Đến thời điểm này, theo khẳng định của lãnh đạo Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam (gọi tắt là NHCS), nguồn vốn đã có đủ và sẵn sàng giải ngân cho học sinh, sinh viên (HSSV) vay đi học.
Giáo Dục TP.HCM đã có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Văn Lý, Phó giám đốc NHCS về vấn đề này. Ông Lý cho biết:
- Trong 5 năm qua đã có 2,8 triệu lượt HSSV được vay vốn. Ngoại trừ những khiếm khuyết nhỏ, tôi cho rằng kết quả đạt gần như tuyệt đối. Những HSSV được vay vốn đi học đều là con em các gia đình nghèo, cận nghèo, có hoàn cảnh cận khó khăn, khó khăn, khó khăn đột xuất… Một kết quả đạt được nữa là chương trình này thực sự có những dấu hiệu bền vững, đó là vốn cơ bản; vốn đến đúng đối tượng, kịp thời; người sử dụng vốn đúng mục đích, hiệu quả; ý thức trả nợ tốt. Một điểm nữa đó là từ chỗ cho HSSV trực tiếp đứng tên vay, NHCS đã chuyển sang người đứng tên vay là bố mẹ. Điều này là hoàn toàn phù hợp với quy chế, đồng thời tạo được sự giám sát của xã hội. Do đó, chúng tôi thấy khả năng thu nợ tốt, dùng thu nhập tổng hợp của gia đình để trả nợ ngân hàng. Khi xảy ra rủi ro chúng tôi có địa chỉ để xử lý.
PV: Vậy còn hạn chế, thưa ông?
- Có thể nói, chương trình này không có hạn chế lớn. Nhưng cũng có những cái cần chỉnh sửa. Như cơ cấu nguồn vốn cho vay chưa vững chắc. Nguồn vốn mỗi đầu kỳ học thường căng thẳng. Chính quyền một số địa phương chưa làm tốt như xác định đối tượng thụ hưởng có nơi làm quá chặt nhưng có những nơi làm quá lỏng dẫn đến một số đối tượng được cho vay chưa phù hợp…
Như ông đã nói, nguồn vốn đầu năm học của chương trình thường căng thẳng. Vậy đâu là giải pháp mà NHCS đưa ra để giảm căng thẳng nguồn vốn?
- Đầu năm học 2012-2013, chúng tôi được Chính phủ trích 2.500 tỷ đồng cho chương trình. Nguồn vốn này đã đủ và sẵn sàng cho HSSV vay. Nơi nào có vay thì chúng tôi sẽ chuyển.
Tỷ lệ nợ quá hạn là 0,5%. Ông có thể cho biết đây thuộc đối tượng như thế nào?
- Nợ quá hạn chủ yếu là thời kỳ đầu. Số này không rõ địa chỉ. NHCS khắc phục bằng cách lần theo địa chỉ vay vốn để chuyển về bố mẹ thu nợ. Thực tế đó là số HSSV ra trường không có việc làm, hoặc mất việc làm do khủng hoảng kinh tế.
Ông nói do khủng hoảng kinh tế, SV không có việc hoặc mất việc, điều này có ảnh hưởng đến nguồn vốn?
- Chắc chắn có ảnh hưởng đến hoạt động của ngân hàng cũng như hộ gia đình. Năm nay thu nợ trên 3.000 tỷ, năm 2013 khoảng trên 5.000 tỷ. Chúng tôi dự kiến từ năm 2015, nếu mức cho vay và đối tượng cho vay không đổi thì sẽ dừng quỹ này khoảng trên dưới 40.000 tỷ. Chúng tôi sẽ đảm bảo được mà không cần vốn bổ sung của Chính phủ, tức là thu nợ đủ cho vay.
Xin cảm ơn ông!
Nghiêm Huê (thực hiện)