Theo các nhà quản lý giáo dục, trong bối cảnh trường THPT đang triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 thì định hướng chọn trường THPT trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 cần phải thay đổi.
Các nhà quản lý giáo dục khuyên, trong bối cảnh thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở bậc THPT, định hướng chọn trường THPT trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập cần thay đổi. Trong ảnh: Học sinh lớp 9 trải nghiệm môi trường học tập thực tế tại Trường THPT Lương Thế Vinh (Q.1)
Cần thay đổi định hướng chọn trường
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 xác định, giai đoạn THPT là giai đoạn định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Với mục tiêu này, thay đổi rõ rệt nhất của chương trình so với trước đây là ngay từ lớp 10, học sinh đã được chọn các môn học lựa chọn gắn với định hướng nghề nghiệp sau này. Theo các nhà quản lý giáo dục, trong bối cảnh thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở bậc THPT, hơn bao giờ hết phụ huynh cần thay đổi định hướng lựa chọn trường THPT trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập. “Trước đây, việc chọn nguyện vọng thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập thường chỉ được phụ huynh dựa vào điểm chuẩn, hiệu suất đào tạo của trường THPT. Từ đó, phụ huynh thường có xu hướng thích lựa chọn những trường THPT có chất lượng đào tạo tốt, được hiểu nôm na là trường THPT tốp trên. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay khi các trường THPT đang triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, định hướng này đã không còn phù hợp”, cô Bùi Minh Tâm (Hiệu trưởng Trường THPT Lê Quý Đôn, Q.3) chia sẻ.
Cô Bùi Minh Tâm phân tích: Tùy theo đặc thù về cơ sở vật chất, nguồn lực đội ngũ và mục tiêu giáo dục riêng của mỗi trường THPT hướng tới mà việc tổ chức môn học lựa chọn sẽ khác nhau, không trường nào giống trường nào. Vì vậy, nếu ngay từ đầu khi chọn nguyện vọng trường THPT, phụ huynh thiếu sự quan tâm đến cách tổ chức môn học lựa chọn của trường có phù hợp với định hướng nghề nghiệp của con em mình hay không thì rất thiệt thòi cho các em. “Bên cạnh các yếu tố về điểm chuẩn, hiệu suất đào tạo, khi chọn nguyện vọng trường THPT trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập, nếu quan tâm đến trường THPT nào thì phụ huynh cần thiết phải tìm hiểu thêm về cách tổ chức môn học lựa chọn của trường, môi trường giáo dục của trường xem có phù hợp với định hướng nghề nghiệp mà mình hướng tới hay không. Không chọn trường theo chủ quan”, cô Bùi Minh Tâm lưu ý.
Theo thầy Phạm Văn Cường (Phó Hiệu trưởng Trường THPT Tây Thạnh, Q.Tân Phú), Chương trình giáo dục phổ thông 2018 là thuận lợi để mỗi trường THPT tạo ra những nét riêng cho đơn vị mình, mang đến những nét riêng biệt cho mỗi nhà trường, thông qua cách tổ chức môn học lựa chọn cũng như các hoạt động giáo dục, tùy theo đặc thù học sinh, môi trường giáo dục cũng như định hướng giáo dục của trường. Chất lượng giáo dục học sinh không chỉ thể hiện qua kết quả giáo dục mà còn là môi trường đào tạo, các sân chơi, hoạt động giáo dục để học sinh được phát triển toàn diện. Vì vậy, khi chọn nguyện vọng trường THPT trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập, phụ huynh cần phải tìm hiểu những nét riêng biệt này. “Sự khác biệt của trường có thể ở việc trường tổ chức được các bộ môn nghệ thuật là mỹ thuật, âm nhạc. Đó cũng có thể là sân chơi câu lạc bộ đa dạng các nội dung, được đẩy mạnh để tạo thêm môi trường cho học sinh rèn luyện, bổ trợ cho các môn học, góp phần định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Đó cũng có thể là nét riêng biệt trong việc thiết kế chương trình nhà trường… Chọn được trường THPT phù hợp sẽ là lợi thế cho học sinh tạo sức bật. Như vậy, trong quá trình đăng ký nguyện vọng, để có thể hiểu hết những nét riêng biệt này, phụ huynh nên dành thời gian tìm hiểu về trường qua website của trường, liên hệ trực tiếp với trường để đến tham quan, tìm hiểu, tránh chọn theo cảm tính chỉ dựa vào điểm số tuyển sinh”, thầy Phạm Văn Cường nhấn mạnh.
