Nổi tiếng với các ca khúc về biển đảo và lãnh tụ nhưng ít ai biết tác giả lại là một cán bộ trong ngành ngân hàng, công việc không hề dính dáng đến nghệ thuật. Đây là điều thật sự thú vị đối với nữ nhạc sĩ (NS) Phan Thị Thanh Bình.
 |
| NS Thanh Bình chụp ảnh lưu niệm cùng các cảnh sát biển Việt Nam (ảnh do nhân vật cung cấp) |
Hầu hết các sáng tác của chị đều được giải thưởng của Hội Âm nhạc TP.HCM và Hội NS Việt Nam nhưng đọng lại trong người nghe vẫn là các ca khúc quen thuộc: Tháng năm nhớ Bác, Ngọn lửa tuổi hai mươi, Tiếng hát nơi đảo xa, Ngàn năm Thăng Long - Hà Nội, liên khúc Huyền thoại từ Đồng Lộc - Lá thư từ Đồng Lộc.
Tự hào Ngọn lửa tuổi hai mươi
Đây là những tác phẩm thường được ca sĩ chọn biểu diễn trong những chương trình nghệ thuật lớn. Cách đây đúng 10 năm trong đêm truyền hình trực tiếp Ngọn lửa tuổi trẻ do VTV3 và Báo Tuổi trẻ tổ chức tưởng niệm liệt sĩ Đặng Thùy Trâm, nhiều khán giả đã xúc động khi nghe tiếng hát khỏe đẹp của ca sĩ Anh Bằng lần đầu thể hiện ca khúc Ngọn lửa tuổi hai mươi. Trước đó khi nghe bài hát này, mẹ và em gái nữ liệt sĩ từ Hà Nội đã gọi điện vào cảm ơn: “Cả nhà thật sự xúc động khi nghe bài hát mà NS đã viết bằng trái tim xúc cảm của mình. Chắc bài hát sẽ đến được với những trái tim khác”. Và cũng là dược sĩ Doãn Ngọc Trâm - mẹ của nữ liệt sĩ đã đề nghị Ban tổ chức cho hát Ngọn lửa tuổi hai mươi như một nén hương thơm thắp cho người đã khuất. Sau đêm diễn đó, đúng lời khen của bà, ca khúc đã có sức lan tỏa rộng lớn bởi nhiều trái tim đã đến với Ngọn lửa tuổi hai mươi và đồng cảm với nữ NS. Chị cũng không nhớ hết được có bao nhiêu thư từ, tin nhắn, điện thoại chia sẻ tình cảm với tác giả. Đây cũng là ca khúc mà ca sĩ Thanh Ngọc thể hiện thành công với giải nhì cuộc thi Tiếng hát truyền hình năm 2005. Tất cả những điều đó chính là nguồn động viên, niềm hạnh phúc lớn lao nhất đối với một người sáng tác. Trong niềm vui khôn tả, Thanh Bình có cảm tưởng chị Thùy Trâm như đang mỉm cười với mình - một nụ cười rất nhân hậu.
| Mỗi lần ngồi trước khuông nhạc, Thanh Bình thường nghĩ đến lời nhắn gửi thì thầm của bà Doãn Ngọc Trâm: “Cháu đã viết bằng trái tim của mình thì sẽ đến được với những trái tim khác” và lấy đó làm “kim chỉ nam” mỗi khi đặt bút sáng tác. |
Còn nhớ ca khúc Tháng năm nhớ Bác đã đến với các ca sĩ qua những chương trình lớn về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hầu hết các giọng ca đều thể hiện thành công tác phẩm âm nhạc đầy lòng thành kính về Bác Hồ. Thanh Bình tâm sự: “Bài hát này Bình phổ thơ của nhà thơ Tân Việt và hoàn tất vào năm 2009. Dùng chữ hoàn tất là vì tôi đã ước muốn và ấp ủ từ rất lâu”. Nhà thơ Tân Việt chính là mẹ của chị đã viết nhiều bài thơ ca ngợi Bác Hồ. Trong lần Bác Hồ về thăm quê hương chị ở Quảng Bình, mẹ Việt đã vinh dự ra đón Bác. Từ những bài thơ dạt dào tình cảm yêu quý, kính trọng Bác của mẹ, cô con gái đã chọn lọc, chắt chiu từng chữ, từng câu để phổ thành bài hát Tháng năm nhớ Bác trong xúc cảm chân thành và yêu kính nhất.
Tuy là NS nữ nhưng Thanh Bình đã có thêm vinh dự lớn trong cuộc đời sáng tác của mình đó là ra thăm đảo Trường Sa vào năm 2007. Đây cũng là nguồn cảm hứng để chị có thêm 9 ca khúc viết về vùng đất thiêng liêng của Tổ quốc như Tiếng hát nơi đảo xa, Tâm tình người lính biển, Thương lắm đảo xa... “Biết bao vinh dự, tự hào, yêu thương tôi đưa hết vào lời ca để sẻ chia tình cảm với mọi người. Tôi mượn từng ca khúc gửi đi lời nhắn gửi các bạn trẻ, được sống trong tự do và hạnh phúc nơi đất liền, tôi và các bạn không phải từng đêm thức giấc bởi tiếng đạn bom, mỗi ngày có thừa rau xanh, nước ngọt và hơi ấm của tình thân. Hãy sống và làm việc thật tốt để xứng đáng với tinh thần đầu sóng ngọn gió của các chiến sĩ ngoài biển đảo xa xôi”.
Viết bằng trái tim người NS
Chị cho rằng, nguồn cảm hứng sáng tác phải bén rễ từ cuộc sống và hiện thực tươi xanh. Cuộc sống vui tươi, yêu đời của người NS chính là chất xúc tác mạnh mẽ xây nên từng lâu đài âm nhạc giàu ý nghĩa, dễ đi vào lòng người. Vì thế dù cho công việc có bận rộn đến mấy nhưng NS họ Phan vẫn cố gắng tạo cho mình một cuộc sống phong phú để có thật nhiều cảm xúc chia sẻ cùng mọi người. Tự cho mình viết chưa nhiều nhưng mỗi khi có cảm xúc dâng trào chị viết bằng trái tim của mình một cách cẩn thận và trách nhiệm. “Thật hạnh phúc khi những đứa con tinh thần của mình có ích cho cuộc đời và được mọi người yêu quý và trân trọng. Đối với Thanh Bình nói riêng và văn nghệ sĩ nói chung, chúng tôi luôn cố gắng sống tốt, làm việc bằng cả tấm lòng nhiệt huyết và thông qua những ca từ được gửi gắm vào mỗi ca khúc đó là hơi thở của cuộc sống, là tình cảm giữa con người với con người, tình yêu quê hương đất nước được nuôi dưỡng trong tâm hồn mỗi nghệ sĩ. Đó còn là những trải nghiệm của cuộc sống và cảm xúc được thể hiện trên từng nốt nhạc, trên từng ca từ, từng tác phẩm của chính mình”. Bởi thế, mỗi lần ngồi trước khuông nhạc, Thanh Bình thường nghĩ đến lời nhắn gửi thì thầm của bà Doãn Ngọc Trâm: “Cháu đã viết bằng trái tim của mình thì sẽ đến được với những trái tim khác” và lấy đó làm “kim chỉ nam” mỗi khi đặt bút sáng tác.
Hương Thủy