Đối với môn toán lớp 6 ở Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018, với tôi cũng như một số giáo viên chuyên môn đều cho rằng chương trình phù hợp với học sinh vì kiến thức nhẹ nhàng, nhiều trải nghiệm, tính thực tế cao…
Cô trò trong giờ học môn toán lớp 6
Kiến thức nhiều nhưng không nặng
So với chương trình cũ, chương trình toán lớp 6 mới kiến thức phân bổ đồng đều. Nếu như chương trình cũ được nâng lên từ chương trình cấp 1, có nhiều kiến thức bị trùng lắp, chồng chéo dẫn đến nhẹ hơn so với chương trình lớp 7, 8, 9 thì ở chương trình mới, kiến thức được trải đều theo từng lớp. Phần hình học được giảm nhẹ, tăng thêm phần hình học trực quan. Phần hình học trực quan này được đưa từ kiến thức toán lớp 8 xuống nhưng chỉ mang tính chất giới thiệu, không yêu cầu cao do đó các em học sinh học toán rất nhẹ nhàng. Kể cả online, các em vẫn có thể học thuận lợi, dễ hiểu, dễ tiếp thu.
Chương trình GDPT 2018 ở môn toán lớp 6 có nhiều tiết học trải nghiệm. Vì lẽ đó, kiến thức hàn lâm giảm đi để tăng tính thực tế nên đòi hỏi giáo viên phải thay đổi cách giảng dạy. Ở chương trình cũ, giáo viên phải bám sát sách giáo khoa, giáo án để dạy học sinh, còn với chương trình mới giáo viên linh hoạt. Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh nhiều cách tiếp cận khác nhau, chẳng hạn nêu ví dụ của một dạng toán sau đó vào chủ đề chính. Trong tiết dạy của mình, giáo viên cũng có thể giới thiệu nhanh sau đó cho học sinh trải nghiệm ngay nên học sinh sẽ thích thú, mức độ tương tác cao.
Chương trình GDPT 2018 ở môn toán lớp 6 vẫn đảm bảo đủ 2 kiến thức cơ bản: Phần hình học và phần đại số. Đặc biệt, chương trình còn bổ sung thêm kiến thức về xác suất thống kê và phần hình học trực quan. Đây là hai phần học rất gần gũi với đời sống. Điển hình như trong phần hình trực quan, các em sẽ biết thêm nhiều hình phẳng trong thực tế như: tam giác đều, hình vuông, hình chữ nhật, hình bình hành, hình thang… Sau khi học, các em sẽ thấy tính liên kết của môn toán đối với đời sống thường ngày, nhất là các sự vật trong thiên nhiên.
Theo tôi, ở chương trình mới nhìn có vẻ kiến thức nhiều hơn nhưng không nặng. Mục đích cho các em làm quen với những kiến thức mới, đơn giản chứ không buộc các em đi tìm hiểu sâu về nội dung kiến thức đó. Sau khi làm quen ở lớp 6, lên lớp 7, 8, 9 các em cũng sẽ được học lại những kiến thức này một cách sâu và kỹ hơn.
Chương trình - sách giáo khoa phù hợp
Trong khi đó, sách giáo khoa mới viết dễ hiểu, trình bày rõ ràng, cụ thể nên phù hợp với giáo viên lẫn học sinh. Điều này làm cho các em rất dễ tự học, giáo viên cũng không gặp nhiều khó khăn trong quá trình giảng dạy so với trước đây. Giáo viên chỉ gợi mở, hướng dẫn, giải đáp thắc mắc cho học sinh chứ không đặt nặng vấn đề phải thay đổi hay tìm hiểu vì trong sách đã thể hiện rõ ràng.
Kết quả đánh giá chương trình mới cũng khác hoàn toàn so với mọi năm. Đánh giá theo quá trình và định kỳ. Sau mỗi chương, giáo viên sẽ tổng hợp kiến thức trọng tâm cần nhớ, học sinh phải làm bài kiểm tra kiến thức trọng tâm của chương. Về đánh giá định kỳ dựa theo giữa kỳ và cuối kỳ. Học theo sách này học sinh hứng thú hơn. Những ví dụ dễ hiểu, gắn với thực tế, phù hợp với lứa tuổi nên khi nghe câu hỏi các em có thể tự học, tìm tòi giải quyết.
Chương trình GDPT 2018 ở môn toán lớp 6 được trình bày rõ ràng, nhiều hình ảnh giúp học sinh nhìn vào không cảm thấy chán. Nội dung chú trọng thực hành. Trong một bài có nhiều hoạt động, mỗi hoạt động đều có phần thực hành tạo điều kiện cho học sinh luyện tập làm toán nhiều hơn so với chương trình cũ. Đặc biệt, chương trình còn đòi hỏi kiến thức về công nghệ thông tin giúp giáo viên dạy nhanh, hiệu quả hơn. Ví dụ, muốn dạy về phần hình học, giáo viên phải sử dụng máy chiếu mới giúp những hình ảnh mô phỏng được rõ, giống thực tế. Như vậy, học sinh sẽ thấy mới và tiếp thu tốt hơn.
Học sinh lớp 6 làm bài tập trong tiết học toán
Trong chương trình, phần đại số đẩy mạnh toán thực tế. Cách viết làm học sinh giáo viên dễ hiểu, dễ dạy. Hình học có phần xác suất thống kê, tuy mới nhưng giáo viên giới thiệu học sinh sẽ cảm nhận sự khác biệt và thú vị ở môn toán.
Chú trọng phần thực hành
Về cách dạy chương trình toán lớp 6 mới, giáo viên muốn việc dạy đạt hiệu quả phải cho học sinh thực hành nhiều nhưng phải kết hợp với thời gian của học sinh ở nhà. Bởi, việc thực hành tốn nhiều thời gian, nếu không tận dụng thời gian ngoài giờ học của các em sẽ không theo kịp chương trình. Ví dụ, một bài toán giáo viên dạy chỉ tốn 10 phút nhưng học trò thực hành phải tốn 15-20 phút.
Mặt khác, chương trình này bổ trợ rất tốt đối với học sinh không yêu thích học toán. Vì khi thực hành sẽ tác động lên não, các em sẽ cảm giác yêu toán hơn vì cảm thấy nó không khô khan như trước đây.
Tuy nhiên, giáo viên cũng cần lưu ý, do chương trình chú trọng thực hành, vận động nên phải bao quát, chú ý đến học sinh, tránh trường hợp học sinh bị “lãng quên”. Bởi vì không phải học sinh nào cũng năng động, tự chủ, luôn xung phong trong giờ học. Chỉ cần giáo viên sơ ý, những học sinh thụ động sẽ không theo kịp bạn bè, kết quả học tập giảm sút. Vì vậy, trong quá trình dạy, giáo viên phải quan sát học sinh của mình, nhất là những em thụ động. Để học sinh thụ động trở nên năng động, giáo viên phải tiếp cận hỗ trợ, giúp đỡ các em. Ngoài ra, giáo viên cũng có thể tạo nhóm học tập. Lưu ý trong nhóm phải có học sinh năng động nhưng thân với những học sinh thụ động để hỗ trợ các em. Như vậy việc học của học sinh sẽ tốt hơn, chương trình giảng dạy của giáo viên đạt được mục tiêu đề ra.
Nguyễn Minh Triển
(Trường THCS Lê Hữu Thanh - Vĩnh Long)