Bác sĩ Chuyên khoa 2 Nguyễn Văn Đẩu (Trưởng khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi đồng 1) cho biết đây là thời gian trẻ nghỉ hè và thực tế đã xảy ra nhiều trường hợp bị chó cắn gây thương tích nặng. Thậm chí vừa qua còn xảy ra hai trường hợp bị chó dại cắn tử vong do người nhà không biết.
 |
| Bác sĩ Nguyễn Văn Đẩu khuyến cáo phụ huynh cần bảo vệ trẻ để phòng tránh tai nạn do chó cắn, nhất là vào mùa hè |
Hai ca tử vong trong 1 tuần
Đó là trường hợp của bé trai 12 tuổi (dân tộc Mường, ngụ tỉnh Hòa Bình) tử vong sau 1 tuần vào viện và trường hợp bé trai 9 tuổi (dân tộc Mông, ngụ tỉnh Lạng Sơn) tử vong chỉ nửa ngày sau khi nhập viện. PGS.TS Bùi Vũ Huy (Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương, nơi tiếp nhận và điều trị cho hai bệnh nhi) xác nhận ở trường hợp thứ nhất, bé trai 12 tuổi nhập viện ngày 18-5 trong tình trạng bệnh dại đã toàn phát, trẻ có biểu hiện sợ nước, sợ ánh sáng, tinh thần kích thích… Sau khi nhập viện được 3 ngày, dù được điều trị tích cực nhưng bé đã không qua khỏi. Chỉ 5 ngày sau (ngày 22-5), bệnh viện lại tiếp nhận trường hợp thứ hai là bé trai 9 tuổi với các biểu hiện đặc trưng của bệnh dại như hoảng hốt, sợ nước, sợ gió… Bệnh nhi này cũng được khoa hồi sức tích cực điều trị, nhưng do bệnh quá nặng nên bé đã tử vong vào thời điểm cùng ngày. Theo khuyến cáo, nếu bị chó cắn, bệnh nhân nên tiêm phòng ngay, không nên mạo hiểm chờ đợi vì nhiều con chó 2-3 tuần cắn người mới phát bệnh dại. Khi đó người bị chó cắn mới tiêm thì quá muộn bởi khi virus dại phát tác, vắc-xin không còn có tác dụng.
Trên địa bàn TP.HCM, từ đầu năm đến nay, Bệnh viện Nhi đồng 1 cũng đã tiếp nhận một số trường hợp bị chó cắn. Trong đó có trường hợp bé L.N.T.L. (1 tuổi, quê Đắk Lắk) nhập viện vào trung tuần tháng 1-2018. Nguyên nhân do bé dùng cọc tre chọc chó của gia đình nuôi nên bị cắn rách mặt, mất gần hết mũi. Sau khi được sơ cứu tại bệnh viện địa phương, bé được chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 1 cấp cứu và điều trị. Cũng vào thời điểm này, Bệnh viện Nhi đồng 1 tiếp nhận bé trai tên N.T.Đ. (5 tuổi, ở Long Thành, Đồng Nai) nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau khi bị 2 con chó béc-giê cắn gây thủng khí quản, khí tràn khoang trong bụng. Không chỉ tiếp nhận bệnh nhi từ các tỉnh thành, Bệnh viện Nhi đồng 1 cũng đã cấp cứu kịp thời trường hợp bé Đặng Ngọc Ng. (5 tuổi, ngụ tại Thạnh Tân Xuân, Hóc Môn), nhập viện trong tình trạng bị hổng trầm trọng vùng hàm mặt do bị chó nhà gây thương tích.
Luôn “để mắt” đến con trong dịp hè
Bác sĩ Chuyên khoa 2 Nguyễn Văn Đẩu (Trưởng khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi đồng 1) lưu ý, trong thời gian gần đây tình trạng trẻ em bị chó cắn ở vùng mặt khá phổ biến. Do ở nhóm tuổi này đa số trẻ thích chơi đùa với chó, nhưng chưa ý thức được sự nguy hiểm của chó và chưa đủ sức để tự bảo vệ khi bị chó tấn công. Nghiên cứu trên nhóm bệnh nhân bị chó cắn cho thấy, ở người lớn vết thương do chó cắn hay gặp ở chân và tay, nhưng ở trẻ em do độ cao tầm mặt của các em bé thường ngang với tầm miệng và chân của chó, do đó xác suất bị tổn thương ở vùng mặt là khá cao. Về tính chất tổn thương, vết thương mặt do chó gây ra thường là vết cắn xé do răng, vết rách nát do cào xước của móng vuốt và những vùng tụ máu do va đập.
| Để phòng chống bệnh dại, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện các biện pháp: Gia đình cần tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y; Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo. Nếu không may bị chó, mèo cắn cần rửa vết thương dưới vòi nước chảy ngay lập tức với xà phòng liên tục 15 phút. Sau đó, rửa sạch vết thương với cồn 70%, cồn iốt hoặc povidone-iodine (nếu có); Hạn chế làm giập vết thương và không băng kín vết thương. Vì người nhiễm virus dại khi đã lên cơn dại thì tỉ lệ tử vong là gần như 100%, nên khi bị chó cắn tuyệt đối không tự chữa hoặc nhờ thầy lang khám chữa và cần đến ngay trung tâm y tế gần nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời. |
Nhận định về các yếu tố liên quan đến tai nạn này, bác sĩ Đẩu lưu ý, trẻ em ở mọi lứa tuổi đều có thể là nạn nhân của chó, đặc biệt là nhóm trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Chó gây ra tai nạn thường là chó nhà, một số ít trường hợp là chó hàng xóm hoặc chó lạ không rõ nguồn gốc. Thời điểm xảy ra tai nạn là lúc trẻ không đến trường, đặc biệt là vào mùa hè. Thông thường chó ít khi cắn người, đặc biệt là chó nuôi gần gũi trong nhà; nhưng trong một số trường hợp như bị trẻ em đùa giỡn hay chọc phá một cách quá đáng khi chó đang ăn, đang ngủ làm chó bị đau, bị khiêu khích, nên dễ phản ứng lại bằng cách tấn công trẻ. Chính vì thế để phòng tránh chó cắn, phụ huynh cần nhắc nhở trẻ em nên hạn chế tiếp xúc với chó nhà; tránh đùa giỡn chọc phá chó, tránh thâm nhập vào địa phận dành riêng cho chó, tránh lại gần chó lạ. Đối với các bậc cha mẹ, nếu nhà có trẻ nhỏ nên hạn chế nuôi chó. Trong trường hợp cần thiết phải nuôi chó cần xích nhốt chó ở nơi biệt lập mà trẻ em không có khả năng tới; không tập hay huấn luyện chó những động tác hiếu chiến, những trò chơi tấn công; chích ngừa đầy đủ cho chó. Đặc biệt có thể hướng dẫn cho trẻ biết cách tự bảo vệ vùng đầu mặt của mình khi chẳng may bị chó tấn công bằng động tác như cuộn tròn người lại như trái banh, hai tay ôm chặt lấy đầu và mặt.
Đinh Vũ