Với 116.296 học sinh lớp 9 sẽ tốt nghiệp THCS, Sở GD-ĐT TP.HCM thực hiện tuyển 71.020 chỉ tiêu lớp 10 THPT công lập năm học 2024-2025, tỷ lệ 61,06% thay vì 70% như mọi năm. Việc giảm sốc 10% chỉ tiêu trong kỳ tuyển sinh vào lớp 10 năm học tới, tương đương với gần 11.000 chỉ tiêu - theo các nhà giáo là đã làm “hẹp cửa” vào trường công lập của nhiều học sinh.
TP.HCM giảm mạnh 10% chỉ tiêu lớp 10 công lập trong năm học 2024-2025, tương đương với khoảng 11.000 học sinh
Giảm “sốc” chưa từng có
Đề án giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018-2025 của Thủ tướng Chính phủ, xác định, phấn đấu đến năm 2025, nhiều năm nay Sở GD-ĐT TP.HCM thực hiện quan điểm tuyển khoảng 70% học sinh tốt nghiệp THCS vào lớp 10 THPT công lập thông qua kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10.
Nhìn lại việc phân bổ chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp 10 trong các năm học trước có thể thấy: Năm học 2022-2023, số chỉ tiêu lớp 10 công lập là 77.294 trong tổng số 109.617 học sinh lớp 9 (tỷ lệ 70,5%); năm 2021-2022 tuyển 67.989 chỉ tiêu lớp 10 trong tổng số 99.000 học sinh lớp 9 (tỷ lệ gần 69%). Các năm trước đó chỉ tiêu cũng ổn định trong tỷ lệ 70%...
Riêng với kỳ tuyển sinh vào lớp 10 TP.HCM năm học 2024-2025, từ đầu năm học Sở GD-ĐT TP.HCM cũng khẳng định sẽ tiếp tục áp dụng tuyển sinh theo tỷ lệ 70% học sinh tốt nghiệp THCS vào lớp 10 công lập.
Do vậy, năm học 2024-2025 việc Sở GD-ĐT TP.HCM tuyển 71.020 chỉ tiêu lớp 10 vào 113 THPT công lập trong tổng số 116.296 học sinh lớp 9, tỷ lệ hơn 61% đã gây “sốc” cho nhiều giáo viên, phụ huynh, học sinh, đồng thời dự báo kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 TP.HCM tới đây sẽ là kỳ thi cam go nhất.
“Chưa khi nào TP.HCM giảm đột ngột chỉ tiêu vào lớp 10 THPT công lập như vậy. Trong khi trước đó, ngay đầu năm học này lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM vẫn thông tin và khẳng định rằng năm học tới sẽ tiếp tục tuyển sinh 70% học sinh sau tốt nghiệp THCS vào lớp 10 công lập. Bây giờ lại thông báo chỉ tuyển hơn 60%, giảm 10% tương đương với hơn 11.000 học sinh sẽ không có cơ hội học lớp 10 THPT công lập” - cô T., giáo viên một trường THCS trên địa bàn TP.Thủ Đức tâm tư.
Từ đó, cô T.H lo lắng học sinh lớp 9 năm nay sẽ chịu thêm nhiều áp lực trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 để có thể tranh được suất vào lớp 10 THPT công lập.
Sau khi được giáo viên chủ nhiệm gửi thông tin về bảng chỉ tiêu lớp 10 công lập tại TP.HCM năm học 2024-2025 cùng với việc so sánh với chỉ tiêu các năm học trước, chị Bùi Hương - phụ huynh lớp 9, Trường THCS Nguyễn Du (quận 1) kể, chị “bàng hoàng”, “choáng váng” khi chỉ tiêu lớp 10 của hầu khắp các trường THPT lại giảm mạnh như vậy. Riêng các trường THPT tại quận 1, 3 đại đa số đều giảm. Như vậy, áp lực đặt lên vai các con trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm nay sẽ là quá lớn.
“Nghe giáo viên chia sẻ năm nay số học sinh lớp 9 tăng cao, mà chỉ tiêu lại giảm mạnh, tôi lo lắng vô cùng. Con gái khi biết thông tin cũng sợ, thậm chí còn xin… được đi học thêm 1 lớp nữa dù hiện con đang đi học thêm ở cả 3 môn thi tuyển sinh. Giờ chỉ biết động viên con cố gắng…” - chị Bùi Hương xót xa.
