Để thu hút người học cũng như bổ sung lực lượng lao động đang bị thiếu hụt do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, nhiều trường nghề tại TP.HCM đã miễn, giảm học phí cho người học ở một số ngành nghề.
Học sinh - sinh viên trường nghề tìm hiểu thiết bị đào tạo tự làm của giáo viên (ảnh chụp trước khi dịch Covid-19 diễn ra)
Bà Nguyễn Thụy Anh (Chuyên gia phân tích thị trường lao động) lo lắng: “Với tình hình diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 như hiện nay, dự báo trong thời gian tới lao động nhóm ngành sản xuất sẽ bị thiếu hụt nghiêm trọng do người lao động về quê chưa hoặc không có ý định trở lại thành phố”. Theo bà Thụy Anh, mặc dù thành phố cũng như doanh nghiệp có những chính sách khuyến khích người lao động sớm trở lại làm việc, tuy nhiên đến nay nhiều doanh nghiệp vẫn trong tình trạng có đơn hàng nhưng thiếu người làm. Hiện tại, để đảm bảo duy trì sản xuất, nhiều doanh nghiệp phải tuyển dụng lao động thời vụ hoặc ở các nhóm ngành nghề khác để đào tạo lại. Giải pháp tình thế này khá tốn kém cả về thời gian lẫn chi phí.
Trước thực trạng nhiều nhóm ngành nghề thiếu nhân lực, bên cạnh các chế độ, chính sách miễn, giảm học phí theo quy định của Bộ LĐ-TB&XH, nhiều trường nghề còn chủ động miễn, giảm học phí cho học sinh - sinh viên. Đơn cử, tại Trường CĐ Kỹ nghệ II, năm học 2021-2022, trường đã miễn 100% học phí (so với Nhà nước) ngành xử lý nước thải công nghiệp (công nghệ nước). Riêng các ngành kỹ thuật xây dựng, cắt gọt kim loại, công nghệ kỹ thuật cơ khí, công nghệ hàn, kỹ thuật thoát nước và xử lý nước thải được giảm 70% học phí. Bộ phận tuyển sinh của Trường CĐ Kỹ nghệ II cho biết các ngành miễn, giảm học phí là những ngành hiện nay đang thiếu hụt lao động, đặc biệt là lao động có chất lượng, được đào tạo theo chương trình hợp tác với Đức và các chương trình chuyển giao khác.
Phó Hiệu trưởng một trường TC nghề tại TP.HCM khẳng định, các ngành nghề thiếu hụt lao động trong những năm gần đây đều tập trung vào các ngành nghề nặng nhọc, độc hại và nguy hiểm. “Người học có thay đổi tích cực trong việc lựa chọn học nghề thay vì phải vào ĐH, tuy nhiên vẫn có không ít người lựa chọn học các nghề nhẹ nhàng, đơn giản. Mỗi năm, doanh nghiệp tìm đến trường tuyển dụng lao động trình độ TC với mức lương khởi điểm từ 7-10 triệu đồng/tháng nhưng cung không đủ cầu. Trong đó, nhóm ngành nghề độc hại, nguy hiểm như cắt gọt kim loại, hàn, nguội là những nghề dễ tìm việc làm, thu nhập khá và rất dễ làm chủ nhưng ít người học”, vị phó hiệu trưởng này nói.
NHIỀU NHÓM ĐỐI TƯỢNG ĐƯỢC MIỄN, GIẢM HỌC PHÍ Theo Nghị định 81/2001/NĐ-CP ngày 27-8-2021 quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực có hiệu lực thi hành từ ngày 15-10-2021, có 19 đối tượng miễn học phí và nhiều nhóm đối tượng được giảm học phí. Ở lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, đối tượng miễn học phí được quy định, gồm: người tốt nghiệp THCS học tiếp lên trình độ TC; người học các trình độ TC-CĐ những ngành nghề khó tuyển sinh nhưng xã hội có nhu cầu theo danh mục ngành nghề do Bộ LĐ-TB&XH quy định; người học các ngành nghề chuyên môn đặc thù đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp, các ngành nghề chuyên môn đặc thù do Thủ tướng Chính phủ quy định. Các đối tượng được giảm 70% học phí, gồm: người học các ngành nghệ thuật truyền thống và đặc thù trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục ĐH công lập, tư thục có đào tạo về văn hóa - nghệ thuật bao gồm nhạc công kịch hát dân tộc, nhạc công truyền thống Huế, nghệ thuật ca trù, nghệ thuật bài chòi...; một số nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đối với giáo dục nghề nghiệp theo danh mục các nghề học nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ LĐ-TB&XH quy định. |
May mặc là một trong những ngành thiếu hụt lao động sau đợt dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 4. Để cung ứng cho thị trường lao động trong nước, Trường TC Nguyễn Tất Thành có chính sách miễn 100% học phí cho học sinh theo học ngành may mặc - công nghệ thời trang. Bên cạnh miễn, giảm học phí các ngành nghề thiếu hụt lao động, nhiều trường còn có chính sách cho học sinh - sinh viên bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Mới đây, Trường CĐ Quốc tế TP.HCM đã công bố chương trình “Học bổng Covid-19”. Theo đó, học sinh lớp 10, 11 và 12 (hệ 9+) và sinh viên hệ CĐ chính quy năm học 2021-2022 có cha, mẹ không may qua đời vì dịch Covid-19 sẽ được miễn 100% học phí văn hóa và học phí nghề nghiệp trong suốt thời gian học tại trường. Ông Nguyễn Đăng Lý (Hiệu trưởng Trường CĐ Quốc tế TP.HCM) cho biết chương trình “Học bổng Covid-19” nhằm chia sẻ khó khăn với người học, tạo điều kiện cho các em đến trường có cái nghề trong tay, đồng thời chung tay hỗ trợ những mảnh đời bất hạnh.
Trong khi đó, năm học 2021-2022, Trường CĐ Đại Việt giảm 10% học phí nhằm chia sẻ một phần khó khăn cho những sinh viên bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Bên cạnh việc miễn, giảm học phí, một số trường còn kêu gọi doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ học sinh - sinh viên chi phí ăn, ở để các em yên tâm học hành.
Bài, ảnh: T.Tri