâm khi đã đánh giá, chọn ra được những MV xuất sắc, xứng đáng ở vị trí top 1 hay các thứ hạng cao khác, như MV đưa nhạc Việt ra thế giới, làm “náo loạn” các bảng xếp hạng ở các nước khác, là Hãy trao cho anh của Sơn Tùng M-TP, các MV lấy cảm hứng văn hóa dân tộc trên nền nhạc EDM của Hoàng Thùy Linh, hay các MV chất lượng tốt của Bích Phương, Đức Phúc, Tóc Tiên, Mỹ Tâm, Hồ Ngọc Hà...
Tuy nhiên, từ khi có sự trộn lẫn vàng thau ở Top Trending với những MV, clip dẫn đầu gây khó hiểu cho công chúng; cùng với đó là những thủ thuật, “tiểu xảo cày view” đang dần phổ biến, những “thuật toán để lọt top trending” được giới công nghệ tính toán truyền tay nhau thì thực sự Top Trending đã không còn nhiều ý nghĩa. Thực tế đã có nhiều sản phẩm, MV ca nhạc rất hay, đầu tư công phu nhưng không bao giờ có thể leo lên vị trí Top Trending, như các ca khúc của Hà Anh Tuấn, Tiên Tiên, Vũ Cát Tường, Lê Cát Trọng Lý, Lân Nhã, Võ Hạ Trâm...
Nhiều nhạc sĩ hay ca sĩ, nhà sản xuất tên tuổi đã khẳng định kết quả Top Trending trên YouTube Việt Nam không phải là thước đo cho sự nổi tiếng hay thực tài của một nghệ sĩ, bởi các vị trí xếp hạng đang thể hiện những nghịch lý khó chấp nhận về chất lượng sản phẩm. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung nói: “Nhìn kết quả của mỗi tuần, mỗi tháng trên Top Thịnh hành của YouTube, rõ ràng ai cũng thấy đó là một cuộc chạy đua vô bổ, chỉ đem lại lợi nhuận cho nơi sáng chế ra nó. Các ca sĩ lao vào cái gọi là “thị hiếu hợp thời” mà quên chú trọng vào thực tế chất lượng sản phẩm âm nhạc mình làm ra thì nhạc Việt sẽ đi về đâu?”.
Chỉ là hiện tượng nhất thời Dù Top Trending YouTube Việt Nam có thể hiện sự chú ý của một bộ phận khán giả thông qua lượt xem thì cũng nên hiểu đó chỉ là hiện tượng nhất thời và sẽ “sớm nở tối tàn”. Việc đứng số 1 Top Trending không minh chứng được giọng ca đó tài năng, trong khi âm nhạc thật sự luôn được khẳng định bởi chiều dài của thời gian, bài hát phải có sức sống riêng trong đời sống âm nhạc. Thế nên, các ca sĩ hãy sáng suốt chọn được chính xác hướng đi lâu dài của mình để đầu tư vào chất giọng cũng như hình ảnh, phong cách riêng nhằm tạo ấn tượng lâu dài cho khán giả. Nhạc sĩ Nguyễn Nhất Huy |
Theo Phan Cao Tùng/TNO