Thanh tra tỉnh Quảng Nam vừa có kết luận thanh tra về việc chấp hành các quy định pháp luật đối với 4 gói thầu mua sắm thiết bị dạy ngoại ngữ do Sở GD-ĐT tỉnh này làm chủ đầu tư. Kết luận đã chỉ rõ nhiều sai phạm nghiêm trọng.
Có nhiều sai phạm trong thực hiện mua sắm 4 gói thầu trang thiết bị dạy ngoại ngữ do Sở GD-ĐT Quảng Nam làm chủ đầu tư
Ghi xuất xứ mua hàng một nơi, nhận hàng một nẻo
Ngày 19-10-2012, UBND tỉnh Quảng Nam ban hành Kế hoạch số 3947/KH-UBND về thực hiện Quyết định 1400/QĐ-TTg ngày 30-9-2008 về việc phê duyệt đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020” trong các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. Tổng kinh phí thực hiện đề án từ 2012-2020 là hơn 342 tỷ đồng từ các nguồn. Sở GD-ĐT mua sắm 4 gói thầu trang thiết bị dạy ngoại ngữ cho các trường phổ thông với tổng mức đầu tư gần 38 tỷ đồng. Trong quá trình thực hiện đấu thầu mua sắm với Công ty cổ phần Tiến bộ Quốc tế (gọi tắt là AIC) đối với 4 gói thầu này đều có dấu hiệu sai phạm, gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 4,8 tỷ đồng.
Kết luận thanh tra chỉ rõ, cả 4 gói thầu kể trên, Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Nam đều lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu chưa đảm bảo theo quy định tại điểm b, khoản 2 Điều 34 Luật Đấu thầu 2013, cụ thể là không có quyết định mua sắm được phê duyệt. Thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu không đúng quy định tại điểm c khoản 1 Điều 37 Luật Đấu thầu năm 2013, cụ thể không có báo cáo thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Đề xuất giá hàng hóa trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu chỉ căn cứ vào thông tin chứng thư thẩm định giá, không có báo cáo kết quả thẩm định giá của cơ quan thẩm định giá là không đủ cơ sở để xác định mức độ chính xác, tin cậy của thông tin về giá tài sản…
Sở Tài chính tỉnh Quảng Nam, thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu không đúng quy định, không có báo cáo thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu; thực hiện thẩm định giá gói thầu số 2 về mua sắm trang thiết bị dạy học ngoại ngữ không đúng theo quy định; thẩm định giá gói thầu số 2 hơn 14 tỷ đồng dựa trên thông tin liên hệ qua điện thoại, email của một nhà cung cấp là không đủ cơ sở pháp lý theo quy định; thẩm định lại giá gói thầu số 2 hơn 16,5 tỷ đồng dựa trên 3 mặt hàng tham khảo giá gói thầu tại các gói thầu mua sắm tương tự ở một số địa phương, 4 mặt hàng lấy theo giá tại Tờ trình số 302/TTr-STC ngày 14-6-2016 là không đủ cơ sở pháp lý theo quy định…
Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Nam phê duyệt hồ sơ mời thầu không đảm bảo công bằng minh bạch trong đấu thầu theo quy định. Cụ thể, trong phê duyệt hồ sơ mời thầu có nội dung yêu cầu 4/6 mặt hàng có xuất xứ từ các nước Đông Nam Á. Ngoài ra, các nhà thầu tham dự các gói thầu có dấu hiệu vi phạm khoản 3 (các hành vi thông thầu) Điều 89 (các hành vi bị nghiêm cấm trong đấu thầu) Luật Đấu thầu năm 2013 mà Sở GD-ĐT không phát hiện.
Điều đáng chú ý, một số trang thiết bị ghi xuất xứ một nơi nhưng thực tế bàn giao lại là một nơi khác sản xuất. Cụ thể, nhiều trang thiết bị dạy học ngoại ngữ Sở GD-ĐT mua của AIC xuất xứ là Singapore và Đài Loan nhưng thực tế thiết bị bàn giao tại các trường là không có xuất xứ, một số thiết bị khác ghi xuất xứ Trung Quốc.
