Các đơn vị nghệ thuật xã hội hóa cải lương tuồng cổ như Sân khấu Chí Linh - Vân Hà, Đoàn cải lương Huỳnh Long, Đoàn cải lương Vũ Luân, nhóm nghệ sĩ Thanh Sơn, Đoàn cải lương Minh Tơ, Sân khấu Lê Nguyễn Trường Giang… hiện tại đã không ngừng nỗ lực, sáng tạo để đưa loại hình nghệ thuật truyền thống này đến gần hơn với công chúng, nhất là khán giả giới trẻ…
Cảnh trong vở “Bạch Xà đáo địa ngục môn”
Từ hiệu ứng của cố NSƯT Vũ Linh…
Một sự thật mà ai cũng phải công nhận. Đó là từ ngày cố NS Vũ Linh qua đời, lướt Facebook, TikTok, YouTube… đâu đâu cũng thấy xuất hiện cải lương có mặt NS Vũ Linh. Nhất là hàng trăm vở tuồng cải lương tuồng cổ kinh điển với những bài bản, làn điệu quen thuộc, những động tác múa quạt, vũ đạo, đi gối, phi ngựa… do “Ông hoàng cải lương Hồ Quảng” Vũ Linh biểu diễn khiến hàng triệu, hàng triệu khán giả rất say mê.
Với những khán giả đã từng yêu thương cải lương tuồng cổ có Vũ Linh thì nay lướt trên các nền tảng công nghệ xem mỗi giờ, mỗi ngày thì càng yêu thích, càng say mê hơn bộ môn nghệ thuật này!
Với những người ít mê cải lương tuồng cổ, nhất là các bạn trẻ chưa từng xem loại hình cải lương này, thời gian qua cũng bị “đập” vào mắt, vào tai mình những vở cải lương có NS Vũ Linh, nhiều bạn trẻ chia sẻ là trước đây không dám xem cải lương vì bị nói là sến, là già… Vậy mà từ lúc cải lương tuồng cổ có Vũ Linh phủ sóng cộng đồng mạng, các bạn nghe và xem như một thói quen, riết đâm ghiền, rồi mê luôn. Ngày nào không xem là cảm thấy thiếu thiếu…!
Một sự thật mà ai ai cũng phải công nhận, cải lương tuồng cổ hiện nay như sống lại, khán giả từ già trẻ lớn bé biết nhiều đến công lớn phải thuộc về cố NSƯT Vũ Linh.
NS Vũ Luân và Ngọc Huyền trong “Mão đoan tinh giáng thế”
Người nghệ sĩ tài hoa và “kỳ lạ” này khi còn sống đã làm “người đưa đò” cho biết bao thế hệ nghệ sĩ thành danh… Và đến khi qua đời, người nghệ sĩ tài hoa này vẫn tiếp tục là một sứ giả truyền bá cải lương tuồng cổ đến thế hệ khán giả trẻ… Chỉ bằng hình ảnh và giọng hát của mình còn để lại, Vũ Linh đã làm cho cải lương tuồng cổ bùng nổ trở lại, đến gần hơn với mọi lứa tuổi khán giả trong và ngoài nước…
Ngôi mộ của cố NSƯT Vũ Linh ngày ngày vẫn tiếp tục chào đón hàng trăm khán giả hâm mộ đến viếng, trong đó có rất nhiều bạn trẻ lướt Facebook, TikTok, YouTube… xem cải lương tuồng cổ của NS Vũ Linh rồi hâm mộ và tìm đến đây!
… Đến những vở diễn tuồng cổ “cháy vé”
Các sân khấu cải lương đang được khán giả yêu mến hiện nay hầu hết đều dựng các vở cải lương tuồng cổ, màu sắc hương sa để phục vụ khán giả. Nhiều đoàn liên tục “cháy vé”. Đơn cử như Đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long còn mang những vở tuồng cổ sang Canada, Pháp… phục vụ khán giả kiều bào.
Hay vẫn là các vở cũ, như “Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài” của Sân khấu Chí Linh - Vân Hà mà khán giả vẫn đến xem đông, nhất là khán giả trẻ. Đạo diễn - NSND Trần Minh Ngọc lý giải có 3 yếu tố để cải lương tuồng cổ có sức sống bền bỉ: Vở cũ có nội dung hấp dẫn, trình thức vũ đạo và phục trang đẹp mắt, cặp đào kép chính là ngôi sao được yêu thích.
