Học sinh Trường THCS Minh Đức (Q.1) trong một hoạt động học tập ngoài lớp học
“Trước dịch bệnh virus corona hiện nay, có người thờ ơ, có người thì hoang mang, có kẻ lợi dụng để trục lợi cá nhân. Nhưng bên cạnh đó cũng có rất nhiều tấm lòng nhân ái hướng tới cộng đồng, cùng quyết tâm đẩy lùi dịch bệnh… Hãy chọn một trong những biểu hiện trên để viết một bài văn nghị luận ngắn”. Yêu cầu trên nằm trong câu 2 phần nghị luận xã hội của đề thực hành môn ngữ văn 9 vừa được nhóm giáo viên ngữ văn khối 9 của Trường THCS Minh Đức (Q.1, TP.HCM) giao cho học sinh trong thời gian nghỉ học chống dịch. Theo đó, đề thực hành gồm 2 câu: Đọc hiểu và nghị luận xã hội. Giống như phần nghị luận xã hội, phần đọc hiểu cũng đề cập đến vấn đề dịch bệnh virus corona thông qua một đoạn văn ngắn: “Khi biết dịch bệnh do virus corona bắt đầu xuất hiện, Andy Đào Nguyên (12 tuổi, TP.HCM) đã cùng mẹ đi mua khẩu trang để phòng ngừa. Thấy nhiều hiệu thuốc hết sạch hàng để bán, Andy đã chủ động đưa cho mẹ 10 triệu đồng lì xì Tết, nhờ mua khẩu trang để phát cho người đi đường… Chia sẻ về việc làm của con trai, chị Nguyễn Thị Diễm Hằng rất xúc động và tự hào. Điều mình vui nhất là giúp con trai học được cách sẻ chia, biết yêu thương mọi người”. Đi kèm đoạn văn là 4 yêu cầu đọc hiểu, trong đó đáng chú ý là yêu cầu: “Theo em, phòng ngừa dịch bệnh virus corona chỉ cần đeo khẩu trang là đủ. Đúng hay sai, vì sao?”. Đề thực hành trên đã nhận được sự hưởng ứng, tranh luận của đông đảo học sinh lớp 9 trong trường. Chia sẻ về nội dung đề thực hành “gây bão”, cô Nguyễn Thị Thanh Hiền (Tổ trưởng Tổ ngữ văn Trường THCS Minh Đức) cho hay, các câu hỏi trong đề được xây dựng từ mức độ nhận biết, thông hiểu đến lập luận nâng cao, đúng theo cấu trúc của phần đọc hiểu và nghị luận xã hội trong đề thi tuyển sinh lớp 10 để học sinh lớp 9 làm quen. Ngoài ra, việc lựa chọn vấn đề thời sự cũng nhằm mục đích “kéo” học sinh vào cuộc, để các em quan tâm, tìm hiểu vấn đề dịch bệnh hiện nay, từ đó biết chủ động bảo vệ bản thân và thể hiện thái độ, nhận thức, trách nhiệm với cộng đồng. “Cùng với việc giao đề, giáo viên cung cấp thêm cho học sinh dàn ý cụ thể. Đối với vấn đề thời sự như dịch bệnh virus corona thì học sinh có thể làm theo dạng hiện tượng xã hội, cũng có thể làm theo tư tưởng đạo lý, tùy theo góc nhìn của bản thân. Đặc biệt là trao cho các em cái nhìn đúng đắn, không hoang mang trước dịch bệnh”, cô Thanh Hiền cho biết.
Đề thực hành trên được chuyển đến học sinh qua trang Facebook trường, Facebook cá nhân giáo viên, các nhóm chủ nhiệm. “Điều bất ngờ là học sinh rất hưởng ứng. Các em chuyển bài về nhóm và được giáo viên cho điểm, nhận xét ngay trên nhóm. Điều đặc biệt là việc học này không chỉ tiếp cận đến học sinh mà ngay cả phụ huynh cũng theo dõi được bài làm, điểm số của con mình; nhiều phụ huynh còn nhắc nhở con mình làm bài. Qua bài làm của học sinh, giáo viên ngoài việc nhận ra năng lực mỗi cá nhân còn biết được cách ứng phó của các em với dịch bệnh, từ đó có thêm sự tư vấn kịp thời”, cô Thanh Hiền cho biết thêm.
Bài, ảnh: Đ.Yến