“Công tác giao nhận không đảm bảo chặt chẽ, buông lỏng quản lý; trang thiết bị dạy và học ngoại ngữ đã mua sắm không thực sự phát huy hiệu quả như đề án đề ra, gây lãng phí lớn ngân sách Nhà nước. Cụ thể: Khi bàn giao cho đơn vị thụ hưởng tại một số trường không có biên bản nghiệm thu, bàn giao; khi nghiệm thu, bàn giao không có chủ đầu tư; có nơi sau khi nghiệm thu, bàn giao vài ngày là không sử dụng được, nơi sử dụng lâu nhất là 2 năm và mục đích sử dụng cũng không phải vào việc dạy và học ngoại ngữ như mục tiêu của đề án. Trách nhiệm sai phạm trong công tác nghiệm thu, bàn giao số lượng, chất lượng, xuất xứ trang thiết bị dạy và học ngoại ngữ thuộc về Giám đốc Sở GD-ĐT (ông Hà Thanh Quốc nguyên Giám đốc) và Tổ nghiệm thu. Hiện nay, Đề án nâng cao năng lực dạy và học ngoại ngữ giai đoạn 2008-2020 đã kết thúc, các bên đã thực hiện thanh lý hợp đồng nên việc khắc phục, bồi thường hợp đồng là không thể thực hiện được”, kết luận nêu rõ.
Chuyển thông tin có dấu hiệu sai phạm đến cơ quan điều tra
Trước những sai phạm kể trên, Thanh tra tỉnh Quảng Nam đề nghị UBND tỉnh tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể lãnh đạo Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Nam và cá nhân ông Hà Thanh Quốc, nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT, ông Thân Đức Sửu - Phó Giám đốc Sở Tài chính, ông Đỗ Xuân Anh nguyên Phó Giám đốc Ban Quản lý đầu tư xây dựng tỉnh… do vi phạm các quy định của pháp luật về đấu thầu mua sắm trang thiết bị dạy học ngoại ngữ tại 4 gói thầu.
Thanh tra cũng đề xuất thu hồi số tiền sai phạm kể trên. Trong đó, Sở GD-ĐT nộp số tiền sai phạm hơn 2,6 triệu đồng do vi phạm về quản lý sử dụng nguồn kinh phí bán hồ sơ mời thầu không đúng theo quy định. Ông Hà Thanh Quốc, nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Nam và Tổ nghiệm thu bàn giao trang thiết bị dạy và học ngoại ngữ của 4 gói thầu do AIC trúng thầu và cung cấp nộp số tiền sai phạm về gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước với số tiền hơn 4,8 tỷ đồng do vi phạm về mua sắm trang thiết bị dạy và học ngoại ngữ không đúng xuất xứ, không có xuất xứ theo kết quả trúng thầu, hợp đồng ký kết, biên bản nghiệm thu và bàn giao.
Chuyển thông tin sai phạm có dấu hiệu vi phạm pháp luật về mua sắm trang thiết bị dạy và học ngoại ngữ do Sở GD-ĐT làm chủ đầu tư và AIC nhận thầu sang Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Quảng Nam để xem xét, xử lý theo quy định pháp luật.
Cụ thể: Việc xác định, thẩm định giá gói thầu mua sắm trang thiết bị dạy và học ngoại ngữ (gói thầu số 02) do Sở GD-ĐT, Sở Tài chính thực hiện không đúng theo quy định pháp luật nguy cơ gây thất thoát ngân sách Nhà nước.
Các nhà thầu tham dự các gói thầu có dấu hiệu vi phạm khoản 3 (các hành vi thông thầu) Điều 89 (các hành vi bị nghiêm cấm trong đấu thầu) Luật Đấu thầu năm 2013. Và công tác nghiệm thu, bàn giao về số lượng, chất lượng, xuất xứ trang thiết bị không đúng theo danh mục mời thầu, trúng thầu, theo hợp đồng đã ký kết, gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 4,8 tỷ đồng.
Hàn Giang