Ít nhất 140 tạp chí của Úc đã ngừng xuất bản trong thập kỷ qua. Trong khi hiện tại vẫn còn hơn 650 tạp chí của Úc hoạt động, 75% số tạp chí đã ngừng xuất bản phục vụ các chuyên đề về nghệ thuật, khoa học xã hội và nhân văn. Việc ngừng hoạt động của các tạp chí có ảnh hưởng quan trọng đối với học bổng của các địa phương.
Nhiều tạp chí địa phương không thể sống sót qua đại dịch. Ảnh: GettyImages
Việc ngừng hoạt động của các tạp chí gây thiệt hại to lớn cho các công trình nghiên cứu. Các cộng đồng học giả của một tạp chí có thể bị mất cơ hội cho ra đời các nghiên cứu hữu ích. Nội dung của các tạp chí là thành quả khó nhọc của các nhà nghiên cứu, công việc được tài trợ trong hầu hết các nghiên cứu sẽ bị đe dọa khi các tạp chí ngừng xuất bản.
Nghiên cứu được công bố gần đây của chúng tôi cho thấy việc thiết lập và duy trì các tạp chí ngày càng trở nên khó khăn. Các tạp chí của Úc cần được hỗ trợ nhiều hơn với các lĩnh vực giáo dục đại học và xuất bản cũng như có các chiến lược tốt hơn để thực hành biên tập và xuất bản bền vững.
Tại sao các tạp chí địa phương lại quan trọng?
Giới học thuật cần các tạp chí phù hợp để xuất bản, đặc biệt vì các bài báo trên tạp chí là đầu ra quan trọng được đánh giá trong các tổ chức đánh giá các bài nghiên cứu của Úc. Trong khi các nhà xuất bản thương mại quốc tế lớn xuất bản nhiều tạp chí trong nhiều lĩnh vực, các tạp chí quốc gia hoặc địa phương đều rất quan trọng.
Các tạp chí trong nước cung cấp các bài báo về các vấn đề địa phương tốt hơn. Các cộng đồng nghiên cứu và các bài diễn thuyết được hình thành xung quanh các tạp chí này. Điều này không chỉ giới hạn trong các vấn đề xã hội và văn hóa như các vấn đề bản địa ở Úc đặc biệt về nhiều mặt, bao gồm sinh thái, kinh tế, địa chất…
Các tạp chí địa phương cũng hỗ trợ hệ thống giáo dục quốc gia. Tạp chí cung cấp thông tin về thực tế, đặc biệt là trong các lĩnh vực như y học, nơi thực hành khác nhau giữa các quốc gia.
Tại sao các tạp chí ngừng phát hành?
Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy một số yếu tố chính khiến các tạp chí ngừng phát hành như: thiếu kinh phí và nguồn hỗ trợ, áp lực khối lượng công việc gia tăng đối với các học giả, những người có ít thời gian để xem xét và chỉnh sửa các bài báo đã gửi, một nền văn hóa được quy định theo số liệu gây áp lực buộc các tác giả phải xuất bản trên các tạp chí được xếp hạng cao.
Một biên tập viên của một tạp chí đã ngừng phát hành cho biết: “Các biên tập viên không muốn đảm nhận khối lượng công việc biên tập và quản lý do áp lực phải tập trung vào ấn phẩm Q1 (các tạp chí được xếp hạng trong 25% hàng đầu)”.
Đặc điểm xuất bản tạp chí của Úc là các tạp chí thuộc các tổ chức phi lợi nhuận (364, 55,9%) và các trường đại học (168, 25,8%). Vì các tạp chí này hầu hết là do chủ sở hữu tự xuất bản, các vấn đề mà chúng tôi xác định rất có thể tác động xấu đến nhiều tạp chí hơn khi điều kiện kinh tế xấu đi.
Trong số các tạp chí đã ngừng phát hành, 54% thuộc về các tổ chức giáo dục và 34% thuộc về các tổ chức phi lợi nhuận. Họ đã hoạt động trung bình 19 năm.