Trên thực tế, theo 3 yếu tố này, các vở tuồng được chọn biểu diễn thời gian qua đã khiến khán giả cảm thấy thỏa mãn. Để không bị lạc hậu, cảnh trí, âm thanh, ánh sáng, công nghệ được đầu tư thỏa đáng; phục trang được cải tiến rực rỡ; dàn nhạc được chăm chút; kỹ xảo được xử lý kỹ lưỡng… Như trong cảnh cuối vở “Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài”, cặp đôi nghệ sĩ Tú Sương - Võ Minh Lâm bay lượn trong không gian đầy sắc màu đã khiến khán giả xuýt xoa, mê đắm.
Cảnh trong vở “Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài”
Trong vở cải lương “Mão đoan tinh giáng thế” (Chung Vô Diệm) tác giả Cẩm Tâm, đạo diễn Vũ Trần mà Đoàn cải lương Vũ Luân vừa tái diễn tại Nhà hát Bến Thành tối 9-9 vừa qua cũng “cháy vé”.
Chung Vô Diệm là vai diễn đã làm nên tên tuổi của NSƯT Ngọc Huyền trên Sân khấu Minh Tơ trước đây. Vở cũng từng được thu video được khán giả rất yêu mến. Nay vở được tác giả Cẩm Tâm viết mới lại hoàn toàn, với cơ cấu nhân vật ít hơn để mỗi nhân vật có đất diễn và tỏa sáng trên sân khấu. Với vở này, NSƯT Vũ Luân mạnh dạn đầu tư 1 tỷ đồng để dàn dựng. Thủ vai Tề Vương, NSƯT Vũ Luân tâm sự: “Trong tác phẩm, tôi vào vai Tề Tuyên Vương, chị Ngọc Huyền vào vai Chung Vô Diệm, Thanh Thảo (Cao Quý Phi), Hồng Tơ (quân sư Yến Anh)... Trong thời điểm 4.0, nếu dựng lại vở cũ thì mạo hiểm. Vì thế, tôi đã cho thực hiện một phiên bản mới lạ nên được khán giả đón nhận nồng nhiệt”. Hiện, NSƯT Vũ Luân cũng lên kế hoạch tái diễn vở này tại Nhà hát lớn Hà Nội và Nhà hát Trưng Vương - Đà Nẵng trong thời gian tới.
| Theo đạo diễn - NSND Trần Minh Ngọc thì sân khấu cải lương tuồng cổ thu hút được khán giả trẻ là tín hiệu rất đáng mừng. Các đơn vị này đã sử dụng những nền tảng số để quảng bá nên tạo được sự hào hứng, thu hút khán giả trẻ đến rạp. Với các loại hình nghệ thuật truyền thống nói chung và sân khấu cải lương tuồng cổ tại TP.HCM nói riêng, đổi mới từ nội dung vở diễn, hình thức dàn dựng cho đến diễn xuất, công nghệ quảng bá là yếu tố vô cùng quan trọng… |
Bộ tiểu thuyết “Phong thần diễn nghĩa” không chỉ quen thuộc với độc giả Việt Nam, mà còn được dựng đi dựng lại với nhiều phiên bản, ở nhiều loại hình nghệ thuật biểu diễn, trong đó có cải lương. Mới đây, câu chuyện về Đắc Kỷ và Trụ Vương đã tái ngộ khán giả trong một diện mạo rất mới qua vở cải lương “Máu loang Lộc Đài thành” trên Sân khấu Lê Nguyễn Trường Giang.
Từ năm 2013 đến 2016, nghệ sĩ trẻ Lê Nguyễn Trường Giang đã thực hiện chuỗi chương trình Đêm truyền nghề, kéo dài được 6 số. Đến năm 2017, anh tiếp tục ghi dấu ấn khi đăng quang quán quân cuộc thi Sao nối ngôi. Bên cạnh đó, anh còn chuyên tâm theo học tại Đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM và tốt nghiệp năm 2019.
Tình yêu cải lương lại thôi thúc anh chính thức cho ra đời Sân khấu Lê Nguyễn Trường Giang vào năm 2022. Vở đầu tiên ra mắt là “Bạch Xà đáo địa ngục môn”, phóng tác từ câu chuyện Thanh Xà - Bạch Xà kinh điển. Và bây giờ là tái dựng vở “Máu loang Lộc Đài thành” với một phiên bản cải tiến gần như toàn bộ từ nội dung đến cách thể hiện, rất phù hợp với thị hiếu của khán giả trẻ hiện tại.
Minh Khôi