Có tuổi đời hơn 100 năm, chợ Bến Thành không chỉ là một ngôi chợ bình thường mà còn là một chứng nhân lịch sử chứng kiến nhiều biến động của Sài Gòn - TP.HCM, là địa điểm du lịch thu hút du khách. Mới đây, UBND TP.HCM đã quyết định công nhận chợ Bến Thành là một trong 2 địa điểm du lịch mới của TP.
Chợ Bến Thành
1.Những năm gần đây, chợ Bến Thành không còn là khu chợ bình thường nữa mà là địa điểm tham quan không thể thiếu cho bất cứ tour du lịch nào đến Sài Gòn - TP.HCM. Và tất nhiên khi đến đây, du khách không chỉ đơn thuần để tìm mua hàng hóa, quà lưu niệm, ăn uống…, mà còn để tìm chút hình ảnh riêng, nét đẹp riêng thể hiện trong những sinh hoạt đời thường của một TP và chợ Bến Thành chính là nơi bộc lộ rõ nét nhất.
Theo lời những người cao niên, chợ Bến Thành hình thành từ thế kỷ 17, khi ấy chợ nằm gần sông Sài Gòn và là nơi mua bán của các tiểu thương. Đến thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chợ nằm bên bờ sông Bến Nghé, phục vụ cho khách vãng lai và quân nhân vào thành, do đó, chợ có tên là chợ Bến Thành. Ban đầu, chợ xây bằng gạch, sườn gỗ và lợp tranh. Sau hai lần tu sửa vào năm 1860 và 1870 thì đến khoảng giữa năm 1911, chợ Bến Thành được người Pháp xây dựng hoàn toàn mới nhưng chợ vẫn giữ được hình ảnh tháp đồng hồ 3 mặt nằm ở phía cửa Nam của chợ và được coi là một trong những biểu tượng của Sài Gòn.
2.Chợ Bến Thành có 4 cửa chính (cửa Nam, cửa Bắc, cửa Đông, cửa Tây) và 12 cửa phụ chia đều ra 4 hướng. Với quy mô rộng lớn, chợ Bến Thành ngày nay có trên 1.400 sạp hàng với hàng ngàn tiểu thương và 11 doanh nghiệp, mỗi ngày tiếp đón trung bình 10.000 lượt khách tới tham quan, mua bán. Ở chợ Bến Thành có bán lẻ đủ loại mặt hàng không thiếu một thứ gì, từ củ hành, trái ớt, mớ rau, con cá, đủ loại hoa quả mùa nào thức nấy, cho tới bánh kẹo, vải vóc, giày dép, túi xách, đồ điện, điện tử, hàng lưu niệm... Không chỉ vậy, chợ còn có sự góp mặt của đầy đủ các món ăn truyền thống khắp mọi miền đất nước. Vì lẽ đó, vào cuối tháng 1-2012, chợ Bến Thành đã được Tạp chí ẩm thực Food and Wine nổi tiếng chọn là một trong 10 điểm đến có món ăn đường phố hấp dẫn nhất hành tinh, chính là lời khẳng định hùng hồn cho sự phong phú đó.
Mặc dù xã hội phát triển, xu hướng mua sắm của người dân cũng được nâng cao là vào siêu thị hoặc các trung tâm thương mại... Nhưng đôi khi trong nhịp sống nhanh đó, người ta cũng cần sống chậm lại như một cách để lấy lại thăng bằng cho tâm hồn, đó là một trong những lý do để chợ Bến Thành nói riêng và các chợ truyền thống nói chung sẽ vẫn tồn tại mãi với thời gian.
| Vào cuối tháng 1-2012, chợ Bến Thành đã được Tạp chí ẩm thực Food and Wine nổi tiếng chọn là một trong 10 điểm đến có món ăn đường phố hấp dẫn nhất hành tinh. |
3.Chợ Bến Thành cũng rất sôi động về đêm, bắt đầu từ 7 giờ tối, các quầy hàng đổ ra hai con đường Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh bên hông chợ với các quầy hàng mỹ nghệ, lưu niệm, quần áo và đặc biệt là hàng ăn. Khách đến chợ Bến Thành chủ yếu chia thành hai dạng: khách vãng lai và khách hàng thân thiết. Khách vãng lai phần lớn là du khách, trong đó, đa phần là người nước ngoài, còn khách hàng thân thiết gồm: dân cư sống ở các con phố lớn xung quanh cũng như những cư dân lâu năm của Sài Gòn. Chú Nguyễn Minh Quân (tiểu thương lâu năm) cho biết: “Chợ có nhiều tiểu thương trải qua 2-3 thế hệ buôn bán ở đây. Hiện tượng hàng giả, hàng nhái hay cách hành xử thiếu tế nhị của tiểu thương hiếm khi xảy ra bởi ai cũng vì cuộc sống mưu sinh nên mua bán là sự giúp đỡ lẫn nhau chứ không phải để cạnh tranh, cãi vã…”.
Chợ Bến Thành có tiếng về thức ăn tươi ngon mà không quá đắt. Món ăn ở đây thể hiện ẩm thực nhiều vùng miền nhưng nổi trội vẫn là ẩm thực Nam bộ: bún mắm, bún thịt nướng, bún bì, hủ tiếu, bánh canh, nem nướng chạo tôm, bánh mì thịt, cơm tấm sườn bì, bánh xèo… Chợ Bến Thành có chè Sài Gòn mà du khách rất thích: bánh lọt sương sa hột lựu, chè trôi nước, chè bắp, chè đậu trắng, đậu xanh, đậu đỏ… loại nào cũng có muỗng nước cốt dừa béo ngậy, vị ngọt thanh của đường cát, đường phèn hay ngọt đằm thắm của đường thốt nốt. Nhiều người dân và du khách đã lưu giữ ký ức đẹp về những món ăn ngon nơi này.
Dù không có vai trò như một đòn bẩy kinh tế nhưng là trung tâm thương mại lớn, chợ Bến Thành phản ánh quá trình phát triển của vùng đất và con người Sài Gòn - TP.HCM.
Trong suy nghĩ của nhiều người, sự thay đổi của TP theo hướng hiện đại hóa là điều tất yếu nhưng trong mối quan hệ gắn bó, tình cảm thì tâm thức mỗi người luôn nhớ đến những cảnh quan quen thuộc và ký ức một thời đã qua. Với Sài Gòn, chợ Bến Thành là một nơi chốn như vậy - vừa là biểu tượng giúp người ta nhận diện và nhớ về thành phố, vừa là một đại diện của quê hương để giới thiệu với bạn bè bốn phương.
Bài, ảnh: Thúy Kiều