Một đánh giá lớn về giáo dục đại học đang xem xét đánh thuế đối với học phí của sinh viên quốc tế tại Úc. Ý tưởng của vấn đề là các trường đại học sẽ trả một phần phí họ nhận được từ sinh viên quốc tế vào một quỹ Trung ương do Chính phủ quản lý. Điều này sẽ áp đặt thuế xuất khẩu đối với sinh viên quốc tế một cách hiệu quả để giải quyết các yêu cầu tăng vốn cho nghiên cứu và cơ sở hạ tầng.
Sinh viên quốc tế đã quay trở lại Úc kể từ khi biên giới mở cửa trở lại sau đại dịch Covid-19. Ảnh: GettyImages
Bất chấp bản chất cấp tiến của đề xuất này từ nhóm đánh giá Hiệp định Đại học, cho đến nay vẫn có rất ít tranh luận về thuế dành cho sinh viên quốc tế.
Trong một báo cáo mới, chúng tôi xem xét cách thức hoạt động của khoản thuế cũng như tác động có thể có của nó đối với sinh viên và các trường đại học.
Điều gì đang được đề xuất?
Nhóm đánh giá hiệp định các trường đại học Úc, do cựu Phó Hiệu trưởng Mary O'Kane đứng đầu, đang hoàn thành công việc của mình. Một báo cáo tạm thời đã được công bố vào tháng 7 và báo cáo cuối cùng sẽ được gửi lại Chính phủ liên bang vào tháng 12.
Báo cáo tạm thời chứa hơn 70 ý tưởng chính sách để xem xét thêm. Một trong số đó là thuế đánh vào thu nhập từ học phí của sinh viên quốc tế để cung cấp bảo hiểm chống lại các cú sốc kinh tế, chính sách hoặc các cú sốc khác trong tương lai, hoặc tài trợ cho các ưu tiên quốc gia và ngành như cơ sở hạ tầng và nghiên cứu.
Khi công bố báo cáo vào tháng 7, Bộ trưởng Giáo dục Jason Clare nói thêm rằng khoản thuế này có thể tạo ra một quỹ “giống như quỹ tài sản có chủ quyền”.
Một sự khác biệt lớn
Học phí dành cho sinh viên quốc tế là một phần quan trọng trong nguồn tài trợ của các trường đại học của Úc. Năm 2019, trước đại dịch Covid-19, doanh thu từ sinh viên quốc tế là 10 tỷ đô la Úc. Nhưng có sự khác biệt lớn giữa mức thu nhập mà các trường đại học Úc nhận được từ học phí của sinh viên quốc tế. Khoản thuế này sẽ là một cách để chuyển nguồn vốn từ các tổ chức nhận được nhiều thu nhập từ phí sinh viên quốc tế sang những tổ chức không nhận được nhiều tiền.
Thu nhập từ phí quốc tế xu hư?ng t?p trung?ớng tập trung ở các trường đại học đô thị, những nơi có thể dễ dàng thu hút sinh viên hơn nhờ vị trí và thứ hạng của trường.
Ví dụ: vào năm 2021, Đại học Sydney thu về khoản thu nhập từ học phí dành cho sinh viên quốc tế nhiều nhất là 1,3 tỷ đô la Úc, tương đương khoảng 38% tổng ngân sách của trường năm đó. Ngược lại, Đại học Notre Dame thu được khoảng 5 triệu đô la Úc hay khoảng 2% ngân sách của họ trong năm đó.
Nhưng nếu khoản thuế này nhằm mục đích cung cấp “bảo hiểm”, điều này có nghĩa là cần phải xây dựng một khoản dự trữ. Vì vậy, hàng trăm triệu đô la doanh thu từ phí sẽ bị rút khỏi lĩnh vực này trong vài năm cho đến khi đạt được mục tiêu.
Tại sao đánh thuế sinh viên quốc tế?
