Nhiều chính sách dự kiến thay đổi trong công tác tuyển sinh (TS) năm 2020 đã được thông tin tại Hội nghị tổng kết TS năm 2019, triển khai công tác TS năm 2020 đối với trình độ ĐH hệ chính quy, CĐ ngành giáo dục mầm non hệ chính quy do Bộ GD-ĐT tổ chức trực tuyến chiều 13-2 tại 7 đầu cầu.
Thí sinh thi THPT quốc gia năm trước
Bộ GD-ĐT cho biết đã huy động tổ chuyên gia gồm 21 thành viên đến từ 19 cơ sở đào tạo phối hợp tiến hành rà soát, sửa đổi bổ sung quy chế TS và quy định về xác định chỉ tiêu TS. Hai thông tư đã được dự thảo, xin ý kiến, tiếp thu ý kiến của một số trường, của các chuyên gia, các sở và toàn xã hội từ ngày 20-1-2020.
Hàng loạt điểm mới
Về xác định chỉ tiêu TS, thực hiện Luật Giáo dục, không xác định chỉ tiêu trình độ TC, CĐ các ngành đào tạo giáo viên, trừ giáo dục mầm non. Đối với các ngành đào tạo trình độ ĐH mới được mở ngành trong năm TS, được xác định chỉ tiêu nằm trong năng lực đào tạo của khối ngành tương ứng và không vượt quá 50 chỉ tiêu TS cho một ngành mới.
Bổ sung quy định riêng về xác định chỉ tiêu đối với nhóm ngành thuộc lĩnh vực du lịch, CNTT tại các trường có khóa TS ĐH thứ 2 trở đi; giảng viên thỉnh giảng là chuyên gia có bằng thạc sĩ trở lên hoặc tốt nghiệp ĐH cùng ngành và có từ 3 hoặc 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đào tạo; tổng số giảng viên thỉnh giảng tối đa bằng 40% tổng giảng viên cơ hữu.
Đối với quy chế TS, tích hợp các nội dung điều chỉnh TS đào tạo chính quy, vừa làm vừa học, văn bằng 2... vào cùng một quy chế TS trình độ ĐH, trình độ CĐ ngành giáo dục mầm non để dễ tra cứu, áp dụng...
Quy định các nguyên tắc và mở rộng quyền tự chủ đối với các trường tổ chức thi TS (thi các môn văn hóa, năng khiếu, đánh giá năng lực...) nhằm điều chỉnh pháp luật sát với thực tế, đảm bảo chất lượng đầu vào và nâng cao trách nhiệm giải trình của các trường.
Tiếp tục quy định tiêu chí xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào đối với nhóm ngành đào tạo giáo viên, sức khỏe; đặc biệt là bổ sung quy định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào đồng bộ giữa các hình thức, loại hình đào tạo của hai khối ngành này.
Quy định chế tài chặt chẽ đối với các trường vi phạm, đối với cán bộ, công chức, người lao động và thí sinh vi phạm, đặc biệt là thí sinh gian lận, liên quan đến gian lận trong thi, TS… để nâng cao tính tuân thủ pháp luật trong điều kiện thực hiện tự chủ ĐH.
Khắc phục nhiều hạn chế của tuyển sinh 2019
Theo báo cáo của Vụ GDĐH, Bộ GD-ĐT, TS năm 2019 đã hoàn thiện quy chế, quy trình; áp dụng CNTT triệt để trong tất cả các khâu; đảm bảo khoa học, khách quan, công khai, minh bạch, giảm tối đa số thí sinh ảo và kiểm soát tình trạng vượt chỉ tiêu; Đảm bảo quyền tự chủ của trường theo đúng quy định của pháp luật; minh bạch thông tin trong đề án TS, cung cấp thông tin cho thí sinh và minh bạch kết quả tuyển.
Tuy nhiên cũng có những hạn chế cần khắc phục như một số cơ sở đào tạo tuyển tổ hợp không phù hợp với ngành đào tạo; lạm dụng quyền tự chủ quy định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào thấp hoặc nhập điểm sàn, các điều kiện sơ tuyển lên hệ thống không đúng với đề án TS đã công bố. Tỷ lệ thí sinh trúng tuyển, nhập học vào ngành sư phạm thấp dẫn đến một số ngành chỉ có một vài thí sinh đủ điểm sàn, không đủ điều kiện để mở lớp. Do vậy, trường quyết định không thực hiện theo thông báo, dừng TS để thí sinh trúng tuyển nguyện vọng tiếp theo… trong khi không trao đổi với các cơ quan có liên quan để giải quyết quyền lợi cho thí sinh.
Nhập thiếu, không nhập, nhập không đúng thời gian, cấu trúc, nội dung… theo quy định về việc nhập danh sách thí sinh trúng tuyển, thí sinh xác nhận nhập học, thí sinh đã nhập học lên hệ thống. Một số cán bộ làm công tác TS chưa nắm bắt được quy trình và nhiệm vụ, thậm chí còn có sai sót.
Bên cạnh đó, còn có thí sinh chưa nắm quy chế, quy định về đăng ký xét tuyển, đối tượng ưu tiên, không thực hiện hết quy trình điều chỉnh nguyện vọng đăng ký xét tuyển. Có điểm tiếp nhận chưa kiểm tra hồ sơ thí sinh hoặc không hướng dẫn hiệu quả cho HS (ví dụ như chính sách ưu tiên) dẫn đến nhập học không được chấp nhận phải giải quyết từng trường hợp với các trường liên quan.
Tỷ lệ thí sinh trúng tuyển đợt 1 cao (115% chỉ tiêu) nhưng nhập học thấp (63,8% so với số trúng tuyển) do trường không nhập đầy đủ danh sách xác nhận nhập học lên hệ thống; một số trường phổ thông còn chạy theo thành tích về tỷ lệ HS đậu ĐH đã khuyến khích một số thí sinh không có nguyện vọng học ĐH vẫn đăng ký xét tuyển.
Theo đó, quy chế TS năm 2020 sẽ khắc phục những hạn chế này.
Bài, ảnh: Mê Tâm