Đều đặn 2 lần/tháng, mô hình lưu động “Siêu thị đổi rác lấy quà tặng” của Đoàn phường Chính Gián (quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng) không chỉ góp phần thu gom rác thải nhựa mà còn lan tỏa ý thức chung tay bảo vệ môi trường sống trong mỗi người dân…
Người dân đổi phiếu lấy hàng nhu yếu phẩm thiết yếu
Mua thực phẩm bằng… rác
Chiều cuối tuần, Nhà sinh hoạt cộng đồng Tân Sinh B3, đường Thái Thị Bôi (phường Chính Gián) rộn ràng cảnh người dân đi siêu thị lưu động. Điều đặc biệt, phiên chợ lưu động ấy không có cảnh trao đổi hàng hóa bằng tiền mặt, thay vào đó, người dân đến chợ mang theo những túi xách đựng chai nhựa, pin, vỏ lon, giấy vụn… Cứ 50 chai nhựa hay 50 vỏ lon các loại, 20 viên pin đã qua sử dụng hoặc 5kg giấy vụ sẽ đổi được 1 phiếu mua hàng. Với 1 tấm phiếu đó có thể đổi được một trong số các mặt hàng nhu yếu phẩm như: xì dầu, nước rửa chén, nước mắm, tương ớt, nước ngọt, bột nêm, bơ, xà phòng rửa tay...; Nếu có từ 2 phiếu thì sẽ đổi được một trong các mặt hàng: đường, gạo nếp, thạch rau câu, dầu ăn, trứng gà, kem đánh răng, vở học sinh... và những chậu cây xanh được làm từ những chai nhựa thải loại. Bà Nguyễn Thị Thúy (65 tuổi) vui vẻ cho biết: “Lâu nay với loại rác thải nhựa, có khi bắt gặp các cô ve chai thì bán cho họ, lâu không gặp thì cho vào túi rác vứt. Nay có địa chỉ để đổi thực phẩm rồi nên sẽ thu gom, phân loại để hàng tháng lại mang đi đổi thực phẩm. Tôi thấy hoạt động này rất hữu ích, vừa có thể gom và phân loại rác để bảo vệ môi trường vừa đổi được các mặt hàng thiết thực trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, ai cũng có thể dùng được”. Còn với em Nguyễn Minh Tiến - học sinh lớp 5: “Được mẹ giới thiệu chương trình đổi rác thải nhựa em rất vui. Em nhặt các vỏ lon đã dùng để mang đến đổi quà. Ở đây, em được các cô chú Đoàn Thanh niên tuyên truyền về ý thức bảo vệ trái đất xanh rất hay, em sẽ về nói lại với các bạn để cùng thực hiện”.
Siêu thị di động giao dịch bằng chai nhựa, vỏ lon, giấy đã qua sử dụng của Đoàn phường Chính Gián
Từ năm 2020 đến nay, mô hình siêu thị lưu động đổi rác lấy quà được Đoàn phường thực hiện gần 10 phiên. Mỗi phiên thường được tổ chức tập trung tại nhà văn hóa các tổ dân phố để người dân thuận tiện đến đổi quà. Các đoàn viên thanh niên tại siêu thị lưu động này, ngoài việc cân rác quy thành phiếu cho người dân, còn tổ chức tuyên truyền về thực trạng, tác hại của rác thải nhựa đến môi trường sống khi vứt bừa bãi. Các chương trình đều nhận được sự hưởng ứng tích cực từ người dân. Anh Lê Trình - Bí thư Đoàn phường Chính Gián cho biết, số tiền mua quà để đổi cho bà con ở các phiên chợ lưu động này được trích từ nguồn quỹ của đơn vị và nguồn quỹ xã hội hóa.
Sáng kiến hữu ích
| Đánh giá về các mô hình này, Phó Bí thư Thành đoàn Đà Nẵng - Nguyễn Bá Duân cho biết, mô hình “Siêu thị đổi rác lấy quà tặng” đã được Đoàn phường Chính Gián triển khai trở thành một mô hình điển hình của thanh niên thành phố trong phong trào chống rác thải nhựa, được nhiều địa phương đến tham quan học hỏi cách làm, định hướng trong thời gian đến sẽ triển khai nhân rộng trên địa bàn thành phố. |
Đổi rác lấy quà là mô hình do anh Lê Trình - Bí thư Đoàn phường Chính Gián suy nghĩ, mày mò và phát động các đoàn viên thanh niên trong phường chung tay thực hiện. Anh Trình bảo, hiện nay, con người đang quá phụ thuộc vào vật dụng nhựa dùng một lần, từ đó gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến môi trường. Tại địa bàn phường, mặc dù đã tổ chức tuyên truyền đến người dân thực hiện phân loại rác thải tại nguồn thông qua nhiều hình thức khác nhau nhưng mức độ tác động, hưởng ứng chỉ dừng lại tại các buổi tuyên truyền, chưa thấy nhiều hoạt động hiệu quả thiết thực. Trăn trở trước điều này, anh đã lên các trang mạng tìm kiếm thông tin, xây dựng ý tưởng triển khai mô hình siêu thị “Đổi rác thải nhựa lấy quà tặng”. Ý tưởng đã được các đoàn viên thanh niên cũng như người dân ủng hộ nhiệt tình. Giấy vụn, chai nhựa, vỏ lon sau khi thu gom sẽ được đem đi bán ở cửa hàng phế liệu, gây quỹ. Với pin đã sử dụng, sau khi đổi cho bà con được gom lại, liên hệ Phòng Tài nguyên và Môi trường quận để xử lý phù hợp. “Từ đầu tháng 6-2020 đến nay, ban đầu tổ chức cố định một địa điểm, sau đó di động đến các nhà văn hóa tổ dân phố để người dân dễ tiếp cận hơn. Mô hình siêu thị đã thu gom về hơn 6.000 chai nhựa, 6.400 vỏ lon, 570 viên pin và 400kg giấy các loại…”, anh Trình nói.
Bên cạnh mô hình “Siêu thị đổi rác lấy quà tặng”, các bạn đoàn viên phường Chính Gián còn xây dựng công trình “Khu vui chơi cho thiếu nhi” tại Trung tâm VHTT phường được tận dụng từ các phế liệu như lốp xe, ống sắt... Công trình được quyên góp từ các cán bộ, đoàn viên thanh niên trên địa bàn phường. Những chiếc xích đu, cầu bập bênh… được các bạn đoàn viên tranh thủ mọi thời gian rảnh rỗi để làm từ các vật liệu tái chế. Những phế liệu như lốp xe, ống sắt… được mua và xin về, sau đó, vệ sinh sạch sẽ và tái chế thành những đồ chơi. “Qua các mô hình tận dụng nguồn rác thải, phế liệu, chúng tôi mong muốn truyền tải một thông điệp rằng “Mỗi người hãy thực hành tái chế ngay trong chính ngôi nhà của mình, có ý thức hơn về bảo vệ môi trường chính là bảo vệ cho cuộc sống của chính mình trong tương lai. Riêng với số tiền bán được sau thu gom vỏ chai nhựa, giấy… chúng tôi dự định sẽ gây quỹ tặng quà cho người nghèo vào dịp Tết Nguyên đán”, anh Trình bộc bạch.
Bài, ảnh: Phan Lệ