Giảm mạnh chỉ tiêu sẽ làm "hẹp cửa" vào trường THPT công lập của nhiều học sinh (hình minh hoạ)
Thầy T - giáo viên chủ nhiệm lớp 9 tại một trường THCS tại quận 10 chia sẻ, khi chỉ tiêu lớp 10 giảm mạnh đến hơn 6.200 em mà số học sinh lại tăng cao hơn 5.000 học sinh, chắc chắn áp lực kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 sẽ gia tăng, từ đó “đè” lên công tác tư vấn phân luồng của giáo viên chủ nhiệm. Phải tư vấn làm sao để phụ huynh, học sinh hiểu và chủ động “rẽ” sang các hướng học khác như THPT ngoài công lập hay là học nghề, học GDTX để giảm bớt áp lực vào kỳ thi, để tăng tỷ lệ học sinh vào lớp 10 công lập.
“Chắc chắn việc siết chỉ tiêu vào lớp 10 THPT công lập trong năm tới sẽ tác động mạnh đến công tác tư vấn phân luồng của giáo viên chủ nhiệm các trường THCS. Điều này, nếu không cẩn thận sẽ phát sinh tiêu cực”.
“Hẹp” cửa vào trường công của nhiều học sinh
Đề án giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018-2025 của Thủ tướng Chính phủ, xác định, phấn đấu đến năm 2025, ít nhất 40% học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp.
Tuy nhiên, theo nhiều nhà giáo, nếu TP.HCM xác định mục tiêu này áp dụng trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập năm 2024 với việc giảm từ 70% chỉ tiêu lớp 10 công lập trong các năm trước xuống còn 60% trong năm nay là quá vội vàng. Và cách làm cũng thiếu trách nhiệm…
“Để hợp lý thì cần phải có lộ trình cụ thể, năm 2024 giảm thêm 5% từ 70% xuống còn 65%, năm 2025 giảm thêm 5% nữa còn 60%. Và đặc biệt là từ đầu năm học phải thông tin rõ ràng đến nhà trường, phụ huynh học sinh để học sinh, phụ huynh cũng như nhà trường có định hướng chứ không thể đến sát kỳ thi mới ra thông báo, rất thiệt thòi cho học sinh…” - giáo viên chủ nhiệm lớp 9 một trường THCS TP.Thủ Đức bức xúc.
Năm trước, sau khi trúng tuyển lớp 10 THPT công lập, gần 4.000 học sinh đã không đăng ký nhập học, lần đầu tiên TP.HCM đã phải thực hiện tuyển bổ sung lớp 10 công lập với 1.014 chỉ tiêu tuyển được. Năm nay, việc giảm chỉ tiêu lớp 10 công lập, theo NGƯT Nguyễn Văn Ngai - nguyên Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM - đánh giá là một trong những động thái của Sở GD-ĐT TP.HCM nhằm giảm bớt tỷ lệ thí sinh ảo, tức là đăng ký dự thi cho có, còn trúng tuyển thì không nhập học.
Tuy nhiên, ông cho rằng việc đưa ra các giải pháp giảm tỷ lệ thí sinh ảo, trúng tuyển nhưng không nhập học là cần thiết song không thể vì thế mà “co hẹp” cơ hội được học trường THPT công lập của học sinh.
“Việc Sở GD-ĐT TP.HCM giảm gần 10% chỉ tiêu lớp 10 công lập trong năm học tới, tương đương với hơn 11.000 học sinh lớp 9 là con số cực kỳ lớn. Tức là, trước khi thử sức vào lớp 10 THPT công lập thì đã có hơn 11.000 học sinh bị gạt ra khỏi cơ hội vào lớp 10 công lập. Điều này cũng không đáp ứng đúng nguyên tắc phân luồng 70% học sinh sau THCS nhiều năm nay được TP.HCM áp dụng, làm mất đi cơ hội được học trường THPT công lập của nhiều học sinh. Trong khi đó, mức học phí của trường ngoài công lập hiện khá cao, sẽ là gánh nặng của nhiều gia đình khi cửa trường công hẹp lại…” - NGƯT Nguyễn Văn Ngai nhấn mạnh.
Ông phân tích thêm: Để giảm tỷ lệ học sinh trúng tuyển lớp 10 công lập nhưng không nhập học thì TP.HCM cần triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó quan trọng nhất là công tác tư vấn tuyển sinh có hiệu quả, giúp học sinh chọn được các nguyện vọng phù hợp, chứ không phải là siết chỉ tiêu lớp 10 công lập.
“Trên thực tế, các trường THPT công lập tại TP.HCM vẫn có đủ sức để tuyển thêm được học sinh. Nếu Sở GD-ĐT áp dụng theo đề án phân luồng thì cần phải có lộ trình rõ ràng, cụ thể thông báo đến phụ huynh học sinh từ sớm chứ không thể làm đột ngột. Do vậy, Sở GD-ĐT cần tính toán lại chỉ tiêu lớp 10 công lập trong năm học 2024-2025 để đảm bảo tối đa quyền lợi học trường công lập cho học sinh” - NGƯT Nguyễn Văn Ngai kiến nghị.
Yến Hoa