Thi chuyên cần có điều kiện gì?
Thông tin đến phụ huynh và học sinh lớp 9 các trường THCS trên địa bàn TP.HCM trong chương trình tuyển sinh, phân luồng học sinh sau THCS lần thứ 9 năm học 2023-2024 do Tạp chí Giáo dục TP.HCM phối hợp với Sở GD-ĐT TP.HCM tổ chức, bà Nguyễn Xuân Mai (Phó Trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục, Sở GD-ĐT TP.HCM) cho biết, nhiều học sinh ban đầu đăng ký thi chuyên vì muốn thử sức mình song không có ý định học chuyên. Tuy nhiên, dù không có ý định học chuyên song khi có kết quả trúng tuyển thì vẫn nộp hồ sơ nhập học. “Hàng năm đều có trường hợp học sinh không có ý định học chuyên nhưng vẫn nộp hồ sơ nhập học vào trường chuyên. Đến khi có mong muốn học ở trường thường thì không được xét tuyển, vì theo nguyên tắc học sinh đã nộp hồ sơ nhập học vào lớp chuyên thì không được xét tiếp vào 3 nguyện vọng trường thường”, bà Nguyễn Xuân Mai nói.
Từ đó, bà Nguyễn Xuân Mai lưu ý, khi trúng tuyển vào trường chuyên, nếu không muốn học thì các em tuyệt đối không nộp hồ sơ nhập học vào trường chuyên, vì sau đó sẽ không được tiếp tục xét nguyện vọng thường.
Thông tin về việc thi chuyên trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập năm 2024 tại TP.HCM, bà Nguyễn Xuân Mai cho biết, Sở GD-ĐT TP.HCM quy định, để được đăng ký dự thi vào lớp 10 chuyên năm 2024, học sinh phải thỏa các điều kiện sau: Học sinh tốt nghiệp THCS tại TP.HCM năm học 2023-2024 trong độ tuổi quy định và có thêm các điều kiện: kết quả đánh giá rèn luyện, học tập cả năm học của các lớp 6, 7, 8 từ khá trở lên; tốt nghiệp THCS loại giỏi.
Năm nay, TP.HCM dừng tuyển sinh lớp 10 không chuyên tại 2 trường chuyên là THPT chuyên Lê Hồng Phong và THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, do vậy học sinh dự thi vào lớp 10 chuyên được đăng ký tối đa 5 nguyện vọng, bao gồm 3 nguyện vọng lớp 10 thường và 2 nguyện vọng lớp 10 chuyên. Trong đó, nguyện vọng chuyên học sinh được đăng ký vào 6 trường THPT, gồm 2 trường THPT chuyên là Lê Hồng Phong, Trần Đại Nghĩa và 4 trường THPT có lớp chuyên là Gia Định, Nguyễn Hữu Huân, Nguyễn Thượng Hiền, Mạc Đĩnh Chi.
Dự thi vào lớp chuyên, học sinh làm 4 bài thi, gồm 3 bài thi chung là toán, ngữ văn, ngoại ngữ và 1 bài thi chuyên. Điểm xét tuyển lớp chuyên là tổng điểm các bài thi toán, ngữ văn, ngoại ngữ cùng điểm bài thi chuyên. Trong đó, điểm các bài thi không chuyên được tính hệ số 1, điểm bài thi chuyên được tính hệ số 2. “TP.HCM chỉ xét tuyển vào lớp 10 chuyên với học sinh dự đủ 4 bài thi quy định, không vi phạm quy chế thi và các bài thi đều đạt điểm lớn hơn 2. Việc xét tuyển sẽ được căn cứ quy định điểm xét tuyển vào lớp chuyên, xét từ cao xuống thấp để tuyển đủ chỉ tiêu được giao cho từng môn chuyên. Nếu không trúng tuyển vào lớp 10 chuyên hoặc không nộp hồ sơ vào lớp chuyên, học sinh vẫn được tham gia xét tuyển vào lớp 10 THPT khác theo quy định ở 3 nguyện vọng thường”, bà Nguyễn Xuân Mai lưu ý.
Bài, ảnh: T.Nam