Hệ thống ngăn chặn dịch bệnh, tầm soát phát hiện bệnh sớm ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) do Việt Nam xây dựng đã và đang được triển khai tại các cơ sở y tế.
Anh Vũ Hoàng Thương giới thiệu hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh tại Bình Định. Ảnh: V.H.T
Nhiều tính năng thông minh
Anh Vũ Hoàng Thương (ngụ TP.HCM, tác giả của sản phẩm công nghệ này) cho biết, công nghệ mới AI và Big Data đã được ứng dụng nhiều trong đời sống, trong đó có lĩnh vực y tế. Hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh ứng dụng AI và Big Data tích hợp nhiều chức năng như: Thu thập dữ liệu, mô hình hóa dữ liệu về dịch bệnh; phân hệ bản đồ trực tuyến các ca bệnh, vùng dịch bệnh; thông tin về từng loại dịch bệnh và quản lý điều hành chung của cơ quan quản lý Nhà nước về y tế. Cụ thể, hệ thống được thiết kế trên nền tảng công nghệ mới như phân tích, mô hình hóa dữ liệu trực quan, công nghệ AI trong phân tích dự đoán, cảnh báo hỗ trợ trong quản lý dịch bệnh, công nghệ GIS trong lập bản đồ cảnh báo theo thời gian thực. Hệ thống luôn trong trạng thái chủ động, có khả năng phân tích, đưa ra các kịch bản phục vụ hiệu quả trong công tác quản lý Nhà nước về y tế. Theo tác giả, hệ thống đáp ứng các yêu cầu theo quy định của Bộ Y tế với các tính năng mới, thông minh, tiện ích cho người sử dụng. Cụ thể là có phân hệ bản đồ GIS trực tuyến các ca bệnh, vùng dịch bệnh; bản đồ GIS lịch sử di chuyển các trường hợp nghi nhiễm bệnh; ứng dụng có thể vận hành trên web-base...
Mô hình dự báo dịch Covid-19
Anh Thương cho biết thêm, hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh ứng dụng AI và Big Data xây dựng dựa trên các cơ sở như: Lịch sử các ca nhiễm bệnh dịch SARS (2002-2003), dịch Ebola (2014-2016); tần suất kết nối giao thương, du lịch giữa Việt Nam và thế giới, giữa tỉnh Bình Định và các tỉnh/thành trong cả nước; giữa tỉnh Bình Định với một số quốc gia; tốc độ lây nhiễm, mức độ nguy hiểm của dịch bệnh; dựa trên dữ liệu khai báo y tế về dịch bệnh để đưa ra dự đoán khu vực mà người bệnh có lịch sử tiếp xúc với các người dân khác. Hệ thống cảnh báo còn dựa trên điều tra dịch tễ từ các chuyên gia y tế, việc cập nhật liên tục theo thời gian thực từ cơ sở dữ liệu uy tín trên thế giới. Đồng thời thu thập dữ liệu lịch sử khám chữa bệnh của người dân tại các bệnh viện, từ đó có đánh giá, phân tích phục vụ công tác cảnh báo.
Trong thời gian dịch Covid-19 xảy ra, tác giả đã sử dụng mã QR Code để quét tiến hành khai báo y tế cho người bệnh tại Bệnh viện Thống Nhất (TP.HCM). Người dân khi khám chữa bệnh có thể dùng điện thoại thông minh qua ứng dụng QR & Barcode scanner, hoặc dùng Zalo quét qua QR Code để vào form khai báo y tế. Tại các bệnh viện tuyến tỉnh, huyện, xã có thể dùng để kiểm soát nhanh chóng thông tin khai báo qua QR Code này và có thể cập nhật dữ liệu vào các ứng dụng khai báo do Bộ Y tế cung cấp.
Hiệu quả cao về kinh tế, xã hội
Hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh ứng dụng Big Data và AI giúp cơ quan quản lý y tế nắm bắt kịp thời thông tin chính xác theo thời gian thực các ca bệnh, giúp khoanh vùng, tiến hành cách ly để dập dịch hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, người dân được bảo vệ, theo dõi, giám sát tình hình bệnh tật, có cơ hội được tầm soát, khám bệnh và chữa bệnh một cách tích cực, tránh lây lan ra cộng đồng.
Ứng dụng công nghệ mới trong cảnh báo sớm dịch bệnh thể hiện tính cập nhật, bắt kịp xu hướng công nghệ tiên tiến trên thế giới để xây dựng một hệ thống giải pháp khoa học và luôn ở trạng thái sẵn sàng. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin một cách hiệu quả vào công tác khám chữa bệnh cho người dân kịp thời, giảm thiểu thời gian chờ đợi của người bệnh. Giải pháp đem lại nhiều hiệu quả như ứng dụng công nghệ thông tin với nhiều kỹ thuật mới, bắt kịp xu thế thời đại giải quyết bài toán an sinh, chất lượng cuộc sống người dân.
Hệ thống được ứng dụng tại Bệnh viện Quân dân y miền Đông. Ảnh: V.H.T
Về mặt kinh tế, đây là giải pháp do người Việt Nam tự thiết kế, xây dựng và chủ động về công nghệ nên giá thành thấp, phù hợp cho triển khai ứng dụng đại trà tại các cơ sở y tế. Về mặt xã hội, khả năng nhân rộng dự án là khả thi vì tính hiệu quả, thực tế, nhân văn, phù hợp xu thế thời đại là ứng dụng công nghệ mới để nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. “Chúng tôi có thể chia sẻ các kết quả, ứng dụng cụ thể cho các cơ sở khám chữa bệnh, sở y tế các tỉnh/thành trong nước và các tổ chức y tế ở nước ngoài có nhu cầu”, anh Vũ Hoàng Thương nói.
Được biết, hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh ứng dụng Big Data và AI đã dự thi và giới thiệu ở các chương trình như: Chương trình tìm kiếm và kết nối các giải pháp đổi mới sáng tạo ứng phó dịch Covid-19 tại TP.HCM năm 2021 (HIS-COVID 2021) do TP.HCM tổ chức và lọt vào top 50 với giải pháp AI hỗ trợ chẩn đoán bệnh SAR-CoV-2 dựa vào hình ảnh y khoa; tham gia chương trình y tế thông minh do Bộ Y tế tổ chức; trình bày dự án tại diễn đàn kỹ sư châu Á - AFEO Disater Preparedness & Mitigation, topic Technology to Fight COVID-19 in AFEO; tham gia chương trình tìm kiếm giải pháp chuyển đổi số do VietSolution tổ chức. Đặc biệt là sản phẩm này đã được giới thiệu ở chương trình giao thương trực tuyến với doanh nghiệp Hàn Quốc tại Korea Technology Day 2021 về dự án Healthcare; top 20 Hack4Growth do AVSE - Tổ chức Khoa học và chuyên gia Việt Nam toàn cầu tại Pháp tổ chức.
“Hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh ứng dụng Big Data và AI có khả năng cải tiến, phát triển các tính năng theo xu hướng công nghệ để đáp ứng yêu cầu cũng như giải quyết những tình huống bất ngờ khi có dịch bệnh mới xảy ra”, anh Thương khẳng định.
Trần Trọng Tri