Để chuyển đổi chương trình giáo dục tập trung vào kiến thức sang chương trình chú trọng kỹ năng thực hành cần thiết cho thế kỷ 21, năm học 2020-2021, Bộ GD-ĐT thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở lớp 1, đánh dấu sự thay đổi căn bản đối với giáo dục, hướng tới đặt mục tiêu và thực sự coi trọng sự phát triển toàn diện của người học nhằm thích ứng với sự thay đổi của xã hội.
Theo đó, giáo viên đóng vai trò hướng dẫn, định hướng và hỗ trợ để học sinh phát triển được các năng lực và phẩm chất cần thiết, đóng vai trò chủ động và tích cực, tự chủ trong quá trình học tập của mình. “Học thông qua Chơi” (HTQC) là hướng tiếp cận giáo dục góp phần vào sự phát triển toàn diện của học sinh, đặt nền móng cho việc học tập suốt đời và trang bị cho trẻ kỹ năng như giải quyết vấn đề, sáng tạo, giao tiếp, hợp tác, tự chủ..., giúp học sinh hiểu được ý nghĩa của bài học, huy động sự tham gia tích cực, cho các em nhiều cơ hội thử nghiệm, tăng cơ hội tương tác xã hội và tạo niềm hứng thú với việc học.
Từ năm 2020, Tổ chức VVOB hợp tác cùng Bộ GD-ĐT với sự tài trợ từ Quỹ LEGO triển khai dự án “Lồng ghép các hoạt động HTQC trong giáo dục tiểu học tại Việt Nam” (iPLAY) tại 8 tỉnh/thành trên cả nước, gồm: Hà Giang, Thái Nguyên, Lai Châu, Nghệ An, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Đà Nẵng và TP.HCM. Sau 3 năm triển khai, dự án đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể: Thứ nhất, xuất bản Bộ tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên tiểu học về HTQC và phân phát đến tất cả các trường tiểu học, phòng GD-ĐT thuộc 8 tỉnh/thành tham gia dự án và các Sở GD-ĐT trên toàn quốc. Thứ hai, đã có 115 lớp tập huấn được thực hiện với 6.576 đại biểu tham dự tại tất cả 55 tỉnh/thành, giúp cán bộ các sở/phòng nâng cao nhận thức về lợi ích của HTQC, được trang bị kiến thức và kỹ năng hỗ trợ chuyên môn để có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các trường tiểu học tại địa phương áp dụng HTQC vào các hoạt động hàng ngày ở lớp. Thứ ba, tổ chức 24 ngày hội HTQC tại các trường tiểu học; lồng ghép nội dung tuyên truyền và nâng cao nhận thức về HTQC vào 20.100 buổi họp phụ huynh với sự tham gia của 365.711 phụ huynh các lớp 1, 2, 3. Thứ tư, hoàn thành tất cả chu trình học tập năm 2021 và 2022 với 47 chuyến thăm trực tiếp hỗ trợ chuyên môn và 24 chuyến khảo sát thu thập dữ liệu đến 24 trường học. Ngoài ra, dự án cũng đã tổ chức 4 hội thảo đánh giá cấp tỉnh cùng 3 hội thảo đánh giá và tổng kết liên tỉnh về các hoạt động của dự án. VVOB đã thực hiện các điều chỉnh nhằm gỡ bỏ những hạn chế trong việc hiểu và áp dụng HTQC tại các tỉnh/thành và các trường học, cũng như phát triển khóa tập huấn trực tuyến và tổ chức các hoạt động chu trình học tập.
Nhận định về chương trình, ông Đinh Văn Phương (chuyên viên chính, Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ GD-ĐT) đánh giá: “Dự án iPLAY ra đời rất đúng thời điểm, góp phần hỗ trợ Chương trình giáo dục phổ thông 2018 thực hiện các mục tiêu đổi mới phương pháp tổ chức dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh tiểu học. Hiện nay đang vào giai đoạn nước rút của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, chúng tôi hy vọng sẽ tiếp tục hợp tác cùng VVOB để nhân rộng hơn nữa, thông qua việc triển khai khóa học trực tuyến về HTQC cho giáo viên toàn quốc”. Trong khi đó, bà Karolina Rutkowska (Giám đốc chương trình quốc gia, Tổ chức VVOB tại Việt Nam) chia sẻ: “2023 là năm cuối để triển khai dự án iPLAY, chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan để đẩy mạnh các hoạt động tại 8 tỉnh/thành tham gia dự án, mở rộng phạm vi và tác động của dự án thông qua triển khai khóa học trực tuyến về HTQC cho giáo viên toàn quốc. VVOB cam kết đồng hành cùng Bộ GD-ĐT nâng cao năng lực giáo viên nhằm giúp học sinh Việt Nam phát triển toàn diện kiến thức, phẩm chất và năng lực cần thiết để theo kịp tốc độ toàn cầu hóa, tạo ra một thế giới học tập suốt đời, góp phần đạt được các mục tiêu giáo dục của Chương trình giáo dục phổ thông 2018”. Theo kế hoạch triển khai dự án iPLAY ở giai đoạn cuối trong năm 2023, VVOB sẽ tiếp tục xuất bản và phân phát Bộ tài liệu HTQC, đồng thời tiếp cận giáo viên toàn quốc thông qua khóa tập huấn trực tuyến về HTQC trên nền tảng học trực tuyến của Bộ GD-ĐT. Để hướng tiếp cận giáo dục này có thể đạt hiệu quả tối đa, VVOB tiếp tục tuyên truyền và nâng cao nhận thức của phụ huynh bằng cách tổ chức các ngày hội chơi và lồng ghép nội dung HTQC vào những buổi họp phụ huynh tại các trường tiểu học trên địa bàn 8 tỉnh/thành tham gia dự án, nhằm kêu gọi sự ủng hộ của phụ huynh đối với việc áp dụng HTQC tại trường và tổ chức hoạt động HTQC cùng con tại nhà.
VVOB phối hợp cùng các trường tiểu học tại TP.Đà Nẵng tổ chức ngày hội “Học thông qua Chơi” cho cha mẹ và học sinh trên địa bàn
“Học thông qua Chơi” được phổ biến trong các buổi họp phụ huynh
Cán bộ quản lý và giáo viên tỉnh Quảng Trị tham gia tập huấn về “Học thông qua Chơi”
K.Châu