Câu hỏi cốt lõi mà một loại thuế mới phải đối mặt là “nó nên áp dụng cho ai và tại sao?” Đề xuất hiện tại liên quan đến phí thuế do sinh viên quốc tế trả chứ không phải phí do sinh viên trong nước trả toàn bộ phí. Phần lớn trong số này đang theo học các khóa học sau đại học và giống như sinh viên quốc tế, phân bố không đồng đều trong toàn ngành.
Một khoản thuế có nguy cơ làm trầm trọng thêm nhận thức vốn đã có vấn đề về sinh viên quốc tế là việc xem sinh viên quốc tế như những con gà đẻ trứng vàng - mối lo ngại được Hội đồng Kinh doanh Úc và Đại học Bond cùng nhiều tổ chức khác bày tỏ.
Hầu hết sinh viên quốc tế đều phải trả học phí cao hơn đáng kể so với số tiền mà các trường đại học nhận được cho sinh viên trong nước. Nhưng ít nhất ở thời điểm hiện tại, sinh viên quốc tế có thể lựa chọn giữa rất nhiều nhà cung cấp và khóa học với mức phí khác nhau.
Nếu có thuế, phí của họ có thể sẽ được dùng để tài trợ cho các hoạt động ít liên quan đến việc học tập hoặc kinh nghiệm của họ ở Úc.
Nếu không có sự minh bạch và trách nhiệm giải trình đối với các mục đích sử dụng quỹ khác nhau, sinh viên có thể hỏi một cách chính đáng liệu họ có nhận được giá trị đồng tiền hay không và tại sao đối với sinh viên nội địa học phí toàn phần không phải đóng góp.
Sinh viên quốc tế đã đóng góp đáng kể vào ngân sách công ngoài học phí của họ.
Chúng tôi ước tính Chính phủ Úc hiện thu trực tiếp hơn 2,6 tỷ đô la Úc mỗi năm từ phí và thuế của sinh viên quốc tế. Điều này bao gồm phí visa, thuế thu nhập nếu họ đang làm việc tại Úc và thuế GST (thuế giá trị gia tăng).
Việc điều phối lại sẽ khó khăn
Một vấn đề khác là xung quanh việc phân phối lại thu nhập từ phí tư nhân cho công chúng.
Như báo cáo của chúng tôi lưu ý, 5 trường đại học lớn nhất của Úc - Đại học Sydney, Đại học Monash, Đại học Melbourne, Đại học New South Wales và Đại học Queensland - đã có doanh thu quốc tế cao hơn đáng kể so với các tổ chức khác trong những năm gần đây.
Ví dụ, mức thuế 5% thẳng đối với học phí sinh viên quốc tế đối với mỗi trường đại học vào năm 2021 sẽ thu về hơn 430 triệu đô la Úc, một nửa trong số đó sẽ đến từ 5 trường đại học có thu phí cao nhất.
Việc phân phối lại thu nhập từ các trường đại học có thu nhập cao sang các trường đại học có thu nhập thấp mà không có lý do chính đáng có thể được coi là không hợp lý, nếu điều này ảnh hưởng đến hoạt động giảng dạy và nghiên cứu trước đây.
Một bước đi triệt để
Nếu Úc áp dụng thuế đối với học phí của sinh viên quốc tế, rất có thể một số sinh viên sẽ chọn học ở nơi khác.
Một số trường đại học sẽ tăng học phí nhằm nỗ lực chuyển chi phí thuế sang cho sinh viên thay vì cắt giảm chi tiêu.
Nếu khoản thuế buộc các trường đại học phải từ bỏ một số quỹ thì đây sẽ là một bước đi triệt để, vượt xa các thiết lập chính sách hiện hành. Hậu quả của việc này, về mặt nguồn vốn có khả năng bị mất từ một số trường đại học, sẽ cần phải được xem xét rất cẩn thận.
Và nếu khoản thuế này cũng gây ra sự sụt giảm lớn trong thị phần giáo dục quốc tế của Úc, thì đó sẽ là một chính sách tự chuốc lấy thất bại.
Thủy Phạm (Theo TheConversation)