Chương trình tư vấn hướng nghiệp “Cùng bạn chọn nghề cho tương lai” lần thứ 15 năm học 2022-2023 do Tạp chí Giáo dục TP.HCM tổ chức vừa diễn ra tại nhiều trường THPT thuộc 2 tỉnh An Giang và Bến Tre.
Chương trình tư vấn tại Trường THPT Võ Thị Sáu (tỉnh An Giang)
Chương trình có sự phối hợp của Sở GD-ĐT An Giang, Sở GD-ĐT Bến Tre, ĐHQG TP.HCM và Trung tâm Phát triển GD-ĐT phía Nam (Bộ GD-ĐT). Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM và Trường ĐH Công nghệ TP.HCM là đơn vị đồng hành.
Học càng cao càng có nhiều lựa chọn
Tư vấn cho học sinh tỉnh An Giang, chuyên gia tâm lý Vũ Thiện Toàn khuyên: Sau khi tốt nghiệp THPT các em nên tiếp tục học lên CĐ, ĐH. Một số em vì hoàn cảnh gia đình có ý định nghỉ học phải suy nghĩ thật kỹ, bởi sau khi tốt nghiệp THPT, bước ra thị trường lao động các em chỉ dừng lại ở trình độ lao động phổ thông. Ở trình độ này, các em phải làm việc vất vả, bán sức lao động nhưng thu nhập không cao, không có cơ hội để phát triển nghề nghiệp. Vì vậy, các em nên tiếp tục đi học, chỉ có học lên CĐ, ĐH các em mới có nhiều lựa chọn cho công việc sau này.
Ông Trần Anh Tuấn (chuyên gia dự báo nguồn nhân lực và thông tin thị trường lao động) tư vấn riêng cho học sinh tỉnh Bến Tre
ThS. Nguyễn Nhật Tài (Phó Trưởng phòng Thông tin và truyền thông, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG TP.HCM) cho hay, có 5 cấp độ kỹ năng nghề khác nhau. Cấp độ thứ nhất yêu cầu làm những công việc đơn giản, người lao động chỉ cần có sức khỏe, khả năng tính toán nên sau khi tốt nghiệp THCS, THPT là có thể làm việc. Cấp độ thứ 2 là sơ cấp đào tạo từ 3 tháng đến 1 năm. Cấp độ 3 là trung cấp, CĐ. Cấp độ 4 là ĐH. Cấp độ 5 là sau ĐH. Mỗi cấp độ đều cần người lao động. Tuy nhiên, lao động thuộc cấp độ càng cao càng có thể tự do lựa chọn công việc, môi trường, thậm chí thăng tiến làm lãnh đạo những cấp độ thấp hơn. Đối với những em có mong muốn học ĐH có thể lựa chọn những lĩnh vực sau: Lĩnh vực khoa học kỹ thuật; khoa học xã hội nhân văn; kinh doanh, quản lý; sư phạm… “Ở trình độ ĐH có khoảng 800 nghề nghiệp, 375 ngành đào tạo. Việc chọn cho mình một ngành nghề không khó nhưng phải phù hợp với bản thân, đam mê và thị trường lao động”, ThS. Tài lưu ý.
Phải có kỹ năng
Tại tỉnh Bến Tre, ông Trần Anh Tuấn (chuyên gia dự báo nguồn nhân lực và thông tin thị trường lao động) cho hay, Bến Tre có thế mạnh về nông nghiệp, thủy hải sản, công nghệ, du lịch. Theo đó, các em học sinh có thể dựa vào đó để lựa chọn ngành nghề để sau này về đóng góp cho địa phương hoặc làm việc ở các tỉnh, thành lân cận. Những nhóm ngành đang “khát” nhân lực hiện nay có thể kể đến như: Công nghệ kỹ thuật; công nghệ thông tin đặc biệt là lập trình phần mềm, trí tuệ nhân tạo; Quản trị kinh doanh, tài chính ngân hàng; Khoa học xã hội như du lịch, nhà hàng, Công nghệ nông lâm, thú y, cây trồng, nuôi trồng thủy hải sản… “Tuy nhiên, hiện nay nhu cầu nguồn nhân lực đã có sự thay đổi. Doanh nghiệp đòi hỏi người lao động phải có trình độ cao, giỏi kỹ năng, ngoại ngữ, công nghệ. Vì vậy, các em không chỉ giỏi chuyên môn mà còn phải rèn luyện kỹ năng để đáp ứng nhu cầu của nhà tuyển dụng”, ông Tuấn lưu ý.
Học sinh tỉnh An Giang nhờ ban tư vấn giải đáp thắc mắc
Về việc làm sau khi ra trường, ông Tuấn cho biết có người tìm được việc nhưng có người gặp khó khăn, thậm chí thất nghiệp. Những người hiểu mình, biết chấp nhận khó khăn, thử thách sẽ thành công. Vì vậy, chúng ta cũng không nên lo lắng về vấn đề việc làm bởi nó nằm trong lòng bàn tay chúng ta. “Trong quá trình học tập, chúng ta học hành tử tế, luôn biết vươn lên chính mình thì chắc chắn ra trường sẽ có việc”, ông Tuấn khẳng định.
Tư vấn cho học sinh về ngành tài chính ngân hàng, ThS. Võ Minh Tiến (Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM), tài chính ngân hàng thu hút nhiều sinh viên theo học nhưng ngành này chỉ phù hợp với những ai có trí nhớ tốt, cẩn thận, tỉ mỉ khi xử lý những con số. Đối với việc đi du học, Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM có chương trình chuyển tiếp học 1 hoặc 2 năm tại Việt Nam, sau đó sang nước ngoài du học. Hoặc các em có thể tham gia một số chương trình du học ngắn hạn tại các trường đối tác. “Tùy vào nhu cầu, các em có thể lựa chọn trường và chương trình đào tạo phù hợp”, ThS. Tiến khuyên.
Giải đáp về ngành kiến trúc cho học sinh, ThS. Vũ Quang Huy (Trường ĐH Công nghệ TP.HCM) khẳng định, ngành kiến trúc đào tạo cho sinh viên kiến thức về công tác quy hoạch - thiết kế đô thị; khả năng lĩnh hội nghệ thuật kiến trúc và nắm bắt các xu hướng thiết kế đương đại. Ngoài ra, sinh viên còn được phát triển toàn diện các kỹ năng như: Kỹ năng quan sát, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng nắm bắt tâm lý khách hàng... để vừa làm tốt công việc chính của một kiến trúc sư là tư vấn thiết kế, vừa có thể tự tin thuyết phục khách hàng… “Ngành kiến trúc đào tạo 5 năm, ra trường nhận bằng kiến trúc sư”, ThS. Huy cho biết.
Hồ Trinh