Trong những ngày qua, dư luận trong nước và người hâm mộ bóng đá khá bức xúc quanh chuyện trả tiền thuê bao cao để xem các giải bóng đá mà bản quyền thuộc về K+. Để làm rõ hơn vấn đề, PV có cuộc phỏng vấn ông Cao Văn Liết (ảnh), TGĐ Công ty VSTV.
* Trong ba năm trước đây, khi chưa có K+ (VSTV), bản quyền Giải bóng đá Ngoại hạng Anh do EPL (đơn vị độc quyền phân phối bản quyền giải Ngoại hạng Anh tại VN) thấp. Cụ thể, bản quyền EPL mà VTC mua vào (cả các trận thứ Bảy và Chủ nhật) năm 2007 là 1 triệu, năm 2008 là 1,1 triệu và 2009 là 1,2 triệu USD. Nhưng nay với sự tham gia của K+, bản quyền tăng vọt với chỉ riêng gói “Chủ nhật độc quyền” đã là 10 triệu USD. Vì sao có sự tăng vọt bất hợp lý và bất thường như thế? Phải chăng do có nguồn lực nước ngoài mà VSTV chèn ép các đơn vị truyền hình khác trong nước?
- Thực tế đúng là giá bản quyền các giải bóng đá quốc tế tăng so với ba năm trước đây, tuy nhiên những con số nêu trên là chưa chính xác. Theo điều khoản trong hợp đồng, các thông tin về giá bản quyền không được tiết lộ cho bên thứ ba. Vậy, những thông tin mà báo chí đưa gần đây về mức giá bản quyền giữa các bên và những năm trước chỉ là tin đồn và đây là một hình thức tạo sức ép dư luận đối với VSTV.
Việc tăng giá bản quyền có thể phân tích để thấy được những nguyên nhân của nó.
Thứ nhất, giải Ngoại hạng Anh là một sản phẩm nhập khẩu và chúng ta, những khách hàng VN không phải là người quyết định mức giá bán. Giá bán sẽ do đơn vị cung cấp bản quyền quyết định.
Thứ hai là mức giá chuyển nhượng các siêu sao bóng đá tăng vọt mỗi quý, mỗi năm dẫn đến nhà tổ chức giải đấu cũng tăng giá bán gốc. Tiếp đến các đơn vị phân phối bản quyền nước ngoài khi đấu thầu quyền phân phối ở từng khu vực cũng muốn giành quyền mua nên trả mức giá cạnh tranh hơn năm trước. Như vậy, khi bản quyền đến tay các nhà cung cấp VN thì theo tự nhiên mức giá đã cao hơn so với thời điểm ba năm trước.
Ở nước ngoài, những giải bóng lớn như Ngoại hạng Anh, Serie A, La Liga… được xem là mặt hàng xa xỉ và chỉ có trên các kênh truyền hình trả tiền. Đồng thời, nó cũng là mặt hàng độc tôn nên cầu cao hơn cung. Khi đó, theo quy luật kinh tế thị trường, người bán sẽ là người quyết định mức giá.
* Khi đã ký được “độc quyền” các giải như: Ngoại hạng Anh, Serie A, La Liga…, K+ đưa ra mức phí thuê bao (3 triệu đồng/năm) với lý do chi phí đầu tư của mình lớn. Nhưng 3 triệu đồng là mức giá rất cao so với thu nhập trung bình (trên 1.000 USD/người) của người dân Việt Nam. Cùng với động thái không chia sẻ bản quyền cho các đài truyền hình trong nước, liệu mức giá này có phải là việc thách thức số đông người tiêu dùng Việt Nam với kiểu: Có tiền thì xem, không có thì mời đi chỗ khác chơi?
- Trước hết, VSTV là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực truyền hình trả tiền. Để có thể tồn tại và phát triển, cũng giống như bất kỳ một doanh nghiệp nào khác, chúng tôi phải đầu tư vào nhiều hạng mục như hạ tầng cơ sở, hạ tầng công nghệ, nhân sự, sản phẩm trong đó có bản quyền các chương trình và bản quyền của hơn 70 kênh truyền hình… Đây là một khoản đầu tư rất lớn và VSTV vẫn đang ở giai đoạn đầu tư của quá trình phát triển doanh nghiệp sau sáu tháng kể từ khi cho ra mắt thương hiệu K+ tháng 1 vừa qua.