Hơn nữa, trong khi khoa học xã hội và nhân văn được thể hiện tốt trong trọng tâm kỷ luật của các tạp chí ở Úc, một tỷ lệ lớn các tạp chí bị ngừng phát hành là từ các lĩnh vực này.
Ngày càng khó để các tạp chí tồn tại
Xuất bản tạp chí đã trở thành một nhiệm vụ đầy thách thức. Điều phức tạp bởi nhiều mô hình kinh doanh khác nhau và một thị trường cạnh tranh ở Úc. Các nhà xuất bản nhỏ đang biến mất khi các nhà xuất bản quốc tế lớn mua lại chúng.
Đôi khi các tổ chức tài trợ chi phí xuất bản. Nếu không có nguồn tài trợ đó, các tạp chí phải tính chi phí từ độc giả của họ (phí đăng ký), hoặc tác giả của họ (phí cho tác giả), hoặc cả hai.
Một tạp chí dựa trên đăng ký do một nhà xuất bản nhỏ xuất bản có thể gặp khó khăn trong việc tìm người mua; các thư viện ít có khả năng đăng ký các tạp chí riêng lẻ hơn do họ phụ thuộc vào các gói do nhà cung cấp và nhà xuất bản quản lý, hay còn gọi là “giao dịch lớn”.
Hiện nay để xuất bản, một tạp chí phải cạnh tranh với nhiều tạp chí khác. Một số đối thủ cạnh tranh này (chẳng hạn như những đối thủ được xuất bản bởi Frontiers hoặc MDPI) có nguồn lực tốt. Họ có lợi thế từ công nghệ hiện đại để quản lý các quy trình biên tập và xuất bản.
Tất nhiên, các tạp chí có thể thuê một nhà xuất bản thương mại, như 162 tạp chí của Úc đã làm. Các tạp chí này hầu hết được xuất bản dưới dạng tạp chí hỗn hợp.
Nhưng một quyết định như vậy có thể phải trả giá vì định hướng của tạp chí có thể không phù hợp với định hướng của nhà xuất bản mới.
Một số tạp chí địa phương hoạt động trong các lĩnh vực thích hợp phục vụ cho một lượng độc giả rất nhỏ. Các tạp chí này đơn giản là không hấp dẫn đối với các nhà xuất bản thương mại.
Giáo dục đại học phải hỗ trợ cho xuất bản tạp chí
Việc một số tạp chí ngừng xuất bản khi các lĩnh vực đang phát triển là điều không thể tránh khỏi. Và khoảng 100 tạp chí đã được thành lập ở Úc trong thập kỷ qua. Tuy nhiên, sự sụt giảm tổng thể về số lượng tạp chí là điều đáng lo ngại - đặc biệt là khi xu hướng toàn cầu là xu hướng tăng trưởng.
Tình trạng tài chính vốn đã bấp bênh của ngành giáo dục đại học lại càng trở nên tồi tệ hơn do đại dịch. Nhiều quá trình nghiên cứu đã biến mất. Một số tạp chí - chẳng hạn như Tạp chí Luật Flinders - đã ngừng hoạt động vì Covid-19.
Dù có các bài nghiên cứu hay thì không đủ để duy trì việc xuất bản tạp chí. Mỗi tạp chí cần phải có một chiến lược kinh doanh mạnh mẽ và có kế hoạch dự phòng thích hợp.
Việc nghiên cứu là rất cần thiết để phát triển các chiến lược cho hoạt động biên tập và việc xuất bản bền vững. Các nhà nghiên cứu phải lưu ý đến tác động của các chính sách đối với các tạp chí địa phương.
Cuối cùng, giáo dục đại học nói chung cần được hỗ trợ nhiều hơn cho việc xuất bản tạp chí và các hoạt động liên quan đến xuất bản.
Thủy Phạm (Theo TheConversation)