“Bệnh già” ở thanh niên

Hội chứng vai gáy hoặc hội chứng thắt lưng hông do thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm thường chỉ xuất hiện ở người cao tuổi do bị lão hóa. Thế nhưng, gần đây bệnh đau lưng đang nhằm vào giới trẻ để tấn công. Đây là thực trạng rất đáng báo động ở các quốc gia trên thế giới trong đó có thanh niên Việt Nam.

Bệnh nhân Khoa Ngoại thần kinh tập vật lý trị liệu giúp đẩy lùi căn bệnh đau lưng (ảnh chụp tại BV quận 2)

Theo TS.BS Nguyễn Minh Anh - Khoa Ngoại thần kinh (BV ĐH Y dược TP.HCM) hầu hết nguyên nhân gây đau lưng ở các bệnh nhân trẻ tuổi đều liên quan đến đặc thù nghề nghiệp và công việc hàng ngày.

Phiền toái do “bệnh người già” đem lại

Là một tài xế xe tải đường dài, anh Lê Xuân Sáu quê ở huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp hầu như ngồi trước vô lăng suốt ngày. Với dáng người cao to và sức khỏe tốt người đàn ông trên 30 tuổi này rất ít khi đối diện với bệnh tật. Gần đây, anh rất lấy làm khó chịu với triệu chứng nhức mỏi và đau toàn bộ vùng lưng. Thời gian đầu chiếc máy massage chạy bằng xung điện trong nhà có giúp anh cải thiện được phần nào nỗi khổ đau lưng nhưng tất cả cũng chỉ là giải pháp tình thế vì cơn đau lưng mỗi ngày mỗi nặng. Đó là lý do anh phải nghỉ một tuần để đi khám ở BV ĐH Y dược TP.HCM. “Không chỉ có tôi nhiều đồng nghiệp khác cũng bị bệnh đau lưng dù tuổi đời còn trẻ. Điều đó cũng không có gì lạ vì nghề lái xe gần như suốt ngày ngồi một chỗ rất ít vận động nếu có cử động nhiều nhất thì cũng chỉ đôi khi quay người lại để xem kính chiếu hậu mà thôi” - anh Sáu bộc bạch.

Tại Khoa Ngoại thần kinh - BV Nhân dân Gia Định, chị Đặng Thị Nga, nhân viên văn phòng của một công ty xuất nhập khẩu cũng thường xuyên bị những cơn đau lưng hành hạ. Chị Nga được BS Võ Văn Tân chẩn đoán là đau thần kinh tọa. Ngồi làm việc một ngày 8 tiếng có khi hơn lại ít vận động, đến lúc này chị Nga mới thấu hiểu thế nào là bệnh đau lưng dân văn phòng.

Ngồi đúng tư thế và năng vận động

BS Nguyễn Minh Anh nhìn nhận, đau lưng là một cảm giác phiền toái phổ biến hầu như ai cũng trải qua. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khoảng 10% dân số trên toàn cầu gặp vấn đề về đau lưng, mọi người dù khỏe mạnh cũng sẽ bị cảm giác này ít nhất một lần trong đời. Đau lưng là một trong những lý do phổ biến khiến mọi người đến gặp bác sĩ điều trị hoặc phải nghỉ công việc giữa chừng. Về cơ bản có 2 dạng: Đau lưng kéo dài từ vài ngày đến vài tuần được coi là cấp tính. Đau kéo dài từ 3 tháng trở lên gọi là mạn tính. Người bệnh đau lưng mạn tính có các triệu chứng đau lưng kéo dài trên 3 tháng như đau cơ, đau lan xuống chân, hạn chế tính linh hoạt, ảnh hưởng hoạt động hàng ngày, không thể đứng thẳng. Hầu hết người bị đau lưng sẽ từng bước cải thiện khi điều trị tại nhà và tự chăm sóc. Người bệnh nên đến thăm khám bác sĩ khi có các biểu hiện đau lưng không giảm hoặc cường độ cao, đặc biệt vào ban đêm. Nếu có triệu chứng đau khi nằm xuống hoặc đi lại, đau lan xuống một hoặc 2 chân, đau kéo xuống dưới đầu gối, chân yếu, tê hoặc ngứa ran, rối loạn tiêu tiểu, đau lưng kèm sốt, sụt cân không giải thích được thì cần đến bác sĩ gấp. Trước đây, bệnh này được xem là vấn đề sức khỏe của tuổi già nhưng gần đây biên độ đã mở rộng cho nhiều người trẻ. Thanh niên đau lưng không còn là chuyện hạn hữu nữa mà rất phổ biến hầu như cơ quan nào cũng có.

BS Võ Văn Tân cho biết, lối sống thiếu vận động và ngồi sai tư thế chính là “thủ phạm giấu mặt” gây ra bệnh đau lưng. Điều đáng nói là “vấn nạn” ngồi sai tư thế và lười vận động lại đang tập trung ở số đông bạn trẻ. Ngoài dân văn phòng, việc tiêu tốn quá nhiều thời gian trước màn hình điện thoại, ti vi, máy tính cũng là điều kiện tốt cho căn bệnh “thanh xuân hóa đội ngũ” này.  Các BS khuyến cáo và nhắc nhở, công việc và nghề nghiệp khó có thể thay đổi nhưng chúng ta có thể thay đổi thói quen làm việc để tìm cách đẩy lùi căn bệnh này càng sớm càng tốt. Thay vì ngồi một chỗ gần như không nhúc nhích trên ghế thì các bạn trẻ nên tranh thủ tăng cường vận động khi có thời gian. Nếu quỹ thời gian có hạn thì cố gắng xen kẽ nghỉ giải lao hoặc thay đổi tư thế sau nửa tiếng hoặc một giờ đồng hồ. Thay vì ra sân tập thể dục thể thao thì các bạn thanh niên có thể tập thể dục tại chỗ trước máy tính như dụng cụ lăn chân, bóng vận động đôi tay, bẻ cổ vặn lưng đúng cách. Phải làm sao cho các khớp xương không bị tổn hại dễ sinh ra hội chứng vai gáy hay hội chứng đau lưng nhất là tuổi đời còn nhỏ. Kiên trì tập vật lý trị liệu trong một thời gian dài cũng là liệu pháp bền bỉ cho căn bệnh đang trẻ hóa này. Nếu không chữa trị kịp thời thì đến khi tuổi già sức khỏe của chúng ta khó duy trì tốt vì chứng đau lưng đã vào ở giai đoạn trầm trọng dù uống thuốc hoặc vật lý trị liệu thì cũng khó can thiệp hơn.

Bài, ảnh: Phương Đăng