“Phát triển thị trường đào tạo trực tuyến và xây dựng cơ sở quản lý dữ liệu tích hợp hệ thống trên toàn quốc để mọi thủ tục hành chính, hoạt động của các trường nghề đều được tiến hành trực tuyến là 2 dự án lớn Bộ LĐ-TB&XH đang triển khai”, ông Lê Quân - Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết tại Hội thảo “Đổi mới phương pháp dạy học trong kỷ nguyên số đối với lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp (GDNN)” tổ chức ngày 17-4 tại Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM.
 |
| Đại biểu, sinh viên tìm hiểu về sản phẩm công nghệ phục vụ đào tạo trực tuyến tại Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM ngày 17-4 |
3 cơ hội, 3 thách thức lớn
Ông Lê Quân chỉ ra 3 thách thức lớn với GDNN giai đoạn tới, gồm: tư duy hệ thống, tư duy bao cấp, chậm chuyển đổi theo những yêu cầu của thị trường; phải đổi mới trong bối cảnh các nguồn lực (tài chính, chất lượng nhân lực, đội ngũ) còn hạn chế; còn lúng túng trong việc đổi mới các chính sách để đáp ứng những nhu cầu mới, phát triển hệ thống. Chưa kể, người học còn tâm lý chạy theo bằng cấp và phía đào tạo chưa chú trọng nhiều đến yếu tố thực nghề thực nghiệp.
Bên cạnh đó, GDNN cũng có 3 cơ hội khác mà trước tiên phải kể đến nhu cầu lớn từ xã hội, từ thị trường. “Chúng ta hiện đang có cơ cấu nhân lực bất hợp lý khi mà cứ 1 cử nhân, kỹ sư lại có chưa được 1 trình độ tốt nghiệp GDNN CĐ, TC. Tuy nhiên trong xu hướng sắp tới, nhu cầu về đào tạo thợ kỹ thuật, kỹ thuật viên, trình độ CĐ, TC, sơ cấp… là vô cùng lớn. Đó có thể là yếu tố chi phối thành công sắp tới của chúng ta”, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH nói.
Thứ hai, việc hợp tác quốc tế và những biến đổi công nghệ giúp chúng ta nắm bắt nhanh những tiến bộ công nghệ, rút ngắn thời gian, đẩy lùi sự tụt hậu. Cơ hội lớn nữa đến từ việc liên kết hợp tác với mạng lưới gần 2.000 cơ sở GDNN trên toàn quốc. Con số này nếu đứng riêng lẻ thì yếu nhưng nếu có giải pháp liên kết thành hệ thống dựa trên nền tảng công nghệ sẽ tạo nên sức mạnh hệ thống rất lớn.
Phát triển thị trường đào tạo trực tuyến
Nhận diện cơ hội và thách thức đó, Thứ trưởng cho biết, Bộ LĐ-TB&XH và Tổng cục GDNN đã đề xuất những hướng đi để có thể triển khai các giải pháp đổi mới GDNN trong thời gian tới. Trong đó, tập trung tăng cường đổi mới năng lực quản lý Nhà nước từ cấp bộ đến sở ngành để thích ứng, đáp ứng được yêu cầu về sự thay đổi. Tập trung đào tạo đội ngũ lãnh đạo quản lý các cơ sở GDNN, các trường để đội ngũ này, đặc biệt là hiệu trưởng các trường có đủ năng lực phẩm chất, có động lực lẫn áp lực để triển khai giải pháp đổi mới. Giải pháp thứ 3 là tăng cường năng lực cho đội ngũ giảng viên và hướng dẫn kỹ thuật của các trường nghề.
“Trong tất cả các giải pháp đó, bao trùm là việc ứng dụng khoa học công nghệ, những tiến bộ của khoa học, đặc biệt ứng dụng công nghệ thông tin vào đổi mới quản lý, hoạt động. Thời gian tới, bộ đang triển khai 2 dự án lớn. Thứ nhất, xây dựng cơ sở quản lý dữ liệu tích hợp hệ thống trên toàn quốc, kết nối tất cả các trường nghề để toàn bộ thủ tục hành chính và các hoạt động của các trường, công tác kiểm định chất lượng, quản lý văn bằng chứng chỉ, kết nối cung cầu thị trường đều được tiến hành trực tuyến. Thứ hai, sẽ phát triển thị trường đào tạo trực tuyến, cho phép các cơ sở GDNN và cơ sở GDĐH nếu đủ năng lực có thể cung cấp các chương trình, môn học trực tuyến để người học tại các trường hoặc người dân trong xã hội có thể tham gia học tích lũy tín chỉ, module trực tuyến”, Thứ trưởng chia sẻ và khẳng định, trong tất cả những giải pháp đó, doanh nghiệp luôn luôn là trọng tâm, là nơi đào tạo thực hành cho người học, đặc biệt là nơi để giảng viên đến định kỳ.
| “Chúng tôi cũng đã xây dựng đề án ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hoạt động dạy và học ở hệ thống GDNN đến năm 2020. Đề án này đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đang triển khai trong hệ thống GDNN. Trước hết, chúng tôi xây dựng trung tâm kết hợp dữ liệu, trung tâm công nghệ thông tin sau đó sẽ xây dựng các phần mềm quản lý, phần mềm ứng dụng trong lĩnh vực GDNN, xây dựng hệ thống đào tạo trực tuyến, hệ thống thiết bị mô phỏng, các chương trình, giáo trình, học liệu, bài giảng điện tử cũng như xây dựng hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu dạy học, đào tạo chuyển giao công nghệ”, TS. Nguyễn Hồng Minh - Tổng cục trưởng Cục GDNN - cho biết. |
TS. Nguyễn Hồng Minh - Tổng cục trưởng Cục GDNN - thông tin thêm, hiện trong hệ thống GDNN đã xây dựng xong 6 môn học chung chuẩn bị triển khai. Nếu áp dụng dạy 6 môn học chung này cho tất cả các trường trên toàn quốc bằng phương pháp trực tuyến sẽ tiết kiệm rất nhiều cho người học lẫn các trường.
Cũng theo ông Minh, từ khi hệ thống GDNN được thống nhất dưới sự quản lý Nhà nước của Bộ LĐ-TB&XH, nhiều đề án, giải pháp phát triển hệ thống GDNN đã được xây dựng. Trong đó, đề án đổi mới nâng cao chất lượng GDNN đã trình Chính phủ có đưa ra nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng, tiếp cận các nước khu vực và thế giới, đặc biệt thay đổi cách dạy và học.
Mê Tâm