Chính vì thế bạn có thể thấy mức giá thuê bao của K+ không hề thay đổi từ khi K+ có mặt tại thị trường. Trong khi đó, số lượng kênh hay và nội dung các giải bóng đá lớn liên tục được bổ sung. Cụ thể, cuối tháng 5 vừa qua, chúng tôi đã tăng thêm 13 kênh nâng tổng số lượng kênh lên đến 31, 57, và 70 kênh ở mỗi gói Access, Family và Premium. Chúng tôi đã đưa ra ba gói dịch vụ khác nhau, và K+ cũng đang tiến hành các thủ tục để xin các cơ quan chức năng được phát thêm kênh mới để có thể cung cấp ở các gói thấp hơn, với mức giá thấp hơn. Nếu được như vậy, khán giả không nhất thiết phải mua gói Premium mà vẫn có thể theo dõi các trận đấu của không chỉ Ngoại hạng Anh mà cả các giải khác nữa.
Hơn nữa, khi xem các kênh truyền hình K+, khán giả sẽ không bị làm phiền bởi các hình thức quảng cáo vì K+ sẽ không có bất kỳ chương trình quảng cáo nào trong các kênh sóng do K+ thực hiện. Và như vậy, K+ không hề thu được bất cứ lợi nhuận nào từ quảng cáo.
Nếu so sánh với các nước trong khu vực như Indonesia, Thái Lan, mức phí thuê bao truyền hình trả tiền DTH để xem gói kênh có các trận đấu của giải Ngoại hạng Anh khách hàng phải trả là 22,56 USD và 48,5 USD mỗi tháng. Trong khi đó, mức thuê bao của Premium thấp hơn rất nhiều, chỉ 13,08 USD.
Về vấn đề chia sẻ bản quyền phát sóng giải Ngoại hạng Anh, chúng tôi không có quyền chuyển nhượng bản quyền. Tuy nhiên, chúng tôi sẵn sàng hợp tác để phát sóng K+1 trên hệ thống của các nhà cung cấp dịch vụ khác. Việc hợp tác này về phía K+ đã sẵn sàng và kết quả sẽ tùy thuộc vào đàm phán của hai bên.
* Những người làm K+ có thử đặt mình vào vị trí của người rất yêu bóng đá nhưng không đủ tiền trả thuê bao để tìm ra một giải pháp mang tính khả thi hơn?
- Như đã chia sẻ ở trên, ngoài việc hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền khác, chúng tôi cũng không ngồi chờ phản hồi từ phía đối tác trong nước. Ngay sau khi có bản quyền phát sóng, chúng tôi cũng đang xúc tiến đề xuất với cơ quan chức năng để được phép cung cấp thêm một kênh truyền hình nữa có thể phát sóng các trận đấu khác của giải Ngoại hạng Anh ngoài các trận đấu phát sóng trên K+1. Kênh truyền hình này sẽ nằm trong hai gói còn lại. Như vậy, các thuê bao Premium có thể xem nhiều trận đấu hơn và các thuê bao hai gói còn lại cũng được thưởng thức các trận cầu của Ngoại hạng Anh.
* Câu hỏi ngoài lề: Một vài thuê bao có ý kiến rằng, khi trời mưa (không lớn) tín hiệu thu của K+ bị trục trặc, dẫn đến họ không thể xem được tất cả các kênh. VSTV giải quyết vấn đề kỹ thuật này như thế nào?
- Theo những quy định chung của hiệp hội truyền hình thế giới, đối với truyền hình DTH được chỉ định sử dụng băng tần KU để truyền dẫn phát sóng. Một đặc điểm của truyền dẫn băng tần KU là bị suy hao rất nhiều trong mưa, vì vậy khi trời mưa to sẽ dẫn đến đầu thu DTH không thể thu được tín hiệu từ vệ tinh. Tuy nhiên, với hệ thống truyền dẫn DTH của K+ được trang bị thiết bị sử dụng chế độ ALC có thể tự động điều chỉnh mức phát (công suất phát) của vệ tinh để bù lại sự suy hao do hấp thụ của mưa nên giảm đáng kể hiện tượng mất tín hiệu khi mưa. Thông thường, một chảo thu cân chỉnh tốt thì mức tín hiệu trên đầu thu là trên 85%, khi đó tivi chỉ mất tín hiệu khi trời mưa quá to. Khách hàng nên yêu cầu đại lý kiểm tra chảo thu, cáp… vì sau một thời gian sử dụng chảo thu có thể bị lệch do các yếu tố tự nhiên hoặc đầu nối cáp dẫn tín hiệu bị lỏng.
* Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này.
Nhật Linh (theo thethaovanhoa)